Bu çalışmanın amacı kapsamlı sigara yasağı öncesi kahvehane, lokanta ve pastane sahiplerinin yeni tütün yasasıyla ilgili bilgi ve tutumlarını inceleyerek, yasanın uygulanabilirliğini araştırmaktır. Malatya kent merkezinde bulunan 778 iş yerinden tabakalı sistematik örnekleme yöntemiyle 280 iş yeri seçilmiştir. Hazırlanan anket Kasım-Aralık 2008'de iş yeri sahipleriyle yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Ankete katılan 280 işletme sahibinin yaş ortalaması 39.5 ± 10.8'dir ve 276'sı erkektir. 280 iş yeri sahibinin 64'ü, işlerini tek başına yürütmektedir. Diğer 216 iş yerinde ortanca çalışan sayısı iki'dir. 280 işletme sahibinden 176'sı sigara içmekte olup, ortanca içme süresi 19 yıldır. Sigara içen işletme sahipleri günde ortanca değer olarak 20 adet sigara içmektedir. Bu 216 iş yerinin 174'ünde çalışanlar sigara içmekte olup, iş yeri başına ortanca iki kişi sigara içmektedir. İşletme sahiplerinin %38.2'si ilkokul ve altı eğitimli, %56.1'i ortaokul veya lise mezunu ve %5.7'si yüksekokul mezunudur. İşletme sahiplerinin sadece %46'sı, yeni tütün yasasını duyup, ne içerdiğini doğru bilmektedir. Kahvehane sahiplerinin %96.7'si, yürürlüğe girecek olan yeni yasanın işletmelerinde müşteri sayısı ve gelirinde azalmaya yol açacağını ifade etmektedir; diğer işletme sahiplerinde bu oran %63.2'dir (p<0.05). Kahvehane dışındaki işletme sahiplerinin %82.1'i, yürürlüğe girecek olan yeni yasanın otobüslerdeki yasak nasıl etkili olmuşsa zamanla etkili olacağını ifade etmektedir; kahvehane sahiplerinde bu oran %60'tır (p<0.05). Bu çalışmada sonuç olarak işletme sahiplerinin yasayla ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıkları görülmüştür. Buna göre bilgilendirme ve eğitime önem verilmeli ve denetimler sıkı biçimde yapılmalıdır. Her ne kadar başka ülkelerde yasanın ekonomik kayıplara yol açmadığı görülmüş ise de, eğer ülkemizde farklı sonuçlarla karşılaşılırsa mali destek sağlanması yoluna da gidilmelidir. Anahtar Kelimeler: Tütün, yasal düzenlemeler,yasak, iş yeri, tutumlar
The aim of this research is to find out the applicability of the new tobacco law by investigating the knowledge and the attitudes of the cafe, restaurant and pastry shop owners before comprehensive smoking ban. Using the stratified systematic sampling method, 280 out of 778 business establishments were selected in the city center of Malatya. The questionnaire was applied to the owners of the establishments, via face to face interviews, from November to December, 2008 The average age of the establishment owners participating in the survey is 39.5 ± 10.8 and 276 of them are male. Sixty four of the owners of the 280 establishments run the business alone. In the other 216 establishments, each establishment has an average of two employees. Out of 280 establishments, 176 owners were found to smoke and the median smoking duration is 19 years. The owners, who smoke, smoke 20 cigarettes (median) in one day. In the 174 of the 280 establishments, two employees smoke per each establishment. Employers of 174 establishments out of 216 establishments, two persons per establishment smoke. In the establishments, 38.2% of the owners is primary school or below educated, 56.1% are middle school or high school graduate and 5.7% has a university degree. It was found that only 46% of the owners of the establishments heard about the new tobacco law and knew its content. The percentage of the cafe owners believing that the new law will reduce both the number of the customers and income is 96.7%. The percentage having this belief in the other establishments is 63.2% (p<0.05). Among the other establishment owners, except for cafes, 82.1% thinks that the law will be as effective as in the case of public buses. But among cafe owners, this rate is 60% (p<0.05 As a result of this research, it has been seen that the owners of the establishments don?t have enough information about the law. So informing about the law and training should be considered seriously; and supervision must be done strictly. Even if the law weren?t seen to lead to economic losses in the other countries, money support must be provided when a problem is faced in our country. Key Words: Tobacco, legal regulations, ban, work place, attitudes
