Yazar "Eken, Taner" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Konaklama İşletmelerinde Yiyecek-İçecek Maliyet Kontrol Yöntemlerinin İncelenmesi: Ayrıntılı Maliyet Kontrol Yöntemine İlişkin Bir Uygulama(İnönü Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Malatya., 2019) Aksu, İbrahim; Eken, TanerÖz: Amaç – Bu çalışmada, izlenebilen günlük toplam yiyecek maliyetleri ile birlikte kullanılan toplam malzeme maliyetlerinin hangi kalemlerden oluştuğunun tespit edilmesi hedeflenmiştir. Maliyetlerde meydana gelen değişimlerin karşılaştırılarak maliyet farklarının ortaya çıkarılması, yapılması gereken menü ya da fiyat değişikliklerinin saptanmasına imkân sağlayacak, bu doğrultuda yapılacak değişiklikler işletmenin karlığını artıracaktır. Yöntem – Bu çalışmada hayali bir otelin restoranında yapılmış olan günlük ürün satışları, bu ürünlerin üretilmesinde kullanılan malzemelerin dökümü ve maliyetleri Harris, Kerr ve Forster yöntemi ile hesaplanıp, günlük olarak tablolaştırılmıştır. Hayali işletmeninin günlük olarak hazırlanan tabloları ile grup yiyecek maliyetleri ile kümülatif maliyetleri ve bunların satış tutarlarıyla ilgili aylık maliyet tablosu hazırlanmış ve günler arasındaki değişim yüzdeleri incelenmiştir. Bulgular – Günlük meydana gelen değişimler değerlendirildiğinde, en önemli maliyet kalemlerinin et ve deniz ürünleri olduğu tespit edilmiştir. Ara dönem olarak bir değerlendirme yapıldığında en önemli maliyet unsurunun et ürünleri olduğu tespit edilmiştir. Aylık olarak değerlendirme yapıldığında; maliyet unsurları olarak en önemli kalemlerin sırasıyla; et ürünleri, deniz ürünleri, süt ürünleri, konserve ve tahıllar, tadlandırıcı ve baharatlar ve meyve ve sebzeler olduğu görülmektedir. Tartışma – Diğer yöntemlerle kıyaslandığında, Harris, Kerr ve Forster yöntemi sayılan avantajları nedeniyle tercih edilmelidirÖğe Stratejik yönetim muhasebesi aracı olarak kaynak tüketim muhasebesinin turizm işletmelerinde kullanılması: Bir konaklama işletmesi örneği(İnönü Üniversitesi, 2022) Eken, TanerTüm sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin, günümüz iş dünyasında yaşanan gelişmeler karşısında rekabet avantajı sağlayabilmeleri için etkin bir maliyet sistemi kullanmaları gerekmektedir. Zira alışılagelmiş ve işletmeler tarafından artık kolay bir biçimde kullanabilen geleneksel maliyet sistemleri, ticari gelişmeler karşısında ihtiyaçları gidermede eksik kalmaktadır. İşletmeler bu sebeple alternatif ve yeni maliyet sistemleri arayışına girmişlerdir. Pek tabi her dönemin maliyet sistemi, o dönemin işletme ihtiyaçlarını karşılamış; fakat ticari hayatta yaşanan sürekli değişim ve gelişmeler, bir zaman sonra yine işletmeleri yeni sistem arayışına itmiştir. Diğer birçok maliyet sisteminin yanı sıra 1980'li yıllardan başlayarak 2000'li yıllara kadar muhasebe literatüründe çok popüler olan ve hâlihazırda işletmeler tarafından uygulanmaya çalışılan Faaliyet Tabanlı Maliyetleme, söz konusu tekniklerin en şöhret bulmuşu olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak uzun süredir kullanılan bu tekniğin de atıl kapasiteyi yeterince dikkate almaması, alınacak kısa vadeli kararlarda pratik olmaması gibi eksik kaldığı bazı noktalar bulunmaktadır. Tüm bunlar karşısında daha güncel, çağdaş bir maliyet sistemi olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi tekniği ortaya çıkmıştır. Kaynak tüketim muhasebesi, faaliyete dayalı maliyet tekniğinin ve kaynakların maliyetlerin temel sebebi olduğu düşüncesini yansıtan Alman maliyet muhasebesinin kaynak bakış açısını birleştiren bir maliyet tekniğidir. Literatüre bakıldığında, kaynak tüketim muhasebesi ile ilgili uygulamaların daha çok üretim işletmeleri örneğinde kullanıldığı göze çarpmaktadır. Hizmet üreten işletmelerde ise bu tekniğin kullanımı ile ilgili uygulamaların çok az olduğu görülmüştür. Bu çalışma ile kaynak tüketim muhasebesinin bir hizmet işletmesi olan konaklama işletmelerinde de uygulanabilirliği ve mevcut maliyet sistemi ile arasında hizmet maliyetlerine göre farklılıkların belirlenmesi amaçlanmaktadır. Özellikle hizmet işletmelerinde kaynak tüketim muhasebesi kullanılarak yapılan çalışmaların az olmasının, bu çalışmanın literatüre olan katkısını da arttıracağı düşünülmektedir. Bu çalışma beş yıldızlı tesis özelliğine sahip ve turizm başkentimiz sayılan Antalya'nın Alanya ilçesinde faaliyetlerine devam eden bir konaklama işletmesine ait veriler doğrultusunda kaynak tüketim muhasebesinin uygulamasını içermektedir. Veriler, konaklama işletmesinin adının gizli kalması koşuluyla bizzat işletme tarafından verilmiş olup, 2019 yılına ait veriler kullanılarak kaynak tüketim muhasebesi uygulanmıştır. Uygulama yapılan konaklama işletmesinin Standart Oda ve Family Oda hizmeti olmak üzere iki hizmet faktörü bulunmaktadır. Standart Oda hizmetinden 167 adet, Family Oda hizmetinden 6 adet mevcut olup, bunlarla ilgili faaliyetler; önbüro, yeme-içme, eğlence ve temizliktir. Her şey dâhil sistem ile çalışan konaklama işletmesi Mayıs ayında 31 gün, Haziran ayında 30 gün, Temmuz ayında 31 gün, Ağustos ayında 31 gün ve Eylül ayında 30 gün olmak üzere sezonda toplam 153 gün açıktır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; toplam hesaplanan maliyet 10.145.985,55 TL olmasına rağmen, dağıtılan maliyetler toplam 9.714.804,22 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu hesaplamalara göre söz konusu işletmenin 2019 yılı sezonunda atıl kaynak maliyeti toplam 431.181,33 TL'dir. Bu durum toplam maliyetlerin yaklaşık %96'sının hizmet faktörlerine yüklendiği, yaklaşık %4'lük kısmının ise atıl duruma düştüğünü göstermektedir. Söz konusu konaklama işletmesinin geleneksel maliyet yöntemi ile kaynak tüketim muhasebesinin hizmet faktörleri günlük birim maliyetleri karşılaştırıldığında; birim bazda günlük Standart Oda hizmet faktörü için 6,24 TL, Family Oda hizmet faktörü için 16,34 TL atıl kaynak maliyeti ortaya çıktığı görülmüştür. Buna göre kaynak tüketim muhasebesi uygulaması sonucu ortaya çıkan birim bazlı atıl kaynak maliyeti, bu hizmet faktörleri maliyetlerine aktarılmayarak, hizmet faktörlerinin ve uygulanacak fiyatların gereksiz yere yükselmesinin önüne geçecek, fiyat düşüklüğü dolayısıyla müşteri talebi artacak, bu durum işletmeye rekabet avantajı sağlayacaktır.
