Solfej eğitiminde görsel ve işitsel uygulamaların müziksel okuma becerisine etkisi

Abstract

Bu araştırma, Müziksel İşitme Eğitimi alan öğrencilere, solfej okumanın öğretilmesi bağlamında "Görsel ve İşitsel" uygulamalama ile ezgi seslerinin İnici-çıkıcı olarak bilgisayar destekli programlar aracılığıyla doğruluğunu gösterip, seslendirilen ezgilerin referans monitörleriyle bireye mikrofon ile kendi sesi duyurularak yapılan solfejin doğru algılanması sağlanarak, solfej eğitimine eğitici ve öğretici yeni bir yöntem sunmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılı döneminde Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Programı'nda 1. sınıfında "Müziksel İşitme Okuma yazma I-II" dersinde öğrenim gören 24 öğrenci ile oluşturmuştur. Bu araştırmada, eğitim ve sosyal bilimleri alanında birden fazla veri toplamak amacıyla kullanılan "Karma Desen" yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın modelini, Nicel olarak; gerçek deneme modeli ve bu modelin içinde bulunan ön test-son test kontrol gruplu model, nitel olarak ise; Deneklere yapılandırılmış açık-uçlu görüşme tekniğiyle ile elde edilerek verilerin yorumlanması ile araştırma sonuçlarına ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmada denekler basit tesadüfü örnekleme yönteminin random tekniği ile seçilerek 12'si deney grunu 12'si ise kontrol grubuna atanarak oluşturulmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Özdemir'in (2012), "Müziksel Okuma (Solfej) Performans Testi Tasarımı" adlı doktora tezindeki müziksel okuma (solfej) performans değerlendirme ölçeği ve deneklere yapılandırılmış açık uçlu sorular ile, ilgili alan yazın incelenerek ve uzman görüşleri alınarak araştırmacı tarafından hazırlanan, uzman görüşü alma formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde non-parametrik testlerden bağımsız örneklem grupları için Mann-Whitney U testi kullanılarak deney ve kontrol gruplarının öntest-sontest ortalamaları karşılaştırılmış ve öntest-sontest arasında fark olup olmadığına bakılmıştır. Bağımlı örneklem grupları için ise Wilcoxon testi kullanılarak öntest-sontest arasında fark olup olmadığına yönelik karşılaştırmalar yapılmıştır. Araştıma, 10 hafta sürecinde her hafta 4 saat olmak üzere deney ve kontrol grubuna ayrı ayrı hazırlanan çalışma programı ile sürdürülmüştür. Deney grubu öğrencilerine görsel ve işitsel bilgisayar destekli solfej okuma eğitimi verilirken, konrtol grubu öğrencilerine geleneksel solfej okuma yöntemi ile çalıştırılmıştır. Araştırma bulgularında, deney grubunun solfejleri okuma ve seslendirme düzeyine ilişkin son test puan değerlerinin ön test puan değerlerinden daha yüksek olduğu ve son test puanındaki bu artışların istatistiksel olarak kontrol grubuna göre anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür. Aynı zamanda deney grubu öğrencilerine iletilen görsel teması, işitsel teması ve öğretimin etkililiği hakkındaki yapılandırılmış açık uçlu sorulardan alınan cevapların analizine göre deney grubu öğrencilerinin görsel ve işitsel uygulamanın solfej okuma düzeyinde etkili ve anlamlı olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, görsel ve işitsel uygulamaların bilgisayar destekli solfej okuma, seslendirme ve algılama üzerine önemli değişiklik ve katkı sağlayarak solfej öğretimi yönünde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan araştırma bulgularından elde edilen sonuçlara dayalı olarak, solfejle ilgili bilgisayar yazılımlarının kullanılması, bireyin mikrofon kullanarak kendi sesini duyması, solfej öğrenme-öğretimine yönelik bilgisayar destekli özel solfej okuma stüdyoları oluşturulması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Müziksel İşitme, Solfej, Bilgisayar Yazılımı, Görsel Öğrenme, İşitsel Öğrenme.

This study was conducted with the aim of presenting a new method involving the support of auditory and visual computer applications to help the students to see the level of correctness of their sight reading performance regarding the melodic curve and to give them feedback using the students' own voice via reference monitors in real time. The study group consisted of the 24 freshman students receiving Musical Hearing, reading and writing I-II classes during their first year at Erzincan Binali Yıldırım University, Faculty of Education, Music Education Programme. Using the mixed design to collect more than one type of data both in the field of education and social sciences the studies' findings were based on the data collected by using both pre-test post – test experimental design as part of the quantitive research method and structured open ended questions used as part of the qualitative research design. Subjects were chosen and assigned to experimental (n=12) and control (n=12) groups by using simple random sampling and The of Performance Assessment in Musical reading developed by Özdemir (2012) and presented in his doctorate dissertation titled "Designing a performance assessment scale for musical reading (solfeggio) was used along with the structured questions prepared by the researcher by surveying the related literature and an expert opinion form. For data analysis, Mann-Whitney U test was used as a non-parametric test to compare both groups' pre-test post-test averages and to see whether there is a significant difference between the pre-test and post –test and wilcoxon test was used for independent samples to compare the pre-test and post-test scores. As the treatment, a 10 week training programme for 4 hours a week prepared separately both for the experimental and control groups. The experimental group was received solfeggio training with computer supported visual and auditory feedback and the control group received their training in a traditional sense. Findings of the study showed that, experimental group's post-test scores were higher than the pre-test and this significant difference in favor of the computer supported treatment with visual and auditory feedbacks and according to the analysis of the responses to open enden questions visual and auditory applications had a positive effect on subjects' performances. Considering the findings of the study, it was concluded that, computer supported visual and auditory applications significantly contributed to the subjects' sight reading and vocalisation skills and expanded their perception and therefore it was effective in solfeggio training. Based on the findings of the study, it is suggested for the educators in this field to utilize the computer softwares related to sight singing and it is also advised for the students to get feedback by listening to thier own voices in real time and for institutions to establish computer supported sight-singing studios particularly set up for sight-reading and sight-singing instruction. Keywords: Musical Hearing, Solfeggio, Computer Softwares, Visual Learning, Auditory Learning.