Yazar "Boyraz, Leyla" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Adıyaman yöresi Alevi Bektaşi kültürü çerçevesinde azizdede türbesi (Apaziz)'nin ve Zakirlik geleneğinin incelenmesi
    (İnönü Üniversitesi, 2024) Boyraz, Leyla; Deniz, Ünsal
    Anadolu coğrafyasında birçok kültür bir arada yaşamaktadır. Bu kültürler arasında bulunun Alevi Bektaşi kültürü bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu araştırma ile Alevi Bektaşi kültürünün açıklaması, ritüelleri, Adıyaman yöresine göre bu kültürün tanımı, Adıyaman yöresinde bulunan ve önemli kişilik olarak görünen Aziz Dede'nin türbesi ve bu türbede Aziz Dede anma törenlerinde yapılmakta olan müziksel faaliyetler ortaya konulmaktadır. Bu araştırmada literatür tarama ve kişisel görüşme yöntemi kullanılmaktadır. Doküman ve kayıt incelemesi yapılarak konunun daha iyi özümsenmesi sağlanmıştır. Yapılan görüşmeler gerekli izinler çerçevesinde ses kaydı ve video görüntüsü olarak kayıt altına alınmıştır. Alevi toplumu içerisinde bu toplumun ibadet şekli bulunmakta, bu ibadete cem adı verilmektedir. Alevi toplumu ibadetlerini yerine getirirken bazı unsurları göz önüne almaktadır. Cem ayinini yürütmekte olan kişiye dede adı verilmektedir. Dedeler cem törenlerini başından sonuna kadar belli bir düzen içerisinde yürütmektedirler. Bu törenler yapılırken cem geleneği içerisinde on iki hizmet bulunmaktadır. Zakirlik geleneğinin de bu on iki hizmet içeresinde geçtiği görülmektedir. Zakirler dedelerden sonra alevi toplumunda önemli görülen bir diğer kişilerdir. Zakirler usta-çırak ilişkisi içerisinde kendilerini geliştirerek cem ayinlerinde bağlama çalan kimseler olarak adlandırılmaktadır. Cem törenlerini dedeler ile birlikte bir düzen içerisinde devam ettirdiği bilinmektedir. Bu çalışma ile Adıyaman yöresinde bulunan Aziz dede türbesinde, Aziz Dede adına yapılan anma törenlerine katılan ünlü Ozan, Âşık ve Zakirlerin müzikal faaliyetleri ortaya koyulmaktadır. Yapılan görüşmeler sonucunda alevi kültüründeki beş farklı deyişin Adıyaman yöresindeki icra farklılıkları ortaya koyularak analizleri yapılmış ve kendilerine ait icra biçimleri notaya alınmıştır. Anahtar Sözcükler: Kültür, Zakir, Türbe, Ritüel.