Yazar "Timoçin, Erdinç" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 2 / 2
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe 20. ve 21. güneş döngüsünün azalan dönemi süresince iyonosferik orta enlem foF2 değişiminin zamana bağlılığının incelenmesi ve Ariel 4 uydusundan alınan elektron yoğunluğu sonuçlarıyla karşılaştırılması(İnönü Üniversitesi, 2016) Timoçin, ErdinçBu çalışmada, 20. ve 21. güneş döngülerinde güneş lekesi sayısının azaldığı 1972-1976 ve 1982-1986 dönemlerini kapsayan yıllar boyunca kuzey yarımkürenin 30-70 değişmeyen manyetik enlemler (Λ) arasında bulunan 7 iyonsonda istasyonundan alınmış saatlik kritik frekans (foF2) verilerinin enlemlere ve mevsimlere bağlı değişimleri, farklı jeomanyetik aktivite durumları için incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar, yaklaşık 550 km yükseklikte Ariel 4 uydusu tarafından ölçülmüş elektron yoğunluğu verileri ile karşılaştırılarak, orta enlem elektron yoğunlu çukuru olarak adlandırılan yapının foF2 üzerindeki etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Analizlerden elde edilen sonuçlara göre, 20. ve 21. güneş döngülerinin tüm mevsimleri için değişmeyen manyetik enlemin artışı ile foF2 ve δfoF2'nun üst ve alt ondabirlik değerlerinde azalma meydana gelmektedir. Ayrıca, tüm istasyonlar için δfoF2'nun mod değerleri aynıdır ve alt ondabirlik değerleri, mod değerinden daha fazla uzaklaştığından dolayı δfoF2 sola çarpık bir dağılım sergilemektedirler. δfoF2'nun saatlik değişimleri, genellikle gündüz saatleri boyunca pozitif, gece saatleri boyunca ise negatif sapmalar meydana getirmektedir. Üst üste binmiş dönem analizinden elde edilen sonuçlar ve δfoF2 değerlerinin dağılımları, manyetik aktivite seviyesinde meydana gelen değişimlerin, foF2'nun günlük değişimleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ortalama foF2 değerlerinin değişmeyen manyetik enleme göre değişimleri, çukura benzer yapıların tüm mevsimler ve her iki jeomanyetik aktivite durumu için de yalnızca gece yerel zaman gruplarında meydana geldiğini göstermektedir. Ancak, jeomanyetik aktif durum (Kp>2+) için tespit edilen çukura benzer yapılar, jeomanyetik sakin durumdaki (Kp<=2+) çukura benzer yapılardan daha baskın ve daha net bir yapıya sahiptir. Ayrıca tüm mevsimler için jeomanyetik aktif durum altında tespit edilen çukura benzer yapılar ve minimum noktaları daha düşük değişmeyen manyetik enlemlere doğru kayma eğilimindedirler. Mevsimler, çukurların yapısı ve oluşumu üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. İki güneş döngüsünün de her iki jeomanyetik aktivite durumu için çukurların en fazla gözlemlendiği mevsim Aralık dönemi, en az gözlemlendiği mevsim ise Haziran dönemidir. 20. güneş döngüsünün Aralık dönemi boyunca çukurların gözlemlendiği gece yerel zaman grupları için ortalama foF2 verileri ile ortalama elektron yoğunluğu verileri arasında yapılan istatistiksel analizlerden, farklı yüksekliklerde ölçülen iki verinin değişmeyen manyetik enleme göre değişimleri arasında önemli bir ilişki tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, manyetik aktivite seviyesinde meydana gelen değişimlerin ve orta enlemlerin yaklaşık 550 km yüksekliklerinde manyetosferik plazma sınırı olarak adlandırılan yapının, iyonosferin daha düşük yüksekliklerindeki elektron yoğunluğunun değişimleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yaklaşık 550 km yükseklikte ölçülen elektron yoğunluğu ile daha düşük yüksekliklerde ölçülen foF2 verilerinin, farklı yerel zaman, farklı mevsim ve farklı jeomanyetik aktivite durumu için değişmeyen manyetik enleme göre değişimlerinin önemli benzerliklere sahip olduğunu göstermektedir.Öğe KUZEY YARIMKÜREDEKİ YÜKSEK ENLEM foF2 DEĞERLERİNDEKİ DEĞİŞİMLERİN JEOMANYETİK AKTİVİTEYE BAĞLILIĞI(Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi :B-Teorik Bilimler, 2017) Aksaç, Kerime; Ünal, İbrahim; Timoçin, ErdinçÖz: Bu çalışmada, Aralık 1971-Eylül 1972 tarihleri arasında yüksek enlem bölgesi olarak tanımlanan 60o-90o değişmeyen manyetik enlem arasındaki 7 iyonsonda istasyonundan alınan saatlik foF2 verilerinin değişmeyen manyetik enleme göre değişimleri, farklı jeomanyetik aktivite durumları için incelenmiştir. Analizlerden elde edilen sonuçlara göre, gündüz saatlerindeki foF2 değerlerinin, gece saatlerindeki değerlerden büyük olduğu, ayrıca bu saatlerde foF2 değerlerinin değişmeyen manyetik enlem artışı ile 68o -72o değişmeyen manyetik enlemleri arasındaki artış dışında azaldığı tespit edilmiştir. Gece saatlerinde ise foF2 değerlerinin yaklaşık 66o -72o değişmeyen manyetik enlemleri arasında arttığı, bu enlemlerden daha büyük ve daha küçük enlemlerde ise foF2 değerlerinin azalarak çukura benzer bir yapı oluşturduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca mevsimsel ve jeomanyetik aktivite değişimlerinin, foF2 değerlerinin enlemsel değişimleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Jeomanyetik pasif durumdaki foF2 değerleri, jeomanyetik aktif durumdaki foF2 değerlerinden büyüktür. Özellikle jeomanyetik aktif durumdaki Aralık döneminde, polar cap ve polar oval bölgeleri daha belirgin ve bu bölgeler enlemsel olarak daha geniş bir yapıya sahiptir. Başlık (İngilizce): THE DEPENDENCE ON THE GEOMAGNETIC ACTIVITY OF CHANGES IN THE foF2 VALUES AT THE HIGH LATITUDES IN THE NORTHERN HEMISPHERE Öz (İngilizce): In this study, changes according to invariant magnetic latitude of the hourly foF2 data that are taken from seven ionosondes stations are situated at between 60o -90o invariant magnetic latitude as known high latitude region are investigated for different geomagnetic activity conditions during December 1971-September 1972. According to the results obtained from the analyses, it was found that the foF2 values in the daytime are larger than those in the nighttime, and while the foF2 values in these hours increase between about 68o and 72o invariant magnetic latitude, the foF2 values in larger and lower latitudes than these latitudes decrease with increasing magnetic latitude. At night time, it was observed that the foF2 values increases between about 66o and 72o invariant magnetic latitude, while the foF2 values exhibit a trough structure at larger and smaller latitudes than these latitudes. It is also observed that seasonal and geomagnetic activity changes have a significant influence on the latitudinal changes of the foF2 values. The foF2 values in the geomagnetic quiet condition are larger than the foF2 values in the geomagnetic active conduction. Especially in the geomagnetic active conduction of the December, the polar cap and polar oval zones are more prominent and have a larger latitudinal structure