Abstract:
Öz:Kalkınma ajanslarının yerel potansiyeli harekete geçirerek bölgesel kaynakları etkin ve verimli kullanmak istemesi ajansların denetimini ön plana çıkarmaktadır. Bu kuruluşların dünyada farklı türden yapı ve hukuki statülerinin olması, örgütlenme ve denetlenmeleri konusundaki benzer yöntem ve uygulamaları da ortadan kaldırmaktadır. Ajansların bu bağlamda tek bir standart örgütlenmesinin olmaması, denetlenmesi konusundaki belirsizliği giderek artırmaktadır. Benzer durum ülkemiz açısından da geçerlidir. Ajansların, Türk Kamu Yönetimi sistemi içinde klasik bir sınıflandırmaya tabi tutulmaksızın yasal ve kurumsal açıdan ne tam anlamıyla kamu tüzel kişisi ne de tam anlamıyla özel hukuk tüzel kişisi sayılmamaları, bu kuruluşların denetimsel açıdan hangi kuruma karşı sorumlu olacakları konusundaki belirsizliği ister istemez ortaya çıkarmaktadır. Gerçi ajanslar; kuruluşlarını düzenleyen 5449 sayılı kanunla örgütlenmeleri, faaliyetleri, gelirleri ve kamu görevlilerinin statüleri başta olmak üzere birçok açıdan kamusal yetkilere sahip kılınırken; özel hukuk hükümlerine tabi tutulmak istenmeleri denetimsel açıdan bir ikilemi doğurmaktadır. Hatta ajansların Yönetim Kurullarının başında merkezi yönetime bağlı atamayla gelmiş valilerin olması, kuruluşların özerkliği ile bağdaşmadığı gibi, kuruluş gerekçelerini oluşturan yönetişim ve hizmette yerellik ilkelerine de ters düşmektedir. Bu çalışmanın esas amacı, kalkınma ajanslarının yönetsel denetimini özellikle örgütsel ve hukuki statüleri üzerinden incelemek ve tartışmak; aynı zamanda bölgesel gelişmeye katkı sağlayacak nasıl etkin bir denetsel yapılanmanın kurulabileceğine ilişkin öneriler geliştirmektedir
