Eğitim Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksyionu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Yabancı dil olarak türkçe eğitimi kitaplarında deyim ve atasözlerinin kullanımına ilişkin bir inceleme (Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti örneği)(İnönü Üniversitesi, 2021) Akkar, İkbal; Mert, EsraHerhangi bir dilin öğretilmesi sürecinde o dilde bulunan ifadelerin öğrenici tarafından kullanılması, dilin öğrenilmesine katkıda bulunacağı için önemlidir. Deyim ve atasözleri, dilin içine yerleşmiş ve o dili konuşanlar tarafından benimsenerek kullanılan kalıplaşmış ifadelerdir. Bu çalışmanın amacı, Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti ders kitaplarındaki metinlerde ve etkinliklerde yer alan deyim ve atasözlerini belirlemektir. Deyim ve atasözleri dil düzeyleri ve dil becerilerine göre kullanım sıklıkları ile tablo şeklinde verişmiştir. Çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, belirlenen kaynak kitaplar incelenmiş ve bu kitaplardaki deyim ve atasözleri belirlenmiştir. Belirlenen deyim ve atasözleri çeşitli alt başlıklar çerçevesinde içerik analizi yapılarak incelenmiş ve elde edilen veriler analiz edilmiştir. Elde edilen veriler ışığında, deyim ve atasözleri kullanıldıkları dil düzeylerine ve beceri alanlarına göre gruplandırılmıştır. Kalıplaşmış dil birimleri başlığında kalıp söz dışındaki kalıplaşmış yapılar olan deyim ve atasözlerine değinilmiş; bu yapılar içerisinde deyim ve atasözlerinin çeşitli sözlük ve çalışmalarda hangi başlıklar altında yer aldığına değinilmiştir. Deyim ve atasözleri başlığında incelenen kaynak kitaplarda kullanılan deyim ve atasözlerinin dil beceri alanlarına göre dağılımı belirlenmiştir. Kaynak kitaplarda kullanılan deyim ve atasözleri okuma, dinleme, konuşma ve dinleme olmak üzere dört temel dil becerisine göre sınıflandırılmıştır. Araştırma sonucunda, Yedi İklim Türkçe öğretim setindeki kitaplarda yer alan deyim ve atasözlerinden hangilerine yer verildiği belirtilmiş; bu deyim ve atasözlerinin kullanım sıklığı belirlenmiştir. Öğretimin yapıldığı kitaplardaki dil öğretimi düzeyi arttıkça deyim ve atasözlerinin kullanımı da doğru orantılı olarak artmıştır.Öğe Üstbilişsel yazma stratejileri eğitiminin yazma becerisine ve yazmaya yönelik tutuma etkisi(İnönü Üniversitesi, 2021) Erol, Teymur; Kavruk, HasanBu araştırmanın amacı; üstbilişsel yazma stratejilerine dayalı eğitimin yedinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel yazma stratejileri farkındalıklarına, yazma becerilerine ve yazmaya ilişkin tutumuna etkisini incelemektir. Araştırmada, nitel ve nicel veri toplama tekniklerinin birlikte yer aldığı karma yöntemlerden açıklayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde, gerçek deneysel desenlerden biri olan ön test ve son test kontrol gruplu seçkisiz desenden; nitel bölümünde yarı yapılandırılmış görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında, Kahramanmaraş ili Onikişubat ilçesindeki AKEDAŞ Ortaokulu'nda öğrenim gören yedinci sınıf öğrencilerinden seçilmiştir. Çalışma grubu, seçkisiz atama yöntemiyle 30'u deney, 30'u kontrol olmak üzere 60 öğrenciden oluşmaktadır. "Öğrencilerin Yazdığı Bilgilendirici Metinler" ile araştırmacı tarafından geliştirilen "Üstbilişsel Yazma Stratejileri Ölçeği", "Yazmaya Yönelik Tutum Ölçeği", "Üstbilişsel Yazma Stratejilerine Yönelik Dereceli Puanlama Anahtarı" ve "Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu" araştırmanın başlıca veri toplama araçlarıdır. Araştırmanın uygulama boyutunda, deney grubundaki öğrencilere 10 hafta boyunca uzaktan eğitim yoluyla üstbilişsel yazma stratejileri eğitimi verilmiş, kontrol grubunda ise MEB'in mevcut öğretim programı doğrultusunda eğitim yapılmıştır. Araştırmanın nicel verileri; duruma göre, bağımlı gruplar t testi, bağımsız gruplar t-testi, Mann-Whitney U testi ve Wilcoxon işaretli sıralar testi ile analiz edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formlarıyla elde edilen nitel veriler betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; üstbilişsel yazma stratejileri eğitimi, deney grubu öğrencilerinin üstbilişsel yazma stratejileri genel farkındalıkları ile kendini izleme ve öz değerlendirme stratejileri fakındalıklarını artırmış; planlama stratejileri farkındalık düzeyinde ise farklılık sağlamamıştır. Öğrencilerin yazmaya yönelik genel tutumu ve yazmayı önemseme tutumlarının iyileşmesinde üstbilişsel yazma stratejileri eğitimi etkili olmuştur; yazma algısı ile yazma hazzı tutumlarında ise etkili olmamıştır. Araştırma bulgularına göre deneysel işlem, deney grubu öğrencilerinin yazma becerisi başarı düzeyini artırmada etkili olmuştur. Üstbilişsel yazma stratejileri eğitiminin uygulandığı deney grubu ile MEB'in mevcut öğretim programı doğrultusunda eğitim yapılan kontrol grubunda; öğrencilerin yazdığı bilgilendirici metinlere yönelik son ölçüm puanları karşılaştırıldığında, iki grup arasında yazma becerisindeki başarı durumu istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık göstermemiştir. Deney grubundaki öğrenciler, üstbilişsel yazma stratejileri eğitimi ile ilgili genel olarak olumlu görüş bildirmiştir. Uygulanan deneysel işlem, öğrencilerin yazma becerisine yönelik düşünce ve tutumu ile yazıya başlama duygusunu büyük ölçüde olumlu etkilemiştir. Verilen eğitim, deney grubundaki öğrencilerin yazma alışkanlıklarının artmasına ve yazma kaygılarının azalmasına katkı sağlamıştır. Deney grubundaki öğrenciler, üstbilişsel yazma stratejileri eğitiminin yazma becerisi başarı düzeylerini artırdığına inanmaktadır. Elde edilen bulgular, üstbilişin öğretilebilir bir beceri ve öğrenmenin güçlü bir yordayıcısı olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, öğrencilerin özerk öğrenmeye teşvik edilmesi, sorumluluğun öğretmenden öğrenciye tedricen aktarıldığı sınıf dışı etkinliklerin yapılması, çeşitli öğrenme süreçlerinin öğretmenler tarafından modellenmesi ve öğrencilere çoklu uygulama fırsatının tanınması önerilmektedir. Üstbilişsel yazma stratejileri ile ilgili çalışma yapmak isteyen araştırmacılar, benzer bir çalışmayı farklı seviyedeki sınıflarla veya farklı metin türleri için gerçekleştirilebilir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde üstbilişsel stratejilerin kullanımı