Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin cinsiyetleri, sınıf düzeyleri, matematiğe karşı tutum (MKT) düzeyleri ve matematiksel üstbiliş farkındalık (MÜF) düzeylerinin birbirleri ve matematik odaklı akademik risk alma (MOARA) davranış düzeyi üzerindeki etkilerini belirlemektir. Araştırmanın hedef evrenini Malatya ilinde bulunan ortaokullar, ulaşılabilir evrenini ise Malatya ili Battalgazi ve Yeşilyurt merkez ilçelerinde bulunan ortaokullar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 2018-2019 eğitim öğretim yılında ulaşılabilir evrende yer alan okullardan uygun örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen 895 ortaokul (6, 7 ve 8.sınıf) öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak MÜF Ölçeği, MKT Ölçeği ve MOARA Ölçeği kullanılmıştır. İlişkisel araştırma modelinin kullanıldığı araştırmada elde edilen veriler Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) ile analiz edilmiştir. YEM analizi sonucunda araştırma kapsamında kuramsal bilgilere dayalı olarak geliştirilen 9 hipotezden 4'ü kabul edilmiş 5'i ise reddedilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre cinsiyet, MKT ve MÜF değişkenleri ile MOARA arasında doğrudan ve/veya dolaylı ilişkiler olduğu gözlemlenmektedir. Cinsiyet değişkeninin MÜF düzeyini doğrudan; MOARA düzeyini dolaylı etkilediği görülmüştür. MKT düzeyinin, MÜF düzeyini doğrudan, MOARA düzeyini doğrudan ve dolaylı etkilediği görülmüştür. Ayrıca MÜF düzeyinin, MOARA düzeyini doğrudan etkilediği sonucuna da ulaşılmıştır. Cinsiyet ve MKT değişkenleri MÜF değişkenine ilişkin varyansın yaklaşık %49'unu açıklamaktadır. Ayrıca cinsiyet, MKT ve MÜF değişkenleri MOARA değişkenine ilişkin varyansın yaklaşık %68'ini açıklamaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bağlı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Akademik risk alma, Üstbiliş farkındalık, Tutum, Cinsiyet, Sınıf düzeyi, Yapısal eşitlik modellemesi
The aim of this study is to determine the effects on behavior level of middle school students' gender, grade levels, attitude towards mathematics (ATM) levels and mathematical metacognition awareness (MMA) levels on each other and on mathematics-oriented academic risk-taking (MOART). The target universe of the study is the secondary schools in Malatya province and the accessible universe is the secondary schools in Battalgazi and Yeşilyurt central districts of Malatya. The sample of the study consists of 895 middle school (6, 7 and 8th grade) students selected from the schools in the accessible universe in the 2018-2019 academic year by using the appropriate sampling method. In the research, MMA Scale, ATM Scale and MOART Scale were used as data collection tools. The data obtained in the research using the relational research model was analyzed by Structural Equation Modeling (SEM). As a result of SEM analysis, 4 of 9 hypotheses developed based on theoretical information within the scope of the research were accepted and 5 of them were rejected. As a result of the research, it is observed that there are direct and indirect relations between gender, ATM, MMA and MOART. It has been seen that Gender variable affects the MMA level directly, the MOART level indirectly. While the ATM level affects the MMA level directly, it affects the MOART level directly and indirectly. In addition, it has been obtained that the MMA level affects the MOARA level directly. The gender variable and ATM explain about 49% of the MMA variance. In addition, ATM and MMA explain about 68% of the MOART variance. Various suggestions were made depending on the results obtained from the research. Keywords: Academic risk taking, Metacognition awareness, Attitude, Gender, Grade level, Structural equation modeling
