Giritli Hilâlî Dîvânı (İnceleme-metin)

Abstract

Bu çalışma, XVIII. yüzyılın ikinci yarısı ile XIX. yüzyılın birinci yarısında yaşamış olan mutasavvıf şâirlerden Giritli Hilâlî'nin hayatı, sanatı ile Dîvân'nın şekil, muhteva incelemesi ve transkripli metninden meydana gelmektedir. Giritli Hilâlî bir Halvetî şeyhidir. Şiirleri tasavvufî içerikli olup dönemin tasavvuf edebiyatı özeliklerini gösterir. Giritli Hilâlî Dîvânı üzerine yaptığımız bu çalışma şâirin kullandığı kelimeler, üslûbu ve edebî sanatları kullanışı doğrultusunda, şâiri anlamamıza ve şâirin yaşadığı coğrafyada, tasavvuf ve kültür ortamını görmemize yardımcı olacaktır. Sonuç olarak; yaptığımız bu çalışmayla Girit'in Tekke-Tasavvuf edebiyatı şâirlerinden olan Hilâlî'nin edebî kişiliğini ve Dîvân'ını edebiyat dünyasına tanıtmaya çalıştık. Anahtar Sözcükler: XVIII ve XIX. yüzyıl, Girit, Hilâlî , Halvetîlik, Dîvân.

This study consists of the life of Cretan Hilâlî -one of the Turkish Literature poets lived in between XVIIIth and XIXth centuries- his art, form and content analysis of his dîvân, the transcript of his text. Hilâlî is a sûfî in Halvetî religious order. His poems have his time's qualities. The study about Dîvân of Hilâlî will help us to to understand the poet, mysticism and culture atmosphere in the time and geography he lived by his words, language and the way he uses the literatery arts. In conclusion, with this study, we have brought the literary personality and Dîvân of Cretan Hilâlî who is one of the Tekke Literature poet in Turkish Literature. Key Words: XVIIIth and XIXth centuries, Createn, Hilâlî, Halvetî, Dîvân.