veya etkisi ile ilgili araştırmalar yapılabilir. Anahtar Kelimeler: Üstbiliş, üstbilişsel yazma stratejileri, strateji eğitimi, yazma becerisi, yazmaya yönelik tutumÖğe Türkiye ve Türkmenistan sosyal bilgiler ders kitaplarında insan hakları ve demokrasi kavramlarının karşılaştırılması(İnönü Üniversitesi, 2022) Aşyrov, Arslan; Aydın, MesutBu araştırma, Sosyal Bilgiler eğitimi alanına dahil olan "insan hakları ve demokrasi" kavramlarının iki ülke nezdinde kıyaslamalı bir çalışma örneğidir. Bu yönüyle Sosyal Bilgiler eğitimi alan çalışmasıdır. Araştırmada, "Türkiye ve Türkmenistan Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında İnsan Hakları ve Demokrasi Kavramlarının Karşılaştırmalı" olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması (nitel vaka) modeli kullanılmıştır. Bu bağlamda Türkiye ve Türkmenistan ders kitapları; içerik, metin çeşitleri, teknik ve tasarım, etkinlik ve ölçme değerlendirme bakımından karşılaştırılmalı olarak ele alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubu; Türkiye'deki 7.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı ile Türkmenistan'daki 10. Sınıf Toplumu Öğrenmek Ders Kitaplarından oluşmaktadır. Söz konusu kitaplar belirlenirken, içerik bakımından birbirine benzer olmaları göz önünde bulundurulmuştur. Dolaysıyla çalışma grubu belirlenirken benzeşik örnekleme yönteminden faydalanılmıştır. Her iki ders kitabında "insan hakları ve demokrasi" kavramlarının geçtiği ünitelerin belirlenmesinde ise ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verileri toplanırken Türkiye için 7. sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabında yer alan "Yaşayan Demokrasi" ünitesi; Türkmenistan için de 10. sınıf Toplumu Öğrenmek Ders Kitabında yer alan "Toplumun Siyasi Hayatı" ünitesi dikkate alınmıştır. Sonrasında toplanan veriler, öncelikle araştırmanın alt amaçlarına uygun bir şekilde tasnif edilmiştir. Bu kapsamda ilgili ünitelerdeki insan hakları ve demokrasi içerikli veriler ilk grupta; teknik ve tasarımlar, kullanılan görseller, tablo ve grafiklerden elde edilen veriler ikinci grupta; etkinliklerle ölçme ve değerlendirmeye yönelik veriler ise üçüncü grupta incelenerek araştırmaya dahil edilmiştir. Ayrıca Türkmenistan ders kitabından toplanan veriler, analiz edilmeden önce Türkmen Türkçesinden, Türkiye Türkçesine uyarlanmasına da özen gösterilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre insan hakları ve demokrasi konulu ünitelerin içerik, teknik ve tasarım, etkinlikler ile ölçme ve değerlendirme açısından Türkiye'nin 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı ile Türkmenistan'daki 10. Sınıf Toplumu Öğrenmek Ders Kitabı karşılaştırıldığında: 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabının daha donanımlı bir içeriğe sahip olduğu tespit edilmiştir.Öğe Türkçe öğretiminde yararlanılabilecek çocuk oyunları üzerine bir araştırma ve yeni çocuk oyunu önerileri(İnönü Üniversitesi, 2022) Gürol, Hatı?ce Köşecı?; Durukoğlu, Salı?mBu çalışmanın amacı, Türkçenin öğretiminde yer alan temel dil becerileri ile çocuk oyunları arasındaki ilişkinin açıklanması ve bu becerilerin geliştirilmesine katkı sunacak çocuk oyunları örneklerinin tespit edilmesidir. Araştırma verileri, nitel araştırma yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bu çerçevede, oyunların dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin hangilerini geliştirdiği ve bu beceriler üzerinde nasıl bir etkisi olduğu içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın evrenini geçmişten bugüne kadar çocukların oynadıkları tüm oyunlar oluştururken örneklemini ise Türkçenin öğretimine ve temel dil becerilerine etki eden oyunlar kapsamaktadır. Örneklem seçimi amaçlı rastgele örneklem ve küme örneklem yöntemlerine dayanarak yapılmıştır. Türkçe öğretiminin temelini oluşturan anlama ve anlatma ana başlıkları altında yer alan dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerileri, aynı zamanda yaşam boyu öğrenmenin de temelini oluşturmaktadır. Yaşam boyu öğrenmenin dil etrafında şekillendiği düşünüldüğünde, söz konusu bu dört temel dil becerisinin de dilin öğretimine ve kullanımına yönelik bir alt yapı oluşturduğu görülmektedir. Bu çalışma kapsamında da oyun oynama isteğinin yaşam boyu devam eden bir dürtü olduğu kabulünden yola çıkılarak, dört temel dil becerisinin oyunla öğretimine yönelik bir inceleme yapılmıştır. Araştırma sonucunda, çocuğun oyun oynama isteğinin ders ortamına taşınmasıyla Türkçe öğretiminin temelini oluşturan dil becerilerinin bu oyunlarla daha çabuk kavratılabileceği bulgusuna ulaşılmıştır. Anahtar sözcükler: Türkçe öğretimi, dil becerileri, çocuk, oyun.Öğe Berdibek S?kpakbayev'in 'Ç?cukluk Dönemine Y?lculuk' (Balalıg Şakka Sayahat) adlı eserinin Türkiye Türkçesine kazandırılması ve değerler eğitimi açısından incelenmesi(İnönü Üniversitesi, 2018) Montanay, Elmı?ra; Durukoğlu, Üyesı? Salı?mÇ?cuğun hayal dünyasına seslenen, kel?me haz?nes?ne uygun, ana d?l?n? gel?şt?reb?lecek özell?kte, ulusal ve evrensel değerler? ?çeren edeb? eserlere ç?cuk edeb?yatı den?r. Ç?cuk edeb?yatı eserler?, ç?cuğun ps?k?-s?syal gel?ş?m?ne, edeb? eserler? ?kuyab?lmes?ne, ?kuduğundan zevk alarak çıkarımlar yapab?lmes?ne, hayatı öğrenmes?ne katkı sağlamaktadır. Bunun ?ç?n eserler ç?cuğun hayal dünyasına seslenmel?, ç?cuğun farklı özell?klere sah?p ?lduğunu göz ardı etmemel?, ?y? ve t?t?z b?r gözlem?n s?nrasında yazılmalıdır çünkü ç?cuk edeb?yatı ç?cukların hayatı keşfetmes?nde ve yaşama y?llarını öğrenmes?nde ç?k öneml? b?r y?l göster?c?d?r. Bu çalışmada b?z, yukarıda özetled?ğ?m?z özell?kler? taşıyan, Türk Kazak ç?cuk edeb?yatının klas?kler?nden b?r? ?lan Berd?bek S?kpakbayev'?n Balalık Şakka Sayahat / Ç?cukluk Dönem?ne Y?lculuk eser?n? değerler eğ?t?m? açısından ?nceled?k. İncelemem?zde bet?msel tarama m?del? ve d?küman ?ncelemes? tekn?kler? kullanılmıştır. Çalışmamız "G?r?ş", "Kuramsal B?lg?ler ve İlg?l? Araştırmalar", "Yöntem", "Bulgular ve Y?rum", "S?nuç ve Öner?ler" "Metin" ?lmak üzere altı bölümden ?luşmaktadır. G?r?ş bölümünde araştırmanın pr?blem?, amacı, önem?, varsayımları, sınırlılıkları açıklanmış; çalışma b?yunca kullanılan ter?mlere ve tanımlara yer ver?lm?şt?r. Kuramsal B?lg?ler ve İlg?l? Araştırmalar bölümünde Berd?bek S?kpakbayev'?n hayatı, sanatı, eserler?; değer kavramı ve sınıflandırma denemeler? ?le benzer çalışmalara yer ver?lm?