Salvia sclarea L. bitkisinin uçucu yağ bileşimi ve antimikrobiyal etkisi üzerine araştırmalar

Abstract

Salvia türleri, çoğu aromatik bitkilerden olan Lamiaceae familyasının en büyük cinslerinden biridir. Bu cins üyeleri arasında Salvia sclarea L. Avrupa orijinli olan ve Afrika'dan Atlantik okyanusuna kadar genişçe bir yayılış gösteren bir türdür. S. sclarea uçucu yağı, koku özelliği ile gıda, içki, parfümeri ve kozmetik endüstrilerinde yaygın olarak kullanılan, ticari önemi olan bir uçucu yağdır. Araştırmamızın konusunu oluşturan ve Malatya çevresinden toplanan S. sclarea bitkisinin uçucu yağı üzerinde günümüze kadar çalışma yapılmamıştır. Bitkiden su distilasyonuyla (Clevenger cihazında 3 saat süre ile) %0.66 verimle uçucu yağı elde edilmiştir. Bu uçucu yağın kırılma indeksi (20°C) 1.4760, yoğunluğu (20°C) ise 0.9053 'tür. Uçucu yağ açık san renkte ve sıcak, tatlı, floral kokuya sahiptir. Uçucu yağın kimyasal bileşimi GC ve GC-MS yöntemleriyle saptanmıştır. GC analizi HP-5 fused silica kolonunda (30 m x 0.320 mm, 0.25 um), GC-MS analizi ise TC-5 fused silica kolonunda (30 m x 0.320 mm, 0.25 um) gerçekleştirilmiştir. Uçucu yağda 25 bileşik saptanmış ve uçucu yağın ana bileşenleri linalol (%32.47), geraniol (%1 1.40), a-terpineol (%9.12), geranil asetat(%6.03), P-karyo filen (%4.35), linalil asetat (%4.27), trans-P-osimen (%4.17), neril asetat (%3.61), mirsen (%2.38) ve nerol (%2.34) olarak bulunmuştur. Uçucu yağın antimikrobiyal etkisi Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Candida albicans ve Candida tropicalis üzerinde disk difüzyon ve mikrodilüsyon yöntemleriyle test edilmiştir. Uçucu yağ incelenen bakterilerden Staphylococcus aureus ve Enterococcus faecalis'' e karşı etkili olmakla beraber en güçlü etkiyi Escherichia coli, Candida albicans ve Candida tropicalis' te göstermiştir.