Abstract:
Özet
Bir uluslararası iletişim sorunu olarak 1960’lı yıllardan itibaren fark edilmeye başlanan tek taraflı
enformasyon akışı, bilim çevreleri tarafından yapılan tartışmalarla uzun süre dünya gündeminde yer
edinmiştir. Ekonomisi güçlü, gelişmiş kapitalist ülkelerden gelişmekte olan ve gelişmemiş ülkelere yönelik
tek yönlü bir seyir izleyen uluslararası enformasyon akışının gelişmekte olan ve gelişmemiş ülkeler üzerinde
olumsuz etkilere neden olduğu, özellikle UNESCO çerçevesinde hazırlanan MacBride Komisyon Raporu
gibi çeşitli çalışmalarla kanıtlanmıştır. Böylece UNESCO da dâhil olmak üzere farklı uluslararası örgütler
çeşitli toplantı, seminer ve konferanslar düzenleyerek söz konusu enformasyon akışı sorununun çözümü
arayışına girmişlerdir.
Yeni dünya enformasyon ve iletişim düzeni tartışmalarını da beraberinde getiren bu iletişim
sorununun sebepleri de doğal olarak merak konusu olmuştur. Bu çalışmada uluslararası iletişim alanındaki
tek taraflı enformasyon akışı sorununa sebep olan etkenlerin araştırılması amaçlanmıştır. Bu anlamda,
iletişim alanındaki teknolojik gelişmelerden “serbest enformasyon akışı” kuralına, uluslararası iletişimdeki
tekelleşmelerden uluslararası haber ajanslarına, küresel medya istasyonları ve reklam şirketlerine kadar tek
yönlü enformasyon akışına neden olduğu düşünülen etkenler incelenerek konuya açıklık getirilmiştir.
Farklı yorumlara ve bilimsel verilere dayanarak tartışılan söz konusu etkenlerin dengesiz
enformasyon akışını oluşturan ve bu yönde süreci hızlandıran sebepler olarak kanıtlandığı bu çalışmada,
literatür taraması yöntemi kullanılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Uluslararası enformasyon akışı, Serbest enformasyon akışı, iletişimde
tekelleşme, Uluslararası haber ajansları.