şt?r. Bulgular ve Yorum bölümünde Balalık Şakka Sayahat / Ç?cukluk Dönem?ne Y?lculuk eser?ndek? kök değerler ve bunlara a?t ?stat?st?k? b?lg?ler ile yorumlar yer almaktadır. S?nuç ve Öner?ler bölümünde de araştırma bulgularından hareketle ulaşılan s?nuçlara ve bu s?nuçlardan hareketle yapılan öner?lere yer ver?lm?şt?r. Son olarak ise Kazak Türkçesi'nden Türkiye Türkçesi'ne aktarılmış ve değer incelemesine kaynaklık eden metin yer almaktadır. Berd?bek S?kpakbayev, Kazak yazarlarının ?ç?nde, ç?cuk eğ?t?m?ne ç?k önem verenlerden b?r?d?r. Kend?s? yazarlığının yanında eğ?t?mc? ve öğretmen yanıyla da öne çıkmaktadır. Bu nedenlerle eserler?nde ç?cuk eğ?t?m? k?nusunu b?l?nçl? şek?lde öne çıkarmıştır. S?kpakbayev, Kazak Yazarlar B?rl?ğ?'n?n ç?cuk edeb?yatı danışmanı ?larak çalışmıştır. Eserler? ç?ğunlukla ç?cuklar ?ç?nd?r. İnceled?ğ?m?z, ?t?b?y?graf?k karakterl? bu k?tapta başkarakter yazarın kend?s?d?r. Yazar kend? başından geçenler? ç?cukları eğ?tmek amacını da gözeterek anlatmaktadır. ?laylar gerçek, yaşanılmış ?laylar ?lduğu ?ç?n, eser hem ç?cukların hem de büyükler?n severek, beğenerek ?kuduğu eserd?r. Berd?bek S?kbakbayev, eserler?nde ve bu eser?nde genell?kle sevg?, yardımlaşma, alçakgönüllülük, Allah ?nancı, sabır, merhamet, çalışma, duyarlılık g?b? değerler? ele almıştır. Ayrıca a?le sevg?s?, m?saf?rperverl?k, s?rumluluk b?l?nc?, dürüstlük, gelenek ve görenekler?m?ze bağlılık g?b? k?nulara da önem verm?şt?r. Bu temalar ışığında b?reysel ve t?plumsal değerler?m?z ele alınmıştır. Bütün duyarlılığı ile ç?cuklar ?ç?n k?tap yazmaktan tar?fs?z mutluluk duyduğunu d?le get?ren şa?r ve yazarımız hakkında ne yazık k? yeterl? sayıda çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma bu açığı da kapatacaktır. Anahtar Kel?meler: Ç?cuk, ç?cuk edeb?yatı, Balalık Şakka Sayahat, Ç?cukluk Dönem?ne Y?lculuk, Kazak edeb?yatı, Berd?bek S?kpakbayev, değerler eğ?t?m?, kök değerler.Öğe Demokrasi konulu haberlerin yerel basında yansımaları (1946-1960 Malatya örneği)(İnönü Üniversitesi, 2021) Doğan, İbrahı?m Halı?l; Aydın, MesutDemokratik sistemlerde yasama, yürütme ve yargı organlarının yanında "dördüncü kuvvet" olarak nitelendirilen basın; toplumların aydınlatılmasında, görüş ve düşüncelerin yayılmasında ve her türlü yenilik ve değişimlerin topluma ulaşması bağlamında önemli işlevler üstlenmektedir. Kuşkusuz demokrasinin yerleşmesi, gelişmesi ve devamlılığı da bu işlevlerin doğru ve etkin yönetilmesine bağlıdır. Çünkü demokrasilerin özü olan halkın, sistemden haberdar olduğu oranda katılımı da artacak ve dolayısıyla katılımın yüksek olduğu demokratik sistem daha sağlıklı işleyecektir. Nitekim aynı durumun basın için de geçerli olmuştur. Genellikle tarafsız ve özgür bir basının, gerçek demokrasilerde hayat bulduğunu görebiliriz. Bu doğrultuda demokrasi ile basının, birinin varlığının diğerine bağlı olduğu pozitif bir ilişki içerisinde hareket ettiklerini rahatlıkla söyleyebiliriz. Bir milletin adeta günlükleri olan gazeteler çıkarıldığı dönemin toplumsal ve siyasal dokusu, değerleri, kişilikleri ve kurumları hakkında haber kaynakları sunmaktadır. Sunduğu bu haber kaynaklarıyla gazeteler, sadece çıkarıldığı dönemle sınırlı kalmayıp, kuşkusuz ileriki yıllarda da siyasetten tarihe, ekonomiden eğitime, hukuktan sosyolojiye ve birçok alandaki disiplinlere zengin kütüphane verileri içermektedir. Dolayısıyla gazetelerin sunduğu bu haber kaynakları Sosyal Bilimler disiplinlerinden kaynağını alan Sosyal Bilgiler dersinin de başvurduğu en önemli materyallerden biri olduğunu söyleyebiliriz. Araştırma, nitel bir desene sahip olup, nitel veri toplama sürecinde durum çalışması modeli kullanılmıştır. 1946-1960 yılları arasındaki demokrasi konulu haberlerin Malatya yerel basınında yansımaları, araştırmanın temel amacı olarak belirlenmiştir. Araştırmada, Milli Kütüphane'nin Süreli Yayınlar Arşivi'ndeki 1946- 1960 Malatya yerel basınında yer alan 2 gazete (Fırat ve (Yeni) Malatya Postası) çalışma grubu olarak belirlenmiştir. Bu gazeteler içerisinden 7000'ne yakın gazete kullanılmış ve demokrasi ile ilişkili toplam 891 habere ulaşılmıştır. Ulaşılan bu haberler, 8 kategoride tasnif edilerek kodlamalar yapılmıştır. Ayrıca araştırmanın verilerin toplanmasında doküman incelemesi yöntemi kullanılırken, verilerin analizinde ise içerik analizi tekniği uygulanmıştır. Araştırma beş bölümden oluşturulmuştur. Birinci bölümde araştırmanın amacı, önemi, sınırlılıkları, varsayımları ve araştırmada yer alan tanımlara ilişkin bilgiler yer alırken ikinci bölümde araştırma konusu ile ilgili kavramsal çerçeve oluşturulmuş ve ilgili araştırmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde araştırmanın amaçları ve problemleri doğrultusunda araştırmanın hangi yöntem modelle yapıldığına, çalışma grubunun ne olduğuna, hangi veri toplama araçları ile verilerin toplandığına ve nasıl analiz edildiğine ilişkin bilgilere değinilmiştir. Araştırmanın dördüncü bölümünde, nitel veri toplama araçları ile toplanan verilerden elde edilen bulgular, tablolardan yararlanılarak anlatılırken, araştırmanın beşinci yani son bölümünde ise araştırma bulguları doğrultusunda elde edilen sonuçlara yer verilmiş; sonuçlar, ilgili bulgular doğrultusunda tartışılmış, araştırmacılara yönelik önerilere yer verilmiştir. Anahtar Sözcükler: Demokrasi, Basın, Gazete ve HaberÖğe 2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ve 2021 Sosyal Bilgiler Öğretim Programının strateji, yöntem ve teknik açıdan karşılaştırılması(İnönü Üniversitesi, 2022) Kadı?rhan, Emı?ne; Dündar, RecepHayatımızın her alanına dokunan Sosyal Bilgiler dersi dünyada bir disiplin olarak 1920'lerde okutulmaya başlanmıştır. Ülkemizde ise Sosyal Bilgiler adıyla ilk kez 1968 yılında okutulmaya başlanmış ve günümüze kadar süregelmiştir. Bu çalışmada 2005 ve 2021 Sosyal Bilgiler programları strateji, yöntem ve teknik açıdan karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman inceleme kullanılmıştır. 