Yazar "Erdurak, Fahriye Gizem" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Delhi Türk Sultanlığı döneminde Başkent Delhi ve çevresi
    (İnönü Üniversitesi, 2022) Erdurak, Fahriye Gizem
    Hindistan coğrafyasının kalbi konumunda olup Asya ve Çin Hindi toprakları arasında köprü görevi gören Delhi şehri, Yamunna nehri kenarında bulunmaktadır. İklimi ve bitki örtüsü ile Hindistan'ın yaşamaya en elverişli yeridir. Tarihin her döneminde önem arz ederek yerleşim birimi olmuştur. Milattan önce Yüeçiler'in Asya bozkırlarından Hindistan içlerine gelişleri, söz konusu coğrafyada ilk Türk izlerini teşkil etmektedir. Onları ilerleyen dönemlerde Sakalar, Kuşanlar, Partlar ve Akhunlar takip etmişlerdir. Fakat bu topluluklar Hindistan'da kalıcı bir devlet kuramamışlardır. İlk düzenli akınlar ise Gazneliler Devleti Hükümdarı Mahmud'un Hindistan'a yaptığı 17 sefer olmuştur. Gazneliler Devleti'ne son veren Gurlu Devleti Hükümdarı Muizzeddin Muhammed, Aybek'i Delhi ve çevresinde hâkimiyet kurması amacı ile görevlendirmesi üzerine Delhi Türk Sultanlığı'nın temelleri atılmıştır. Aybek'in, gulam olmasına rağmen hükümdarlık mertebesine kadar yükselerek Delhi ve çevresinde 1206 yılında bağımsızlığını ilan etmesi, Hindistan tarihinde dönüm noktası olmuştur. Hâkimiyetlerin hanedanlar üzerinden devam ettiği Delhi'de, kuruluş döneminde Muizzi Melikleri ve Şemsi Melikleri, yükseliş döneminde Balaban ve Kalaç Hanedanlığı ve yıkılış döneminde Tuğluk Hanedanlığı hâkimiyet sürmüştür. Delhi ve çevresinde 1206-1414 yılları arasında Türkler, Moğollar ile sürekli mücadele içinde olmuşlardır. Moğolların kadim istila anlayışı Delhi'ye her açıdan büyük zarar vermiştir. Delhi Sultanları kimi zaman kanlı mücadeleler kimi zaman ise politik açıdan bir anlaşma zemini sağlayarak Moğolları Delhi'den uzak tutmayı kendilerine amaçlamışlardır. Ancak Timur'un Delhi'ye yapmış olduğu sefer burada büyük yıkıma sebep olmuş ve Delhi Türk Sultanlığı dağılma dönemine girmiştir. Türkler, Delhi ve çevresinde yaptıkları mimari eserler ile silinmez izler bırakmasının yanında her kesimden insana hoşgörü ile yaklaşmaları, Moğol istilasından kaçanlara kucak açmaları, ilme ve bilime önem vermeleri açısından da Delhi'nin o dönem için refah seviyesi yüksek, güvenilir bir başkent olmasını sağlamıştır.