Psiko-eğitim uygulamasının kız öğrencilerin benlik saygısı ve akılcı olmayan inançları üzerine etkisi

Abstract

Öz:Öz: Benlik saygısı bireyin davranışlarını, yaşantılarını, yaşam doyumunu, seçimlerini, sosyal ilişkilerini, başkalarına nasıl davrandığını ve başkalarının bireye nasıl davrandığını etkilemektedir (Sanford ve Donovan, 1999). Erickson, Horan ve Hackett (1991) düşük benlik saygısının akılcı olmayan inançlardan kaynaklandığını belirtmişlerdir. Bu çalışmada, bilişsel-davranışçı terapi yaklaşımını esas alarak hazırlanmış olan bir psiko-eğitim programının, yaşları 18-21 arasında değişen kız öğrencilerin benlik saygısı ve akılcı olmayan inançları üzerine etkisi incelenmiştir. Araştırma, deney (n= 7), plasebo (n= 9) ve kontrol (n= 11) gruplarını içermektedir. Katılımcıların benlik saygısı Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği yle, akılcı olmayan inançları ise Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği yle belirlenmiştir. Gruplar arası farkı belirlemek amacıyla karışık desenler (split-plot) için iki faktörlü ANOVA (SPANOVA) yöntemi ve farkın kaynağını belirlemek amacıyla da Bonferroni testi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda uygulanan psiko-eğitim programının deney grubunda bulunan katılımcıların benlik saygısını yükseltmede ve akılcı olmayan inançlarını azaltmada etkili olduğu bulunmuştur. Üç ay sonra alınan izleme ölçümlerinde bu etkinin benlik saygısı bağlamında devam ettiği, ancak akılcı olmayan inançlar bağlamında devam etmediği sonucuna ulaşılmıştır. Benlik saygısı ve akılcı olmayan inançlar erken dönemlerde oluşmaya başlamaktadır ve benlik saygısı düzeyi ile ruh sağlığı göstergeleri arasında yüksek ilişki bulunmaktadır. Bu nedenden dolayı özellikle okullarda önleyici çalışmaların yapılması gerekmektedir. Öğrencilerin benlik saygısını artırmak ve akılcı olmayan inançlarını azaltmak için okul psikolojik danışmanları programlar uygulayabilir. Başlık (İngilizce):Effectiveness of a psycho-education application on self-esteem and ırrational beliefs of female college students Öz (İngilizce):Abstract: Self-esteem affects one s behaviors, experiences, life satisfaction, choices, social and close relationships, how she/he treats others and is treated by others, and in everything she/he does (Sanford & Donovan, 1999). Erickson, Horan, and Hackett (1991) stated that low self-esteem is caused by irrational beliefs. The purpose of this research was to investigate the effectiveness of a psycho-education program based on cognitive-behavioral therapy on self-esteem and irrational beliefs of female college students studying at a mid-size state university. The research included three groups: Experimental group (n= 7), placebo control group (n= 9) and control group (n= 11). Rosenberg Self-Esteem Scale and Irrational Beliefs Scale were the instruments of the study. The data were analyzed by two-factor ANOVA for mixed designs (Split-Plot) (SPANOVA). Group differences were investigated by using Bonferroni test. Results of the analysis indicated that the psycho-education program based on cognitive-behavioral therapy was effective in improving self-esteem level, and decreasing irrational beliefs. While the effectiveness of the program was retained at follow-up test regarding self-esteem, it was not retained regarding irrational beliefs. There were no group differences at follow-up test. Since self-esteem and irrational beliefs begin to evolve in early years of life, and there is a strong relationship between self-esteem level and mental health indicators, preventive studies become more vital. Thus, counseling services at schools may promote programs to boost self-esteem and decrease irrational beliefs of students.