2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programının kazanım ve etkinlik örnekleri incelenmiş, 2021 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında ise kazanım ve verilen bazı kazanımların açıklamalarından içerik analizi yapılarak verilere ulaşılmıştır. Stratejiler; Araştırma-İnceleme, Buluş ve Sunuş olmak üzere üç kategoride incelendi. Yöntem ve teknikler ise; Altı Şapka Anlatım, Balık Kılçığı, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Drama, Eğitsel Oyun, Gezi, Görüşme (Röportaj),Gözlem, İşbirlikli Öğrenme, Örnek Olay, Problem Çözme, Proje, Simülasyon, Soru-Cevap, Sözlü Tarih ve Tartışma yöntemi olmak üzere 18 kategoriye ayrılarak incelenmiştir. Bu çalışma ile alan yazındaki eksiklik giderileceği, araştırma yapanlara kaynaklık edeceği ve program geliştirme çalışmalarına katkı sağlayacağı varsayılmaktadır. Araştırma sonucuna göre çağdaş yaklaşımlarla hazırlanan 2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ve 2021 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında, Araştırma-İnceleme ve Buluş stratejilerin ağırlıkta olduğu tespit edilmiştir. Yöntem ve teknikler açıdan ise 2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Proje yöntemi, Anlatım yöntemi, Örnek Olay yöntemi, Tartışma ve Gezi yöntemleri çoğunluk olarak yer almıştır. 2021 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında ise Anlatım yöntemi, Örnek Olay yöntemi, Tartışma ve Soru- Cevap yönteminin ağırlıkla yer aldığını söyleyebiliriz. Her iki programda ise Sözlü Tarih yöntemi, Beyin Fırtınası tekniği, Problem Çözme yöntemi, İşbirlikli Öğretim ve Balık Kılçığı tekniğine yönelik bulguların sınırlı sayıda olduğu belirlenmiştir. Öğrencileri aktif tutacak bu ve benzeri yöntem ve tekniklerin programlarda daha çok yer alması yararlı olacaktır. Anahtar Sözcükler: Sosyal Bilgiler, öğretim programı, strateji, yöntem, teknikÖğe Ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygısının farklı değişkenler açısından incelenmesi ve kaygının nedenlerinin belirlenmesi(İnönü Üniversitesi, 2021) Özgür, Necla Bayraktar; Kahtalı, Üyesı? Bahar DoğanBu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygısı düzeylerini ve nedenlerini belirlemek; kaygının çeşitli değişkenler açısından farklılaşma durumunu tespit etmektir. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin bir arada olduğu açımlayıcı karma yöntem modeli tercih edilmiştir. Nicel verileri elde etmek amacıyla Ortaokul Öğrencileri İçin Dinleme Kaygısı Ölçeği ve Dinleme/İzleme Stratejilerinin Kullanım Sıklığı Ölçeği'nden; nitel veriler elde etmek için ise Yapılandırılmış Görüşme Formu'ndan yararlanılmıştır. Nicel verilerin analizinde parametrik testler; nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda örneklemi; 2019-2020 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde Türkiye'nin doğusunda yer alan bir ilin merkez ilçelerinin birinde yer alan bir ortaokuldaki 5, 6, 7 ve 8.sınıfta öğrenim gören toplam 400 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrenciler arasından farklı sınıf düzeylerinde ve farklı cinsiyetlerde yüksek dinleme kaygısına sahip 32 öğrenciyle gerçekleştirilen görüşmeler araştırmanın nitel boyutunu oluşturur. Araştırmanın sonucunda ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygılarında cinsiyete ve evde teknolojik aletleri dinleme/izleme süresine göre anlamsal bir fark bulunurken sınıf düzeyi, anne-baba eğitim durumu, dinleme metinlerinin dinletilmesinde kullanılan materyaller, dinleme stratejilerinin kullanımı, dinledikleri materyallerin türüne göre anlamlı bir fark tespit edilememiştir. Dinleme kaygılarının nedenlerine ilişkin öğrenci görüşlerine göre öğrencilerin kaygıları çoğunlukla aile, çevre gibi çevresel; dikkat eksikliği, psikolojik faktörler gibi duyuşsal; dinleme materyalinden kaynaklı sorunlar ve dinleme strateji bilgisi eksikliğinden kaynaklanmaktadır.Öğe Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler bağlamında analizi(İnönü Üniversitesi, 2021) Irmak, Burcu; Koçoğlu, ErolBu çalışmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretim programında yer alan değerlerin 4. 5. 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitapları bağlamında analiz edilmesidir. Bu amaçla nitel araştırmaya dayalı doküman analizi yapılmıştır. Araştırmanın evrenini MEBBİS'de (Millî Eğitim Bakanlığı Bilişim Sistemleri) yer alan Sosyal Bilgiler ders kitapları oluşturmaktadır. Örneklemini ise Millî Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulunun kararı ile 2019-2020 öğretim yılından itibaren 5 (beş) yıl ders kitabı olarak kabul edilen ve 2020-2021 eğitim öğretim yılında kullanılan 4-7 sınıf sosyal bilgiler ders kitapları oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında kullanılan veri toplama araçları da Sosyal Bilgiler öğretim programı ve ders kitaplarıdır. Toplanan veriler içerik analizi ile metinler, görseller/şekiller, haberler, sorular ve ölçme-değerlendirme temaları altında sınıflandırılmıştır. Yapılan analiz sonucunda 4-7 sınıf kitaplarında kazanımlarda yer alan kök değerlerden sorumluluk, temel değerlerden kültürel mirasa duyarlılık en çok, kök değerlerden vatanseverlik ve dürüstlük ile temel değerden aile birliğine önem verme en az yansıtılan değerler olduğuna dostluk, öz denetim sabır, sevgi ve adalet değerlerinin ise kazanımlarda ulaşılmadığı söylenebilir. 5. sınıftaki dürüstlük ve çalışkanlık değeri 6. sınıftaki vatanseverlik ve kültür ve miras öğrenme alanında kültürel mirasa duyarlılık, 7. sınıftaki dürüstlük, saygı, barış ve çalışkanlık değerleri hem kazanımlarda hemde kitaplarda net ifadelerle yansıtılmadığı tespit edilmiştir.Öğe Satı Bey'in 'Layihalarım' adlı eseri ve Türk eğitim tarihindeki yeri(İnönü Üniversitesi, 2022) Duman, Zeynep; Dündar, RecepII. Meşrutiyet Dönemi'nin getirdiği özgürlükçü ortam içinde sosyal ve toplumsal sorunlara çözüm arayışları sürerken eğitimdeki yenilikler topluma ve sisteme nasıl uyarlanabilir sorunu da etraflıca şekillenmiş ve yeni bir eğitim politikası arayışı içine girilmiştir. Bu çalışmada Türk eğitim tarihi açısından büyük öneme sahip olan günümüz eğitim politikalarında da etkisi bulunan Satı Bey'in hayatını, çalışmalarını, eserlerini ve Türk eğitim tarihindeki yeri ve Satı Bey tarafından yazılan, dönemin Maarif Nazırlarına sunulmuş olan "Layihalarım" adlı eserin değerlendirilmesi verilmiştir. Çalışmanın sonunda ise eserin günümüz Türkçesine çevrilmiş şekli yer almıştır. "Layihalarım", Satı Bey'in Dârülmuallimin Müdürlüğü sırasında Maarif Nazırı Nail Bey ve Emrullah Efendi'ye sunmuş olduğu bir eserdir. Çalışmadaki amaç II. Meşrutiyet Dönemi'nde Türk eğitim sistemindeki gelişmeleri ortaya koyarak dönemin önemli bir eğitimcisi olan Satı Bey'in yaşamını ve tüm etkinliklerini bir bütün olarak ele almak, görüşlerinin II. Meşrutiyet Dönemi eğitim sistemi için önemini belirginleştirmek ve onun görüşlerinden bugüne kadar gelen süreçte ne kadar yararlanıldığını ortaya koymaktır. Eğitim bütün dönemlerde çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. Geçmişte ve günümüzde eğitimle ilgili problemler olmuş ve gelecekte olmaya devam edeceği düşünülebilir. Bu çalışma geçmişte görülen eğitim problemlerini ortaya koyması açısından önemlidir. Çalışma nitel araştırma yöntemi temel alınarak hazırlanmıştır. