Yazar "Görür, Çetin" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 5 / 5
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Dinamik doğrusal modeller ile Türkiye'ye ait gayri safi yurtiçi hâsıla tahmini(İnönü Üniversitesi, 2019) Görür, ÇetinEkonomik tahmin her zaman işletmeler ve hükümetler için finansal politika ve stratejiyi formüle ederken bir karar verme aracı olarak önemli bir rol oynamaktadır. Bununla birlikte, gerçek verilerle uğraşırken (sadece iktisatla ilgili olanı değil, aynı zamanda sosyoloji, biyoloji, mühendislik vb.), nadiren ilgilenilen konu hakkında yeterli bilgiye sahip olduğumuz olur. Analiz etmek istediğimiz sistemi tanımlayan kesin ve deterministik bir modelin mevcut olduğu durumlarda bile, bazı açıklayıcı değişkenleri atlamak veya ölçüm hataları yapmak her zaman mümkündür. Böylece, araştırılan konuyu analiz ederken bir belirsizlik durumu her zaman mevcut olacaktır. Bu nedenle yapılan tahminleri kesin bir gösterge olarak göremeyiz. Son yıllarda, zaman serisi analizi amaçları için durum uzay modellerinin(DUM) uygulanmasına yönelik artan bir ilgi vardır. Bu kategoriye ait modeller, bir dinamik sistem ve rastgele bir bozukluk bileşeni olarak belirli bir zaman serisini açıklar. Güçlü olasılıksal yapıları, geniş bir uygulama yelpazesi için kullanılabilecek esnek bir çerçeve sunar. Bu esneklik, DUM'ların bir alt sınıfını, yani dinamik doğrusal modelleri(DLM) seçmemize neden olan olmaktadır. Küreselleşen dünyada ülkelerin ekonomik gücünü gösteren önemli değişkenlerden biri de gayri safi yurtiçi hasılasıdır(GSYİH). Güçlü bir ekonomiye sahip olan ülkelere ait GSYİH değerleri yüksektir. Gelişmemiş ülkelerde genel olarak GSYİH verileri düşüktür. Bu tezde, DUM'ların bir alt sınıfı olan DLM'ler açıklanıp zaman serilerinde kullanımı tanıtılmaktadır. Dinamik doğrusal modeller ile Türkiye'ye ait GSYİH verileri kullanılarak gelecek yıllar için tahminlerde bulunulmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, uygulama ve tahminler için son dönemlerde çok amaçlı ve kullanışlı olan R programı kullanılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Dinamik Doğrusal Modeller(DLM), Durum Uzay Modelleri(DUM), Zaman Serisi, Durağanlık, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla(GDP)Öğe Hizmet İhracatı ve Turizm Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Katkısı Üzerine Ampirik Bir Analiz: 1996-2017 Türkiye Örneği(2018) Görür, Çetin; Altun, Yener; İşleyen, ŞakirÖz: Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ekonomik büyümeyi son zamanlarda etkileyen önemli faktörlerden ikisi turizm ve hizmet sektörüdür. Küreselleşen dünya ekonomisinde şirketler veya firmalar ürün ihracatından çok hizmet ihracatına yönelmiştir. Bir ülkede hizmet ihracatının artması için o ülkede hizmet sektörünün gelişmiş olması gerekmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de 1996-2017 yılları arasında hizmet ihracatı ve turizm harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi, En Küçük Kareler (EKK) yöntemi ile tahmin edilip ekonometrik analizi yapılmıştır. Çalışma doğrultusunda 1996-2017 yılları arasında Türkiye’ye ait hizmet ihracatı, turizm harcamaları ve ekonomik büyüme verileri, World Bank Database web sitesinden dolar cinsiden temin edilip ampirik analizi yapılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre, hizmet ihracatı ve turizm harcamaları ile iktisadi büyüme arasında pozitif bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır. Bu iki sektörde de meydana gelen artışların ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu görülmüştür.Öğe OECD Ülkelerine Ait Çeşitli Enerji Tüketimleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Panel Eşbütünleşme Analizi ile İncelenmesi(2020) Demir, Yıldırım; Görür, ÇetinÜlkelerin gelişmişlik düzeyini gösteren önemli parametrelerden biri de enerji tüketimidir. Genel anlamda sanayi olarak gelişmişlik gösteren ülkelerde daha çok enerji tüketilmektedir. Bu bağlamda enerji ihtiyacı yüksek olan ülkeler dışa bağımlı olmamak için farklı alternatif enerji kaynaklarına yönelmektedirler. Bu çalışmada 36 OECD ülkesine ait çeşitli enerji türleri tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki Westerlund (2007) panel eşbütünleşme testi ile analiz edilmiştir. Eşbütünleşme testinden