Özet:
Çöp yönetimi; çöp boşaltım alanlarında meydana gelen heyelan ve patlama gibi bir takım acı olaylarla Türkiye gündemine bir anda giren ve bir süre sonra da aynı hızla çıkıp giden bir konudur. Türkiye'de çöple ilgili her türlü sorumluluk, belediyelere verilmiştir. Ülke nüfusu hızla artarken, teknolojik, toplumsal ve kültürel değişmelerin etkisiyle, özellikle de nüfusun belli merkezlerde birikmesiyle üretilen çöp miktarı da buna koşut olarak artmıştır. Öyle ki, 1960Tarda Türkiye'de üretilen çöp miktarı 3-4 milyon ton iken bugün 1 5-20 milyon ton civarındadır. Yasal düzenlemelerdeki yetersizlik, belediyelerdeki gelir ve donanım eksiklikleri, konuyla ilgili eşgüdüm eksikliği başta olmak üzere pek çok olumsuzluk nedeniyle; Türkiye'deki çöp yönetiminin durumu çöplerin üretildikleri yerlerden alınıp, çöp boşaltım alanlarına gelişigüzel boşaltımından öteye gidememiştir. Bu çalışmada önce çöp ve çöp yönetimi kavramları açıklanmış; ardından başlıca çöp değerlendirme yöntemleri olan yergömütleri, kompostlama, yakma ve geri kazanım incelenmiştir. Ancak bu çalışmanın ana konusu Türkiye'deki çöp yönetiminde karşılaşılan sorunların belirlenmesi ve bunların çözümüne ilişkin bir yönetimsel örgütlenme modeli önerisinin geliştirilmesidir. Bize göre çöp kaynaklı sorunlara, sistem yaklaşımı çerçevesinde hareket eden ve bütünleşik çöp yönetimini uygulayan bir "Çöp Yönetim Birliği" en uygun çözümdür. Türkiye genelindeki belediyelerin bir araya gelmesinden oluşacak bu örgüte, kurulacak bir "Çöp Borsası" ve "Çöp Bankası" yardımcı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Çöp, çöp yönetimi, Türkiye'de çöp yönetimi, yergömütleri, kompostlama, çöp yakma, çöplerin geri kazanımı, çöp yönetiminde sistem yaklaşımı, bütünleşik çöp yönetimi, çöp yönetim birliği, çöp borsası, çöp bankası.