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Tarama modeli, var olmuş veya var olan bir durumu olduğu şekliyle betimlemeye çalışan bir yaklaşımdır. Araştırmacı olay, nesne ve bireyleri değiştirmeden, onlara deneysel bir müdahalede bulunmadan oldukları gibi tanımlamaya çalışır. Tarama modelinde, araştırmaya konu olan olay, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanır. Anahtar Sözcükler: Satı Bey, Eğitim, Layiha, II. MeşrutiyetÖğe Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde seviyelere göre öncelikli söz varlığı -derlem temelli bir uygulama-(İnönü Üniversitesi, 2022) Bulundu, Ahmet Cı?han; Erdem, İlhanBu araştırma, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılacak öncelikli söz varlığı ögelerinin derlem temelli olarak dil seviyelerine göre (A1, A2, B1, B2, C1) sözcüksel sıklıklarının tespiti, bağlamsal görünümlerinin ve diğer sözcüksel görünümlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Dil öğretimi süreci çeşitli yöntemleri içerisinde barındırmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için ana materyal olarak kullanılan dil öğretimi setlerindeki söz varlığı ögelerinin dil öğrenicilerine seviyelere bağlı öncelikli sözcüksel sıklıklara göre sunulması ise oldukça önemlidir. Büyük ölçekli doğal dil örneklerinin bilgisayarlar üzerinden çeşitli programlar ve yazılımlar aracılığıyla bir araya getirilerek analiz edilmesine yönelik sıralanmış yöntemlerin genel adı olan derlem dilbilim, sağladığı nesnel verilerle de dil incelemelerini sezgisel bakış açılarından kurtarmıştır. Çalışma, derlem dilbilim ilke ve yöntemlerinin sunduğu olanaklar çerçevesinde doküman analizi biçiminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için kullanılan dil öğretimi setlerindeki söz varlığı ögeleri derlem temelli incelemelerin ardından referans derlem olan yedi yüz milyon sözcüklük "TSCorpus" (The Turkish Corpus-Türkçe Derlemi) ile de karşılaştırılarak alanyazında daha önce yapılmış olan fakat Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde ihtiyaç duyulan sözcüklerin sıklıksal görünümünü tam anlamıyla yansıtmayan bunun yanında sezgisel özellikler de gösteren çalışmaların yarattığı boşluğu doldurmak düşünülmüştür. Bu konudaki belirsizlik durumunun giderilmesinin Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi noktasında katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine yönelik uzmanlarca hazırlanmış olan dört seviyelik Altay Set (A1, A2, B1, B2) ve 5 seviyeden (A1, A2, B1, B2, C1) oluşan sekiz diğer set ile beraber 9 sette bulunan 44 kitap, alan uzmanlarının görüşlerinden yola çıkılıp incelenerek bir özel alan derlemi olan Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Derlemi "TYDOÖD" oluşturulmuştur. Derlem dilbilim ilke, yöntem ve amaçları doğrultusunda ele alınan bu çalışmanın her aşaması, yöntem, veri toplama teknikleri, verilerin analizi ve değerlendirilmesi gibi bölümler "ABBYY Fine Reader 15, WordSmith 5.0" programları ve "TSCorpus" özel yazılımı aracılığıyla ve altyapısıyla gerçekleştirilmiştir. Metinlerin taranması ve sayısallaştırılması, sayısallaştırılan verilerin "WordSmith 5.0" programındaki ön analizlerinin ardından "TSCorpus" yazılımına uygun biçime getirilerek son olarak raporlanması aşamaları sırasıyla izlenmiştir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesi noktasında emek verilerek yapılan önceki çalışmalara ek olarak ileri düzeyde dilbilimsel uygulamalara da ihtiyaç duyulması bu çalışmanın yapılış amacını yansıtmaktadır. İlk etapta, 1.127.145 sözcüklük oluşturulan "TYDOÖD", çalışmanın amacı ile ilgisi olmayan bölümlerin-sözcüklerin-boşlukların silinip yanlış olan bölümlerin ve birimlerin düzeltilmesinden sonra toplam 1.043.992 sözcükbirimlik son biçimini almıştır.Öğe Ters yüz öğrenme modeline göre okutulan kitaplarla sosyoekonomik düzeyi düşük ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme, problem çözme ve yaratıcılıklarının geliştirilmesi: Bir eylem araştırması(İnönü Üniversitesi, 2023) Gençer, Gülşah; Kahtalı, Bahar DoğanBu çalışmanın amacı ters yüz öğrenme modeline dayalı okutulan çocuk kitaplarının sosyoekonomik düzeyi düşük ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme, problem çözme ve yaratıcılık becerilerinin geliştirilmesi ve bu gelişim sürecinin incelenmesidir. Bu bağlamda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırma 2022-2023 öğretim yılı güz döneminde Doğu Anadolu bölgesinin batısında bulunan bir büyük şehrin merkez ilçelerinden birinde bulunan düşük sosyoekonomik düzeyli bir ortaokulda toplam 12 hafta boyunca gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını ölçüt örnekleme yöntemine göre seçilen eleştirel düşünme, problem çözme ve yaratıcı düşünme becerilerinde sorun yaşayan yirmi yedinci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın farklı aşamalarında farklı veri toplama araçları kullanılmıştır. Nicel verileri toplamak için Cornell Eleştirel Düşünme Testi ve Torrance Yaratıcı Düşünme Testi kullanılırken; nitel verileri toplamak için gözlem notları, araştırmacı günlüğü, ses kayıtları, video kayıtları, öğretmen, öğrenci ve veli görüşme formları, öğrencilerin kitaplara yönelik hazırlanan etkinlikler kanalıyla hazırladıkları projeler kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizi korelasyon analizi ve puanlayıcılar arası uyuşumu gösteren Kendall W Testi ile yapılmıştır. Nitel veriler ise tematik analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda eleştirel düşünme, problem çözme ve yaratıcı düşünme becerileri noktasında sorun yaşayan ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme ve problem çözme becerileri bağlamında gelişme gösterdikleri, yaratıcı düşünme becerilerinin de gelişmekle birlikte bu gelişimin diğer beceriler kadar gelişme göstermediği sonucuna ulaşılmıştır.