Yazar "Geyik, Ali Fuat" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİNDE KUVVETLER AYRILIĞI İLKESİ
    (2020) Doğan, Bayram; Geyik, Ali Fuat
    16.04.2017 tarihli halk oylaması ile kabul edilen ve 6771 sayılı kanunla gerçekleştirilen anayasa değişikliği ile Türkiye’de parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmiştir. 09.07.2018 tarihinde halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanının göreve başlamasıyla yapılan değişiklikler bütünüyle yürürlüğe girmiştir. Başkanlık sistemi merkezinde düzenlenen bu yeni Cumhurbaşkanlığı sisteminin kendine özgü yönleri vardır. Bu sistemde kuvvetler ayrılığı ilkesi parlamenter sisteme göre daha katı benimsenmektedir. Ancak kuvvetler ayrılığı ilkesinin etkili olabilmesi devlet organlarının birbirlerini denetleyip sınırlandırabilmesine bağlıdır. Kuvvetler ayrılığı sistemi siyasi iktidarın diktatörleşmesini engellemeye yönelik bir sistemdir. Bu sistemde denge ve denetim mekanizmalarının düzgün kurulmaması veya doğru işletilmemesi bireysel özgürlüklerin zedelenmesine sebep olmaktadır. Dolayısıyla Cumhurbaşkanlığı sisteminde de devlet organlarının birbirleri ile nasıl bir etkileşimde bulunduğu toplumun çıkarları ve bireysel özgürlükler açısından büyük önem taşımaktadır. Yasama, yürütme ve yargı organlarının nasıl kuruldukları ve birbirleriyle etkileşimleri sistemin temel yönlerini oluşturmaktadır. Meclis seçimleri ile Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapısı, Cumhurbaşkanlığı kararnemeleri, Anayasa Mahkemesi üyelerinin atanmaları gibi pek çok husus kuvvetler ayrılığı ilkesinin uygulanmasına yönelik düzenlemelerdir. Bu çalışmada da kuvvetler ayrılığı ilkesinin ne olduğu, nasıl ortaya çıktığı ve geliştiği incelenmiş ve daha sonrasında Cumhurbaşkanlığı sistemindeki denge ve denetim mekanizmaları bu ilke doğrultusunda değerlendirilmiştir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Kanun Hükmünde Kararnameler ile Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Karşılaştırılması
    (2021) Doğan, Bayram; Geyik, Ali Fuat; Bozkurt, Emine Esra
    Öz: 21 Ocak 2017 tarihinde çıkarılan 6771 sayılı Kanun’la yapılan Anayasa değişikliği, 16 Nisan 2017’de yapılanreferandum ile onaylanmıştır. Anılan Anayasa değişikliği 9 Temmuz 2018 de bütünüyle yürürlüğe girmiştir.Bu değişiklik sonucu Türkiye’de uygulanmakta olan rasyonelleştirilmiş parlamenter sistem yerini“Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi” olarak isimlendirilen başkanlık sistemine de benzeyen ancak kendineözgü yeni bir sisteme bırakmıştır. Bu yeni sistemin getirmiş olduğu en önemli değişikliklerden biriCumhurbaşkanına doğrudan Anayasa ile Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarma yetkisinin verilmesiolmuştur. Verilen bu yetki ile yürütme organı güçlendirilerek “asli düzenleme yetkisine” kavuşmuş,Cumhurbaşkanı “ilk elden” kararname çıkarabilir hâle gelmiştir. Bu yetki kapsamında Cumhurbaşkanlığıkararnamesi çıkarılırken, Cumhurbaşkanına yasama organınca verilecek “yetki kanununa” gerekduyulmaksızın ve re’sen düzenleyici işlem niteliğinde norm ihdas etme gücü verilmiştir. Oysa anılan değişikliköncesi, norm niteliğinde kural koyma yetkisi sadece kolektif sorumluluğu olan ve tali yetki kapsamındaBakanlar Kurulu’na aitti. Ancak Bakanlar Kurulu’nun bu yetki kapsamında çıkardığı kanun hükmündekararnameler TBMM’den alınacak bir “yetki kanununa” bağlı olarak çıkarılabilmekteydi. Anılan değişikliklekanun hükmünde kararname kaldırılmış olup, yerine Cumhurbaşkanına geniş haklar tanıyan kararnameçıkarma yetkisi verilmiştir.Çalışmanın amacı 16 Nisan 2017 Anayasa değişikliği ile kaldırılmış olan kanun hükmünde kararnameler(KHK) ile yeni dönem Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin (CBK) karşılaştırılmasıdır. Bu bağlamda CBK ileKHK karşılaştırılması çerçevesinde; CBK ve KHK’yı çıkaran organ, asli ve tali yetki ayrımı, CBK ve KHK’nındüzenleme alanı, Olağanüstü Hâl (OHAL) CBK- OHAL KHK’larının karşılaştırılması ve en nihayetinde hemolağan dönem hem de OHAL CBK ve KHK’larının yargısal denetimleri ele alınacaktır.