Medyanın ekonomi politiği bağlamında Rahip Brunson olayı ve dolar krizinin Türk medyasında sunumu

Abstract

Türkiye, 2000'li yılları büyük ekonomik krizlerle mücadele ederek geçirmiştir. Farklı nedenler ve etkenlerle yaşanan bu krizler; 2001'de "Kara Çarşamba", 2008'de "Küresel Kriz" şeklinde kendini göstermiştir. Türkiye'de devam eden döviz ve borç krizi diplomatik ilişkilerin olumsuz sonuçlarıyla yeniden ortaya çıkmıştır. 2018'de ülke yönetiminde ve dış ülkelerle meydana gelen siyasi krizler ve olaylar ekonomik krizin derinleşmesine neden olmuştur. Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasında hem siyasi hem de ekonomik bir krize dönüşen Rahip Andrew Brunson olayı, uluslararası politik bir krize dönüşmüştür. Durumun siyasi ve ekonomik yansımalarının dünya geneline etki ettiği olayda, Türkiye ciddi sorunlar yaşamıştır. Türk basınında geniş yer bulan konunun, gazetelerde nasıl yorumlandığı ve aktarıldığı merak uyandırmaktadır. Bu çalışmada ekonomik ve politik sermaye yapısına sahip olan medyanın bu olay karşısında nasıl bir söylemle konumlandığı irdelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacı Türkiye ile ABD arasında gerilime neden olan Brunson olayı sonucunda yaşanan döviz krizinin Türk basınında nasıl ve hangi söylemlerle yer aldığı, medyanın ekonomi politiği çerçevesinde ele alarak incelemektir. Ayrıca gazetelerin sahip oldukları kurumların ideolojilerini yansıtıp yansıtmadıkları da tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada 6 ulusal gazetenin bir aylık internet haber portalları ve basılı nüshalarının birinci sayfaları incelenmiştir. Haber metinlerinde yer alan söylem ve ideolojilerin tespiti için iki temel araştırma yöntemi beraber kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda söylem analizi ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular, hükümete yakın olan gazetelerin iktidarı tekrarlayan retorikler oluşturduğunu muhalif gazetelerin ise eleştirel bir söylemle metinlerini oluşturduğunu göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Ekonomi politik, ideoloji, söylem, haber, medya ve siyaset, söylem analizi, içerik analizi, diplomasi, Türkiye – ABD ilişkileri

Turkey has spent the years of 2000 by struggling with massive economic crises. Named as "Black Wednesday" in 2001 and "Global Crisis" in 2008, these crises had versatile reasons and factors. Continuing currency and debt crisis in Turkey has re-emerged with the negative consequences of diplomatic relations. In 2018 political crises and events that occurred in the country administration and with foreign countries caused the economic crisis to deepen. Priest Andrew Brunson event, a political and an economic crisis for both Turkey and the United States (US), has become an international political crisis. Turkey has experienced serious losses in the event where political and economic reflections on the situation affect the world in general. It is a big cruosity how the issue, having a large place in the Turkish press, is interpreted and conveyed in newspapers. In this study, it is tried to examine how the media, which has economic and political capital structure, is positioned in the face of this event. In this context, the aim of the study is to examine how and with which statements currency crisis, which experienced after the tension between Turkey and the US with the problem of Priest Brunson, took place in Turkish press in the framework of the media's political economy. Besides, it is tried to be determined whether the newspapers reflect the ideology of the institutions they have. In the study, one-month internet news portals and printed copies of 6 national newspapers were examined. Two basic research methods were applied in coordination for the determination of discourses and ideologies in the news texts. For this purpose, discourse analysis and content analysis methods have been used. Findings that were obtained as a result of the study showed that newspapers close to the government formed rhetoric repeating power; however, opposition newspapers desing their texts with a critical discourse. Key Words: Economy political, ideology, discourse, news, media ve politics, discourse analysis, content analysis, diplomacy, Turkey – US relations