Öğe T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretiminde bilgisayar animasyonlarının kullanımı (Malatya ili örneği)(İnönü Üniversitesi, 2021) Ertaş, İzzet; Dündar, RecepBu araştırmanın amacı T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretiminde bilgisayar animasyonu kullanımının öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkilerini görmek ve öğrencilerin animasyonlara olan bakış açılarını incelemektir. Araştırmada karma yöntem araştırma modeli kullanılmıştır.Araştırmada ilk olarak başarı testi aracılığıyla nicel veriler elde edilmiş, ardından deney grubundaki öğrenciler ve araştırmacı tarafından yapılan birebir görüşmelerdeki nitel verilerle nicel veriler desteklenmiştir. Araştırmanın nicel bölümünde, deneysel işlem evrenini Malatya ili Pütürge ilçe merkezinde bulunan ortaokullar; örneklemini ise Malatya ili Pütürge ilçesi Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Pütürge Pazarcık Ortaokulunda öğrenim gören 8. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Örneklemin belirlenmesinde ise seçkisiz olmayan amaçlı örneklem yöntemlerinden benzeşik örnekleme kullanılmıştır. Araştırmanın denekleri 2019-2020 eğitim-öğretim yılı, Malatya ili Pütürge ilçesi Pazarcık Ortaokulunda hem sosyo-ekonomik hem de akademik açıdan birbirine denk olduğu belirlenen 8/A-8/B şubelerinde öğrenim gören öğrencilerden oluşmuştur. Araştırma, deney grubunda 25, kontrol grubunda ise 25 olmak üzere toplamda 50 öğrencinin katılımıyla yürütülmüştür. Araştırmanın nitel bölümünde, çalışma grubunu oluşturan öğrenciler Malatya ili Pütürge ilçesi Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Pütürge Pazarcık Ortaokulunda, 2018-2019 eğitim-öğretimde yılında eğitim gören 8/B sınıfı öğrencilerinden oluşturulmuştur. Bu sınıfta yer alan 25 öğrenci aynı zamanda araştırmanın nicel boyutunun deney kısmını olusturmuştur. Araştırma kapsamında ilk olarak uygulama yapılması düşünülen animasyonların sıklıkla kullanımı öngörülen ilgili kazanımları içeren ünite belirlenmiştir. Bu bağlamda 8. sınıf İnkılap Tarihi dersi öğretim programında yer alan "Milli bir destan: Ya İstiklal Ya Ölüm!" ünitesinde uygulanması kararlaştırılarak kazanımlara yönelik ders planları hazırlanarak EBA platformundaki animasyonlar entegre edilmiştir. Deney ve kontrol gruplarının akademik başarılarını ölçmek amacıyla çoktan seçmeli sorulardan oluşan "Milli bir destan: Ya İstiklal Ya Ölüm" Ünitesi Akademik Başarı Testi araştırmacı tarafından hazırlanarak kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmaya katılan Pazarcık Ortaokulu 8/B Sınıfında yer alan 25 öğrenciye nicel uygulamanın sonunda öğrencilerin bilgisayar animasyonlarına ait görüşlerinin elde edilebilmesi amacıyla EK 3.te yer alan görüşme formundaki sorular verilmiştir. Araştırmanın deney (x?=11.12) ve kontrol (x?=11.40) grupları arasında yapılan öntest karşılaştırmalarında gruplar arasında anlamlı farklılığın meydana gelmediği (p>.05) görülmektedir. Dolayısıyla öntest gruplarının başarı düzeylerinin, uygulama öncesinde birbirine denk olduğu görülmüştür. Araştırmada deneysel uygulama sonucunda, deney ve kontrol gruplarına ilişkin sontest puanlarının karşılaştırması sonucunda, gruplar arasında anlamlı farklılığın meydana gelmediği (p>.05) görülmektedir. Dolayısıyla aritmetik ortalama puanları incelendiğinde deney grubu ortalama puanlarının (x?=17.08) kontrol grubu puanlarına (x?=15.96) göre Sosyal Bilgiler eğitiminde bilgisayar animasyonları kullanımının öğrencilerin akademik başarıları üzerinde, normal öğretim programındaki süreçlere göre başarılarını daha fazla artırdığı söylenebilir. Araştırmada deneysel uygulama sonucunda, deney grubuna ilişkin öntest (x?=11.12) ve sontest (x?=17.08) puanlarının karşılaştırması sonucunda, grupların puanları arasında sontest puanları lehine anlamlı farklılığın meydana geldiği (p?.05) görülmektedir. Dolayısıyla Sosyal Bilgiler eğitiminde bilgisayar animasyonları kullanımının öğrencilerin akademik başarılarını artırdığı söylenebilir. Araştırmanın kontrol grupları arasında yapılan öntest (x?=11.40) ve sontest (x?=15.96) puanları karşılaştırmasında gruplar arasında kontrol sontest puanları lehine anlamlı farklılığın meydana geldiği (p?.05) görülmektedir. Dolayısıyla uygulama yapılmayan öğrencilerin de akademik başarı puanlarında artış meydana geldiği söylenebilir. Animasyon kavramının öğrencilerde oluşturduğu çağrışımlara ilişkin durum incelendiğinde, Öğrencilerin görüşlerinden elde edilen 7 kavramdan sırasıyla en fazla; Görsel ve İşitsel Aktarım (f8), Görsel Aktarım (f4), Canlandırma(f4), Özet Anlatım, Çizgi Dizi, Kalıcı Anlatım ve Eğlenceli Teknik kavramları ise sadece 1 öğrenci tarafından cevaplanmıştır. Animasyon tekniğinin T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi konularının öğretiminde Kalıcılığa etkisi üzerindeki durum incelendiğinde, Öğrencilerin görüşlerinden 5 ayrı tema elde edilmiştir. Bunlar sırasıyla; Görsel (f5), Eğlenceli (f5) ve Dikkat Çekici (f5), Görsel ve İşitsel ve Canlandırıcı (f3) öğrenci tarafından cevaplanmıştır. T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi konularının öğretiminde animasyon tekniğinin kullanılmasının öğrenme süreci ve ortamı bakımından etkileri ile ilgili durum incelendiğinde, Öğrencilerin görüşlerinden 7 farklı tema elde edilmiştir. Bu temalar sırasıyla; Öğrenmeyi Kolaylaştırma (f7), Sınıf Ortamı Sessiz (f6), Eğlenceli Ortam (f3), Kalıcı Öğrenme (f3), Dikkat Çekici (f2), Güdüleyici (f1) ve Destekleyici (f1) öğrenciler tarafında cevaplanmıştır. Animasyonlarda öğrencilerin en çok dikkatini çeken 3 şey ile ilgili duruma bakıldığında, Öğrencilerin görüşlerinden 7 farklı tema elde edilmiştir. Bu temalar sırasıyla; Seslendirmeler (f15), Görseller (f6), Canlandırmalar (f4), Kişiler (f3), Haritalar (f3), Planlı Olması ve Renkler ise bir öğrenci tarafından cevaplanmıştır. T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi konularının öğretiminde animasyonların karmaşık konuların öğretiminde etkisi ile ilgili duruma bakıldığında, Öğrencilerin