Yazar "Karakaya, Mehmet Dursun" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası deprem bölgesi insanının asbest bilgi düzeyi ve farkındalığı değerlendirmesi
    (İnönü Üniversitesi, 2024) Karakaya, Mehmet Dursun; Tetik, Burcu Kayhan
    Giriş ve Amaç: Asbest ya da diğer adıyla amyant; ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere çok dayanıklı lifli yapıda kanserojen özellikli bir mineraldir. Bugün için dünyada solunum sisteminde hastalığa en sık neden olan lifsel yapıdaki mineral asbesttir. Mesleki ve/veya çevresel maruziyet sonucu, asbest liflerinin akciğer dokusunda birikimi çeşitli hastalıklara yol açabilir. Bu hastalıkların şiddeti ve yaygınlığı zaman içinde farklılık gösterebilse de asbest maruziyetinin etkileri uzun vadede ortaya çıkabilmektedir. Günümüzdeki bilimsel çalışmalar, asbest içeren malzemelerin onarımı, tadilatı, yıkımı veya sökümü sırasında asbest liflerinin kolayca açığa çıkabileceğini göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası etkilenen illerde, enkaz ve yıkım çalışmalarından çıkan asbest maruziyeti hakkında katılımcıların bilgi düzeylerini ve farkındalıklarını artırmaktır. Materyal ve metot: Araştırmamız için İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Bilimleri Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan 31.10.2023 tarihinde 2023/5092 numaralı karar ile onay alındı. 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında etkilenen illerde yaşayan çalışmaya katılmayı kabul eden, 18 yaş üstü 384 birey çalışmanın evreni olarak kabul edildi. Katılımcılara literatür taranarak araştırmacı tarafından oluşturulan asbest ile ilgili bilgi ve farkındalık soruları içeren anket formu, kartopu örneklem yöntemi ile Google anket üzerinden uygulandı. p<0.05 değeri istatistiksel açıdan anlamlı kabul edildi. Analizlerde IBM SPSS 26.0 programı kullanıldı. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 32.25±10.9 yıl ve 192'si (%50) kadın iken diğer 192'si (%50) erkekti. 70 katılımcı (%18.2) deprem sonrası enkaz çalışmaları sırasında çıkan enkaz tozuna kısmen maruz kalırken, 209 katılımcı (%54.4) tamamen maruz kaldığını belirtti. Ankete katılanların %11.5'inin asbestin zararlı bir toz olduğunu bilmediği saptanmıştır. Asbestin solunum yoluyla hastalık oluşturduğunu bilmeyen %1.6 katılımcı, bina yıkımları süresince asbest maruziyetine yönelik tedbir alınması gerektiğini düşünmeyen %2.1 katılımcı tespit edilmiştir. Asbestin ölümcül hastalıklara neden olmadığını düşünen %22.7 katılımcı, akciğer veya akciğer zarı kanseri (mezotelyoma) gibi ölümcül hastalıklara sebep olmadığını düşünen %1.8 katılımcı tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışmamıza katılanların farkındalık ve bilinç düzeyi yüksek saptansa dahi çevresel asbest maruziyetinden korunma anlamında daha büyük çaplı bilimsel çalışmalar yapılması, kamu spotları oluşturulması ve daha fazla nüfusa ulaşabilme amacıyla yoğun eğitimlerin düzenlenmesinin faydalı olacağına inanıyoruz.