Üniversite öğrencilerinde çeşitli akademik değişkenlerin siber aylaklık davranışlarını yordama durumlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Birincisi üniversite öğrencilerin ders esnasında öğrenim süreci devam ederken ders ile ilgilisi olmayan siber aylaklık davranışlarının akademik kontrol odağı, başarı amaç oryantasyonları ve akademik erteleme değişkenleri tarafından yordanma düzeylerini ve bu değişkenler arasındaki korelasyonel değerleri incelemeyi esas almaktadır. Diğer amacı araştırmacı tarafından kişisel bilgi formu yoluyla elde edilen bazı demografik, akademik ve internet kullanım davranışlarının (cinsiyet, öğrenim görülen sınıf, genel not ortalaması, gün içinde internet kullanım sıklığı, internet kullanım becerisini algılama düzeyi, öğrenim görülen bölümden memnun olma durumu, ders esnasında dikkatin dağılma sıklığı, ders esnasında derse katılım sıklığı, kariyer planına sahip olup olmama) siber aylaklık davranışları, akademik kontrol odağı, başarı amaç oryantasyonları ve akademik erteleme davranışları üzerinde anlamlı bir farklılaşma oluşturup oluşturmadığını incelemektir. Araştırma bilimsel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde yürütülmektedir. Örneklem grubu 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Gaziantep'te bulunan bir devlet (Gaziantep Üniversitesi) ve 1 vakıf (Hasan Kalyoncu Üniversitesi) üniversitesinin çeşitli fakültelerinde bulunan 820 öğrenciyi kapsamaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu, Siber Aylaklık Etkinlikleri Ölçeği (SAEÖ), Akademik Erteleme Ölçeği (AEÖ), Akademik Kontrol Odağı Ölçeği (AKOÖ) ve Başarı Amaç Oryantasyonu Ölçeği (BAOÖ) formları kullanılmaktadır. Elde edilen verilerin analizinde "Sosyal Bilimler İçin İstatistik Programı (SPSS 20.0)" paket programından yararlanılmıştır. Araştırmaya konu olan değişken ve değerlerin yüzde (%), frekans (f) ve toplam yüzdelik dilimleri tanımlanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistikler, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı hesaplanmış, ilişkisiz örneklemler için t-testi, ilişkisiz (bağımsız) örneklemler için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) son olarak da çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen t-Testi sonuçlarına göre erkeklerin kadınlara oranla anlamlı düzeyde daha fazla siber aylaklık yaptıkları görülmüştür. Alt boyutlardan paylaşım siber aylaklık davranışlarında kadınların paylaşım siber aylaklık boyutu puanları erkeklere oranla anlamlı derecede daha yüksektir. Güncel gelişmeleri takip etme siber aylaklık alt boyutunda ise cinsiyete göre anlamlı bir fark görülmemiştir. Diğer alt boyutlarda alışveriş siber aylaklık alt boyutunda erkeklerin puan ortalaması kadınların puan ortalamasına oranla anlamlı derecede yüksektir. Online içeriğe erişim alt boyutu ve oyun-bahis siber aylaklık alt boyutu puan ortalamaları arasında erkeklerin kadınlara göre anlamlı derece yüksek olduğu görülmüştür. Erkeklerin dış kontrol odağı puan ortalaması, kadınların puan ortalamasından anlamlı derecede yüksektir. Ancak iç kontrol odağı puan ortalamasında erkeklerin anlamlı derecede daha düşüktür. Başarı amaç oryantasyonu alt boyutlarından olan öğrenme amaç oryantasyonunda veperformans kaçınma amaç oryantasyonu alt boyutlarındaerkeklerin ortalaması, kadınların puan ortalamasından anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Erkeklerin kadınlara göre anlamlı düzeyde daha fazla akademik erteleme yaptıkları görülmüştür. Söz konusu değişkenlerde cinsiyete göre anlamlı farklılıklar olduğu söylenebilir. Araştırma sonucunda siber aylaklık davranışlarıyla dış kontrol odağı, performans kaçınma amaç oryantasyonu, akademik erteleme ile pozitif; iç kontrol odağı arasında ise negatif yönde ve anlamlı düzeyde bir korelasyon saptanmıştır. Siber aylaklık davranışlarıyla öğrenme amaç oryantasyonu arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Diğer korelasyon sonuçlarına göre dış kontrol odağıyla öğrenme amaç oryantasyonu arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki performans yaklaşma amaç oryantasyonu, performans kaçınma amaç oryantasyonu ve akademik erteleme arasında boyutları arasında pozitif yönde ve anlamlı düzeyde bir ilişki olduğugörülmüştür. İç kontrol odağıyla öğrenme amaç oryanyasyonu ve performans yaklaşma amaç oryantasyonu arasında sırasıyla pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki buna karşın performans kaçınma amaç oryantasyonu ve akademik erteleme arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen ANOVA sonuçlarına göre öğrenim görülen sınıf değişkenine göre içsel kontrol odağı ve başarı amaç oryantasyonlarıarasında farklılık tespit edilmiştir. Üniversite öğrencilerinde not ortalaması yüksek, ders esnasında derse katılım gösteren, öğrenim görülen bölümden memnun olan öğrenci gruplarının daha az siber aylaklık yaptıkları, daha çok akademik iç kontrol odaklı ve öğrenme amaç yönelimli oldukları ve daha az akademik erteleme yaptıkları belirlenmiştir. İnternet kullanım süresi, internet kullanım becerisini yüksek algılama, aylık mobil internet verisi kullanımı gibi değişkenlerin siber aylaklık, akademik dış kontrol odağı ve akademik erteleme davranışlarını anlamlı düzeyde artırdığına yönelik bulgular elde edilmiştir. Diğer bir bulgu ise ders esnasında dikkati çabuk dağılan, öğrenim etkinliklerine katılım sıklığı az olan öğrencilerin anlamlı derecede daha fazla siber aylaklık, akademik erteleme yaptıkları ve anlamlı düzeyde akademik dış kontrol odak, performans kaçınma amaç oryantasyon yöneliminde oldukları belirlenmiştir. Regresyon analizi sonuçlarına göre ise akademik iç ve dış kontrol odağı, performans yaklaşma amaç oryantasyonu, performans kaçınma amaç oryantasyonu ve akademik erteleme değişkenleri birlikte, ders esnasında yapılan siber aylaklık davranışlarını anlamlı bir şekilde yordadığı görülmüştür.Söz konusu beş değişken, birlikte, ders esnasında yapılan siber aylaklık davranışlarının %22'sini açıklamaktadır. Elde edilen tüm bulgular, literatür ışığında tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: siber aylaklık, akademik kontrol odağı, başarı amaç oryantasyonu, akademik erteleme, üniversite öğrencileri.