görüşlerinden elde edilen temalar 8 adettir. Bu temaların 19 tanesi olumlu 2 tanesi olumsuzdur. Olumlu temalar sırasıyla; Olay ve Durumları Canlandırıcı (f5), Öğrenmeyi Kolaylaştırıcı (f5), Kalıcı (f4), Dikkat Çekici ve Güdüleyici (f3), Ayrıntılı (f2), Eğlenceli (f2) öğrenciler tarafından cevaplanmıştır. Olumsuz olan iki görüş ise; Öğretmen Daha Etkili (f1) ve Öğrenmede Etkisi yok (f1) öğrenci tarafından cevaplanmıştır. Anahtar kelimeler: Animasyonlar, Eğitim, Akademik Başarı, Görüşme formuÖğe Yaratıcı drama yöntemiyle yapılandırılmış Türkçe derslerinin özel yetenekli öğrencilerin yaratıcı düşünme ve problem çözme becerisine etkisi(İnönü Üniversitesi, 2023) Oğuz, Bahadır; Taş, SongülYaratıcı drama etkinlikleriyle yapılandırılmış Türkçe derslerinin özel yetenekli öğrencilerin yaratıcı düşünme ve yaratıcı problem çözme becerilerinin etkisinin ne düzeyde olduğunu belirlemeyi amaçlayan bu çalışmada karma desen kullanılmıştır. Karma araştırma yönteminin yakınsak paralel modelinin kullanıldığı bu çalışmada nitel ve nicel veri toplama araçları kullanılmıştır. Verileri toplarken Torrance Yaratıcı Düşünme Testi, Yaratıcı Problem Çözme Becerisi Özellikleri Envanteri, araştırmacı günlükleri, öğrenci günlükleri, odak grup görüşmesi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda deney kontrol gruplu yarı deneysel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nitel boyuttaysa temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu Samsun'da yer alan Samsun Bilim ve Sanat Merkezi öğrencileri oluşturmaktadır. Bu öğrenciler BYF-1 (Bireysel Yetenekleri Fark Ettirme Programı) grubu öğrencisidir. Araştırmanın deney ve kontrol grubu 16 öğrenciden oluşmaktadır. Uygulama süresince deney grubu öğrencileriyle yaratıcı drama temelli Türkçe dersleri işlenmiştir. Kontrol grubu öğrencileri bu süreç içerisinde kendi derslerine devam etmişlerdir. Nitel verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Nicel analizlerde parametrik olmayan testlerden Mann-Whitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre yaratıcı drama etkinlikleriyle yapılandırılmış Türkçe derslerinin özel yetenekli öğrencilerin sözel yaratıcılıklarını ve yaratıcı problem çözme becerilerini geliştirdiği belirlenmiştir. Ancak araştırma sonunda deney grubunda yer alan öğrencilerin şekilsel yaratıcılığın akıcılık, orijinallik, başlıkların soyutluğu ve zenginleştirme alt boyutları anlamlı düzeyde gelişirken erken kapamaya direnç ve yaratıcı kuvvetler listesi alt boyutları puanlarının anlamlı olarak gelişmediği görülmüştür. Son testten 5 hafta sonra uygulanan kalıcılık testi sonuçlarına bakıldığında sözel yaratıcı düşünme, şekilsel yaratıcı düşünme ve yaratıcı problem çözme becerisi puanlarının anlamlı düzeyde azalmadığı görülmüştür. Kontrol grubu öğrencilerinin şekilsel yaratıcılık, sözel yaratıcılık ve yaratıcı problem çözme becerileri ön test ve son testleri arasında anlamlı farklılık görülmemiştir.Öğe Sınıf öğretmenlerinin uzaktan eğitimle okuma yazma öğretiminde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri(İnönü Üniversitesi, 2021) Karanfı?l, Ömer; Merter, Ferı?dunBu araştırmanın amacı değişen toplum yapısı ve 21. yüzyılın getirdiği gerekliliklerin, Covid-19 Pandemisi ve eğitimde yapılan zorunlu değişimler, gelişen teknolojik imkânların eğitim alanında da yansımaları sonucu uzaktan eğitim yoluyla sınıf öğretmenlerinin okuma yazma öğretiminde karşılaştıkları sorunları belirlemektir. Araştırmanın örneklemini kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle belirlenmiş olup Kahramanmaraş ilinde bulunan ilkokullarda çalışan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırma nitel araştırma yönteminin durum çalışması deseniyle gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma ve durum çalışması deseni derinlemesine bilgi edinmek için kullanılabilecek en uygun yöntemlerden biridir. Telefon görüşmesi ve ses kaydı yoluyla yapılmış olan görüşmeler araştırmacı tarafından hazırlanmış olan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Veri analizi için nitel araştırmalarda kullanılan içerik analizi yöntemi ile elde edilen veriler kategoriler halinde incelenerek araştırma verileriyle elde edilen bulguların anlaşılmasının kolaylaşması hedeflenmiştir. Araştırmanın uzaktan eğitimle okuma yazma öğretimi konusunda yaşanan sorunların belirlenmesi ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin geliştirilmesi yönünden alana ışık tutacak bir araştırma olması yönüyle alan yazını için önem arz etmektedir.Öğe Ortaokul öğrencilerinin kök değerler hakkındaki metaforik algıları(İnönü Üniversitesi, 2021) Çelı?k, Şeyma; Kahtalı, Üyesı? Bahar DoğanOrtaokul öğrencilerinin adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, sevgi, saygı, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik kök değerlerine yönelik algılarını açıklamada kullandıkları metaforları tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmada veri toplama ve yorumlama sürecinde nitel araştırma yöntemleri desenlerinden biri olan olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırma 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Doğu Anadolu'nun batısında yer alan bir ilin merkez ilçesinde öğrenim görmekte olan 500 ortaokul öğrencisi ile yürütülmüştür. Araştırma verileri araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış anket formu yoluyla elde edilmiştir. Toplanan verilerin analiz edilmesi ve yorumlanmasında içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre ortaokul öğrencilerinin en fazla metafor ürettikleri değer dostluk; kavram yanılgılarının en fazla olduğu, metafor üretmekte en fazla problem yaşadıkları değer öz denetim değeri olmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilerin bir kısmının adalet, dostluk, dürüstlük, sabır, sevgi, saygı, yardımseverlik değerlerine ilişkin olumsuz algıları tespit edilmiştir. Anahtar sözcükler: Ortaokul öğrencileri, kök değerler, değer eğitimi, metaforÖğe Yenilenen Türkçe öğretim programına göre hazırlanan (2018) ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin/ etkinliklerin duygusal ve sosyal zekâ açısından incelenmesi(İnönü Üniversitesi, 2019) Mutlu, Gı?zem; Durukoğlu, Üyesı? Salı?mKişinin kendini tanıması, kendi düşüncelerinin, duygularının, güdülerinin farkında olması ve başkalarının duygu, düşünce, bakış açısını anlayabilmesi duygusal ve sosyal zekâ kavramının temelini oluşturmaktadır. Duygusal ve sosyal zekâ Gardner'in çoklu zekâ kuramından doğan bir kavramdır. Gardner, zekânın sekiz ana formu üzerinde durmuştur. Bunlardan kişiler arası zekâ ve kişisel zekânın birleşimine duygusal ve sosyal zekâ adı verilmektedir. Duygusal ve sosyal zekâsı gelişmiş bireylerin özellikleri incelenecek olursa, özelliklerin çoğunun Türkçe dersinin temel amaçları ile örtüştüğü görülmektedir. 