Abstract:
Öz
Bu çalışmanın amacı İstanbul ilindeki vakıf üniversitelerinde görev yapan
yöneticilerin (Rektör, rektör yardımcısı, dekan, dekan yardımcısı, enstitü müdürü ve
bölüm başkanı) yükseköğretimde şeffaflık ve özerklik konusundaki görüşlerinin
belirlenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubunun
seçiminde amaçsal örnekleme yöntemlerinden aykırı/aşırı durum örnekleme yöntemi
kullanılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde 2012 yılından beri TÜBİTAK
tarafından gerçekleştirilen, üniversitelerin girişimcilik ve yenilikçilik performanslarına
göre sıralandığı Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi kullanılmıştır. Çalışmada,
veriler arasında karşılaştırma yapabilmek amacıyla listede her yıl ilk 10 üniversite
içinde yer alan ve bu endekste daha önce yer almamış İstanbul’daki vakıf
üniversitelerinde görev yapan yöneticiler araştırmaya katılmıştır. Araştırmada yarı
yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formunda, katılımcılara
yönelik kişisel bilgilerin yanı sıra problem durumuna yönelik temel sorular ve bu
soruları destekleyen alt sorular bulunmaktadır. Araştırmaya katılan üniversite
yöneticilerinden rektörler, rektör yardımcıları, dekanlar, dekan yardımcıları ve bölüm
başkanları (bir tanesi hariç olmak üzere) yönetimde şeffaflık konusunu hem yönetim
kademesinin hem de akademik personelin şeffaflığını birlikte ele alarak
irdelemişlerdir. Ayrıca üniversite yöneticilerinin şeffaflıkla ilgili görüşlerini statüleri
bağlamında değerlendirildiğinde yönetimde şeffaflık konusunda rektörler ve rektör
yardımcılarının benzer düşüncelere sahip oldukları gözlenmektedir. Araştırmaya
katılan yöneticilerin ortak görüşü yükseköğretimde mevcut koşullar altında özerkliğin
sağlanmasının güç olduğu yönündedir. Özerklik konusunda rektörler, rektör
yardımcıları, dekanlar, dekan yardımcıları ve bölüm başkanları arasında çalıştıkları
üniversitenin endekse girip girmemesi durumuna göre farklılıklar görülmüştür.
Çalışmada ulaşılan sonuçlara dayalı olarak ileri araştırmalara, karar alıcılara ve
uygulayıcılara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Yükseköğretim, Yönetim, Şeffaflık, Özerklik.
