Faiz oranları ve döviz kurları ülkelerin finansal ve reel piyasaları üzerinde oldukça etkilidir. Günümüzde esnek döviz kuru sisteminin uygulandığı ve sermaye hareketlerinin serbest olduğu dışa açık gelişmekte olan ekonomiler içinse bu kavramlar ayrı bir öneme sahiptir. Çünkü kısa vadeli sermaye hareketlerinin ülkeye hızlı giriş-çıkışı döviz kurlarının aşırı düşmesine ya da yükselmesine yol açarak ülkelerde krizlere yol açabilmektedir. Bu nedenle faiz oranları ve döviz kurları arasındaki ilişkinin tahmin edilmesi uygulanacak olan politikaların etkinliğinin artmasını sağlayacaktır. Uluslararası Fisher Etkisi hipotezi, ülkelerin nominal faiz oranları arasındaki farkların ülkeler arasında geçerli olan döviz kurundaki değişime eşit olduğunu savunmaktadır. Bu çalışmada amaç, nominal faiz oranları ile döviz kurları arasındaki ilişkiyi açıklayan bu hipotezin Türkiye için geçerliliğini test etmektir. Uluslararası Fisher Etkisi hipotezinin Türkiye açısından geçerliliğini ampirik olarak test etmek için Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği (Euro Birliği 19 ülke) ülke/ülke topluluklarının 1986-2017 dönemi aylık para politikalarıyla ilişkilendirilmiş faiz oranları, ülkeler arasında geçerli olan dolar ve euro kurları kullanılmıştır. Öncelikle serilerin durağanlığını test etmek amacıyla geleneksel birim kök testlerinden ADF (Augmented Dickey-Fullar-1979) ve PP (Phillips-Perron-1988), daha sonra tek yapısal kırılmaya izin veren ZA (Zivot-Andrews-1992) ve çift yapısal kırılmaya izin veren LS (Lee-Strazicich-2003, 2004) birim kök testleri uygulanmıştır. Düzey seviyesinde [I(0)] durağan bulunan değişkenler için Model 1 ve Model 2 şeklinde iki farklı VAR (vektör otoregresyon) modeli kurulmuş ve buna bağlı olarak Etki-Tepki, Varyans Ayrıştırması, Granger Nedensellik ve Toda-Yamamoto Nedensellik testleri uygulanmıştır. Model 1 ve Model 2 çerçevesinde yapılan analizlerden elde edilen bulgulara göre, Türkiye için incelenen dönemler arasında Uluslararası Fisher Etkisi hipotezinin geçerli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu duruma göre ülkeler arasındaki nominal faiz oranları farkları ülkeler arasında geçerli olan döviz kurlarının belirlenmesinde oldukça önemlidir.
Interest rates and exchange rates are highly effective on the financial and real markets of the countries. These concepts are of particular importance for the open emerging economies where the flexible exchange rate system is implemented and capital movements are free. Because the rapid entry and exit of short-term capital movements to the country can lead to excessive or lower exchange rates, leading to crises in countries. Therefore, estimating the relationship between interest rates and exchange rates will increase the effectiveness of the policies to be implemented. The International Fisher Effect hypothesis argues that the differences between the nominal interest rates of countries are equal to the change in the exchange rate prevailing among countries. The purpose of this study is-for Turkey-to test the validity this hypothesis explaining the relationship between the exchange rate and the nominal interest rate. To empirically test the validity of the International Fisher Effect hypothesis for Turkey, the interest rates associated with the monthly monetary policy between countries as well as the exchange dollars available and the euro is used for 1986-2017 period of the United States and the European Union (19 Euro Union countries) countries. First of all, the traditional unit root tests ADF (Augmented Dickey-Fullar-1979) and PP (Phillips-Perron-1988) for testing the stability of the series and subsequently unit root tests of ZA (Zivot-Andrews-1992) allowing for a single structural break and LS (Lee-Strazicich-2003, 2004) allowing for a double structural break were applied. Two different VAR (vector autoregression) models as Model 1 and Model 2 were composed for the variables that were stationary at the level [I (0)] were used. Accordingly, action and reaction, Variance Decomposition, Granger Causality and Toda-Yamamoto Causality tests were applied. According to Model 1 and Model 2 obtained from analysis carried out, the International Fisher Effect hypothesis is valid for the periods examined for Turkey. As a result, the difference in nominal interest rates between countries is very important in determining the exchange rates between countries.