2018 yılında hazırlanan Türkçe Öğretim Programında, kendini ifade eden, kendi ilgi alanlarının farkında olan, iş birliği yapan, girişimcilik ve sorun çözme kapasitesi gelişmiş, öz güveni yüksek, çevresi ile uyumlu, etkili iletişim becerilerine sahip bireyler yetiştirmek Türkçe eğitiminin temel amaçları arasında yer almaktadır. Bu beceriler aynı zamanda duygusal ve sosyal zekâsı yüksek olan bireylerde öne çıkmaktadır. Türkçe öğretiminde öğrencilerin duygusal ve sosyal zekâ kapasitesini artırmak mümkündür. Bu çalışmada 2018 yılında yenilenen Türkçe Öğretim Programına uygun olarak hazırlanan 5. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinler ve etkinlikler duygusal ve sosyal zekâyı geliştirmeleri açısından incelenmiştir. Metinlerde ve etkinliklerde, duygusal ve sosyal zekâ alanlarına ne oranda yer verildiği saptanıp bu zekâ alanlarını geliştirebilecek unsurlara yer verilip verilmediği araştırılmıştır. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde duygusal ve sosyal zekâ ele alınmıştır. İkinci bölümde ise kitaptaki metinler ve etkinlikler incelenmiştir.Öğe Millî Mücadele konulu romanlarda metinlerarası ilişkiler(İnönü Üniversitesi, 2021) Goral, Aslı; Kavruk, HasanBu araştırmayla, Millî Mücadele Dönemi'ni konu alan romanlarda metinlerarası ilişkilerin nasıl yer aldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada doküman analizi modeli kullanılmıştır. Araştırma verilerine ise betimsel analiz yöntemiyle ulaşılmıştır. Araştırmaya konu olan eserler Millî Mücadele Dönemi'ni konu edinen romanlar arasından seçilen Ateşten Gömlek, Yaban, Esir Şehrin İnsanları, Kurtlar Sofrası ve Sahnenin Dışındakiler adlı beş romandan oluşmaktadır. Eserler, metinlerarası yöntemlerden, ortak birliktelik ilişkileri (alıntı ve gönderge, gizli alıntı-aşırma, anıştırma), türev ilişkileri (yansılama-parodi, alaycı-gülünç dönüştürüm, öykünme) ve bu ilişkiler dışında değerlendirilen klişe-basmakalıp sözle, yan metinsellik unsurları esas alınarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda incelenen eserlerde metinlerarası ilişkiler açısından zengin bir içerikle karşılaşılmıştır. Yerli ve yabancı birçok yazar, şair, bilim insanı, filozof, müzisyen, ressam ve devlet adamına yapılan açık göndermeler tespit edilmiştir. Aynı zamanda eser göndermeleri bakımından da oldukça zengin bir içeriğe ulaşılmıştır. Araştırma konusu olan eserler, metinlerarası ilişkileri yoğun bir şekilde bünyesinde barındırdıklarından dolayı, metinlerarası okuma yaptırmak isteyen Türkçe ve Edebiyat öğretmenlerine, öğrencilere, alanla ilgili araştırmacılara tavsiye edilebilecek nitelikte kaynaklardır.Öğe Dinleme üstbiliş strateji eğitiminin yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dinleme becerisine etkisi(İnönü Üniversitesi, 2024) Yıldırım, Abdulvahap; Taş, SongülBu araştırmanın amacı, dinleme üstbiliş strateji eğitiminin yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dinleme başarı düzeyleri, dinleme üstbiliş farkındalık düzeyleri ve dinleme öz yeterlik düzeyleri üzerinde bir etkisi olup olmadığını araştırmaktır. Araştırmada ayrıca deney grubu öğrenicilerinin dinleme üstbiliş strateji eğitimine yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın modeli karma yöntemdir. Araştırmanın çalışma grubu, Gaziosmanpaşa Üniversitesi TÖMER'de eğitim gören A2 düzeyindeki öğrenicilerden oluşmaktadır. Araştırmada deney ve kontrol grupları yirmi beşer öğreniciden oluşmaktadır. Araştırmada deney grubuna 21 oturumdan oluşan dinleme üstbiliş strateji eğitimi uygulanırken, kontrol grubunda herhangi bir işlemde bulunulmamıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde SPSS 22 programından yararlanılmıştır. Analiz yöntemi olarak karışık ölçümler için iki yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verilerinin analizinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda deneysel işlemin uygulandığı deney grubunda yer alan öğrenicilerin dinleme becerisi öz yeterlik düzeyleri, dinleme başarı düzeyleri ve dinleme üstbiliş farkındalık düzeyleri anlamlı biçimde artmıştır. Nitel veri analizinden elde edilen sonuçlara göre deney grubundaki öğreniciler, dinleme üstbiliş strateji eğitimi ile ilgili büyük oranda olumlu görüş bildirmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar alan yazındaki benzer araştırma sonuçlarıyla tartışılmış ve uygulayıcılara ve araştırmacılara birtakım önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Dinleme, Dinleme Üstbiliş Strateji Eğitimi, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi.Öğe Ortaokul düzeyindeki Türkçe ders kitaplarında yer alan bilgilendirici metinlerin metinsellik ölçütlerine göre değerlendirilmesi(İnönü Üniversitesi, 2021) Oğuzhan, Sena; Mert, EsraBu çalışmanın amacı 5-8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan bilgilendirici metinleri metinsellik ölçütlerine uygunluğu bakımından değerlendirmektir. Metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunluklarını tespit etmek amacıyla İşeri'nin (2014) belirlemiş olduğu metinsellik ölçütleri kullanılmıştır. Tarama modelinin kullanıldığı bu çalışmada 5, 6, 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan toplam 26 bilgilendirici metin veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Çalışmanın problem tümcesi "5, 6, 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan bilgilendirici metinler metinsellik ölçütleriyle uyumlu mudur?" olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda incelenen metinlerin genel olarak metinsellik ölçütlerine uygun olduğu belirlenmiştir. Okunabilirlik düzeylerine bakıldığında ise incelenen metinlerden sekiz tanesinin sınıf seviyelerine göre belirlenen okunabilirlik düzeylerine uygun olmadığı belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