This research has two main purposes. The first is that to determine the predictive power of university students' academic locus of control, achievement goal orientations and academic procrastination on the internet usage which are not relevant to the course cyberloafing behaviors. Also investigation the correlation between those variables. The other purpose is that determining impact of some of the demographic, academic and internet usage behaviors obtained through the personal informations form by the researcher (gender, the grade of education, the grade point average, the frequency of internet use during the day, the level of internet usage perception, the level of satisfaction with the education, the frequency of distraction during the course, the frequency of attendance during the lesson, whether or not they have a career plan) on the students' cyberloafing behaviors, academic locus of control, achievement goal orientations and academic procrastination. Research model is carried out in survey research model from scientific research methods. The sample group includes 820 students in various faculties of one state university (Gaziantep University) and one foundation university (Hasan Kalyoncu University) in Gaziantep during the spring term 2016-2017 academic year. Personal information form which was created by the researcher, Cyber Loafing Activities Scale (CLAS), Academic Procrastination Scale (APS), Academic Locus of Control Scale (ALCS) and Achievement Goal Orientations Scale (AGOS) forms were used as data collection tools in this research. In the analysis of the obtained data, "Statistical Program for Social Sciences (SPSS 20.0)" package program was used.Percentages (%), frequencies (f) and total percentages of variables and values those are subjects to research were defined. Descriptive statistics, Pearson Correlation Coefficient were calculated, T-test (for unrelated samples) was used, analysis variance for independent (unrelated) samples (ANOVA) and multiple regression analysis were used. At the end of the research, there were positive and significant Pearson Correlation found between the cyberloafing behaviors and external control focus, performance avoidance goal orientation, and academic procrastination. Contrary to this in the negative direction and a significant correlation between the internal locus of control and cyberloafing behaviors were found. There was no significant relationship between cyberloafing behaviors and learning goal orientation in any way. According to the other correlation results, there was a significant negative correlation between the external locus of control and the learning goal orientation also between external locus of control in order of performance approach goal orientation, performance avoidance goal and academic procrastination were positive and significant Pearson correlation were found. According to the results of the t-Test in the research, it was seen that males significantly demonstrate more cyberloafing behaviors than females. In the sub-scales of "sharing", female's share of cyberloafing mean scores were significantly higher than males. A significant difference was not observed in the sub-scale of cyberloafing "real time updating". It was found that males significantly demonstrate more cyberloafing than females in "shopping" which is the one sub-scale of cyberlofing behaviors. It was found that males demonstrate more cyberloafing significantly higher than females in "accessing online content" sub-dimension and the "gaming/gambling" sub-dimension.The mean score of the external locus of control males were significantly higher than the mean of total scores of females. However, the mean score of internal locus of control was reached at a significantly lower level for males. When we looked the mean of the males in the "learning objective orientation" and the "performance avoidance objective orientation" sub-dimensions, which are the sub-dimensions of the achievement orientation, were significantly higher than the average scores of the females.Lastly, gender had a significant impact on academic procrastination was found male students demonstrating significantly academic procrastination than female students. In general gender had great impact of all the cyberloafing behaviors and other academic variables. According to the ANOVA results, there was a impact of "educational class level" on internal locus of control and the achievement goal orientations.It has been determined that the university students who have a higher grade point average, who are attending classes during the lesson, who satisfied from the department which they study demonstrate lower cybeloafing, more inner academic locus of control, tend to have more learning goal orientation and demonstrate lower academic procrastination. Findings have been obtained that variables such as internet usage time, internet skills and usage of mobile internet data significantly increase cyber loafing, external locus of control and academic procrastination. Another finding is that the students who are rapidly distracted during the lesson and who have a low attendance rate to the learning activities have significantly more cyberloafing, academic procrastination and a significant degree of academic external locus of control and tend to performance avoidance goal orientation. The result of multiple hierarchical regressions showed that cyberloafing behaviors were significantly predicted by external and internal academic locus of control, performance approach orientation, performance avoidance orientation and academic procrastination variables. The five variables, together explain 22% of the cyberloafing behavior during the course time. Keywords: cyberloafing, academic locus of control, achievement goal orientation, academic procrastination, university students.