Yazar "Ay, Orhan" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Necâtî Bey Divanı'nda İrsâl-i mesel ve Temsîlî teşbîh(İnönü Üniversitesi, 2016) Ay, OrhanKlasik Türk edebiyatında mesel kavramını ve bir divanı mesel açısından inceleyen müstakil bir çalışma bulunmamaktadır. Sözü edilen çerçevede bir divan üzerinde yapılmış ilk çalışma olma özelliğini taşıyan tezimiz, üç ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde, Necâtî Bey'in hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verdik. Ayrıca tezkire yazarlarının onun hakkındaki görüşlerini aktardık. İkinci bölümde, meselin ne olduğunu gerek lügatlerde gerekse belâgat kitaplarındaki kullanımlarıyla inceleyerek, onun tanımını, anlam çerçevesini ve özelliklerini belirledik. Ayrıca edebiyatımızın ilk dönem kaynaklarında nasıl kullanıldığı üzerinde durarak meselin anlam serüvenini tespit etmeye çalıştık. Üçüncü bölümde ise Necâtî Bey Divanı'nı mesel açısında tahlil ederek 192 yerde mesel örneği tespit ettik. Böylece Necâtî Bey'in divan edebiyatında mesel söyleme yöntemini en çok kullanan şairlerden biri olduğunu ispatlamaya çalıştık.Öğe Tasavvuf Risâleleri Mecmû'ası [Dib 81023] (İnceleme-metin-sözlük)(İnönü Üniversitesi, 2022) Ay, OrhanDivan şiiriyle tekke ve tasavvuf şiirinin fikri alt yapısını oluşturan unsurlardan biri olan tasavvufun daha iyi anlaşılması, [DİB 81023]'te kayıtlı Tasavvuf Risâleleri Mecmû'ası'ndaki şiirlerin incelenmesi sonucu dönemin edebî zevk ve anlayışının bilinmesi, dil ve üslup özelliklerinden yola çıkarak Türk dilinin gelişim sürecinin izlenmesi ve tarikatların Türk edebiyatına etkisinin incelenmesi amacıyla hazırladığımız bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde, Tasavvuf Risâleleri Mecmû'ası'nda yer alan ve tasavvufun değişik yönlerine değinen farklı yazarlara ait 23 risalenin muhtevası özetlenmiş, mecmua genel olarak dil ve üslup bakımından incelenmiştir. Ayrıca ikisi bağımsız, dördü mensur risaleler içerisinde yer alan altı uzun pendnâmeyle birlikte yer yer metin içerisine serpiştirilmiş manzum parçaların ve 44 menkıbenin içerik ve dil açısından değerlendirmesi yapılmıştır. Bununla birlikte yaşantıları ve fikirleri itibariyle aynı zamanda birer mutasavvıf olarak da kabul edilen peygamberler, sahâbeler ve tâbiîn büyüklerinin tasavvuftaki konumları, tarikatlara etkileri, tarikat silsilelerindeki yerleri ve kendilerine atfedilen zikir telkini hakkında gerek mecmuadan gerekse de farklı kaynaklardan yararlanılarak bilgi verilmiştir. Yine bu bölümde tasavvuf; zühd dönemi, sistematik tasavvuf dönemi, felsefî tasavvuf dönemi ve tarikatlar dönemi olmak üzere dört döneme ayrılmış ve bu dönemlerdeki ileri gelen mutasavvıfların hayatları, mensup oldukları zümre, meşrepleri, tasavvufî görüşleri ve tasavvufa getirdikleri yenilikler irdelenmiştir. Ayrıca mecmuada yer alan tarikatlar tarihçesi, usul ve erkânı yönleriyle değerlendirilmiş; tarikat müntesibi şairler tezkireler ve farklı kaynaklar taranmak suretiyle tespit edilerek tarikatların Türk edebiyatına katkısı hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, çalışmanın esasını teşkil eden eserin transkripsiyonlu metnine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, transkribe edilen metnin daha iyi anlaşılması için farklı sözlüklerden ve tasavvufun temel kaynaklarından yararlanmak suretiyle mecmuada geçen tasavvuf terimlerinin yer aldığı bir sözlük hazırlanmıştır. Sonuç bölümünde, yapılan çalışmalardan yola çıkılarak elde edilen bilgi ve bulgular ışığında bir değerlendirme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Mecmûa, Tasavvuf, Tabirnâme, Pendnâme, Tarikatler.