önce verilerin heterojenliği test edilmiş, verilere çeşitli yatay kesit bağımlılık testleri uygulanmış ve paneli oluşturan yatay kesitlerin birbirleri ile bağımlılığı incelenmiştir. Ayrıca, CIPS testi kullanılarak da verilerin durağan olup olmadığı belirlenmiştir. LM, LMadj ve CDLM istatistiklerine göre (p<0.05) yatay kesit bağımlılığının olduğu belirlenmiştir. Böylece ikinci kuşak birim kök testleri kullanılmasının uygun olacağına karar verilmiştir. CIPS testine göre değişkenlerin durağan olmadığı belirlenmiştir. Düzeyde durağan olmayan verilerin birinci farkları alınarak verilere tekrar durağanlık analizi uygulanmış ve verilerin durağan hale getirildiği gözlenmiştir. Sonuçlar enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında eşbütünleşmenin olduğunu göstermektedir. Ayrıca uzun dönemli eşbütünleşme testi sonucunda hidroelektrik ve yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında pozitif, termik enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında ise negatif bir ilişkinin var olduğu belirlenmiştir.Öğe Seçili Vergi Türlerinin Doğrudan Yabancı Yatırımlar Üzerindeki Rolü: OECD Örneği(2021) Yıldırımçakar, İbrahim; Görür, Çetin; Kanberoğlu, ZaferÖz: Bu çalışmada doğrudan yabancı yatırımlar ile uluslararası ticaretvergisi, gelir kâr ve sermaye vergisi ve gümrük vergisi arasındaki etkileşim1995-2019 yıllarını kapsayan 36 OECD ülkesine ait yıllık veriler ileWesterlund (2007) panel eşbütünleşme testi kullanılarak incelenmiştir.Çalışmayı daha önce yapılan çalışmalardan farklı kılan husus farklı vergitürlerinin doğrudan yabancı yatırımlar üzerindeki etkisinin belirlenmeyeçalışılmasıdır. Ekonometrik bulgulara göre doğrudan yabancı yatırımlar ileuluslararası ticaret vergisi, gelir kâr ve sermaye vergisi ve gümrük vergisiarasında uzun dönemli negatif yönlü bir ilişkinin olduğu görülmektedir.Öğe Van ilinin komşu illerden ve İran'dan aldığı göçün coğrafi ağırlıklı regresyon ile incelenmesi(İnönü Üniversitesi, 2024) Görür, Çetin; Yüzbaşı, BahadırGöç, modern toplumların karmaşık ve dinamik bir özelliğidir ve birçok faktörden etkilenir. Göçün coğrafi ağırlıklı regresyon yöntemiyle incelenmesi, göçün arka planında yatan etkileyici faktörlerin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlar. Coğrafi ağırlıklı regresyon, göçle ilişkilendirilen değişkenler arasındaki uzamsal ilişkileri dikkate alır ve bu ilişkilerin göçü nasıl etkilediğini belirlemeye yardımcı olur. Bu nedenle, göçün coğrafi ağırlıklı regresyon yöntemiyle incelenmesi, toplumların sosyal, ekonomik ve coğrafi yapılarının daha iyi anlaşılmasına, gelecekteki planlama ve politika oluşturma süreçlerinde kritik bir rol oynar. Bu tezde, Van ilinin birinci ve ikinci dereceden sınır komşu illerden ve İran'dan aldığı göç Coğrafi Ağırlıklı Regresyon yöntemi ile incelenmiştir. Tezde, yerel anketlerde "sosyal çevre baskısı nedeniyle yapılan göç" ve yurt dışı anketlerde "göç sonrası yeni yaşamıma kısa sürede uyum sağladım" değişkenleri ve bu değişkenleri etkileyen faktörler Coğrafi Ağırlıklı Regresyon yöntemi ile analiz edilmiştir. Analizde En Küçük Kareler ve Coğrafi Ağırlıklı Regresyon yöntemleri kullanılmış ve hangi yöntemin daha güçlü sonuçlar verdiği AIC, AICc, BIC, AKT, ??2 ve ??ü????????????????ş ??2 değerlerine göre incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Coğrafi Ağırlıklı Regresyon yönteminin daha güçlü sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir. Ayrıca yerel anketlerde "göç sonrası uyum sürecinde işimin olumlu katkısı oldu" değişkeni ve bu değişkeni etkileyen faktörler ise Coğrafi Ağırlıklı Poisson Regresyon yöntemi ile analiz edilmiştir. Analizde Poisson Regresyon ve Coğrafi Ağırlıklı Poisson Regresyon yöntemleri kullanılmış ve hangi yöntemin daha güçlü sonuçlar verdiği AIC, AICc, ??2 ve ??ü????????????????ş ??2 değerlerine göre incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Coğrafi Ağırlıklı Poisson Regresyon yönteminin daha güçlü sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir. Aynı zamanda bağımsız değişkenlerin il, ilçe ve bölgelere göre etkisi ve anlamlılığı haritalar üzerinde detaylı olarak sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Coğrafi Ağırlıklı Regresyon, Coğrafi Ağırlıklı Poisson Regresyon, En Küçük Kareler, Göç, Poisson Regresyon.
