Türk müziği makam dizilerinin öğretiminde mikrotonal fonksiyonlu elektronik org kullanımının etkisi

Abstract

Bu araştırma, Türk Müziği makam dizilerinin öğretiminde mikrotonal fonksiyonlu elektronik org kullanımının, öğrencilerin makamsal okuma performans düzeyleri üzerindeki etkisini incelenmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma gruplarını 2018-2019 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Programı'nda MİOY dersini alan lisans II. ve III. sınıf öğrencilerinin tamamı oluşturmaktadır. Bu kapsamda araştırma, lisans II. sınıflardan 22 öğrenci, lisans III. sınıflardan ise 36 öğrenci olmak üzere toplam 58 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada, II. sınıflar ile MİOY dersinde öğretimine yer verilen makamlardan Hüseyni ve Karcığar, III. sınıflar için ise Hüzzam ve Saba makamları çerçevesinde yapılan makamsal okuma uygulamalarının, mikrotonal fonksiyonlu elektronik org (Workstation Keyboard) ile öğretimine yönelik öğrencilere 10 hafta boyunca haftada 2 saat olmak üzere ayrı ayrı hazırlanan çalışma programları uygulanarak, öğrencilerin uygulama öncesi ve sonrasına ait ön test-son test puanları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Nicel ve nitel olarak iki boyuttan oluşması sebebiyle araştırmada "Karma yöntem" kullanılmıştır. Nitel yöntemin destekleyici olarak kullanıldığı, nicel yöntemin ise baskın durumda olmasından dolayı ise araştırma karma yöntem desenlerinden "İç içe desen" çerçevesinde gerçekleşmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda deneysel desenlerden "Tek gruplu ön test-son test desen" kullanılarak çalışma öğrencilerinin öntest-sontest puanları arasında anlamlı bir fark olup olmadığı incelenmiş, nitel boyutunda ise "Durum çalışması" deseni çerçevesinde öğrencilere yarı yapılandırılmış göşüme formu uygulanarak mikrotonal fonksiyonlu elektronik org ile uygulanan deneysel sürece yönelik görüşleri berlirlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak ilgili alan yazın incelenerek ve uzman görüşleri alınarak araştırmacı tarafından hazırlanan, öğrencilerin demografik özellikleriyle ilgili bilgileri elde etmeye yönelik "Genel Bilgi Formu", deneysel sürecin etkilerini ölçmeye yönelik "Hüseyni, Karcığar, Hüzzam ve Saba Makamlarına Yönelik Dizi ve Ezgi Okuma Performans Derecelendirme Formları" ile, deneysel sürece ilişkin öğrencilerin görüşlerini almak üzere "Mikrotonal Fonksiyonlu Elektronik Org İle Yapılan Makamsal Çalışmalara Yönelik Öğrenci Görüşme Formu" uygulanmıştır. Verilerin analizinde öncelikle çalışma gruplarının ön test ve son test puanlarına ilişkin elde edilen puanların normal bir dağılım gösterip göstermediğini tespit etmek amacıyla "Shapiro-Wilks" ve "Kolmogorow-Smirnov" normallik testleri ile "Skewness", "Kurtosis" değerleri incelenmiş, verilerin normal dağılım gösterdiğinin belirlenmesi sonrasında ön test- son test puanlarını karşılaştırmak amacıyla parametrik testlerden "Bağımlı Örneklem t-Testi" kullanılarak veriler SPSS 22.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Öğrencilerle yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen nitel veriler ise "Betimsel analiz" ve "İçerik analizi" yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen nicel ve nitel bulgular birlikte incelendiğinde; deneysel süreç sonunda Hüseyni, Karcığar, Hüzzam ve Saba makam dizilerinin öğretiminde mikrotonal fonksiyonlu elektronik org kullanımının öğrencilerin Hüseyni, Karcığar, Hüzzam, Saba makam dizisi ile bu makam dizilerinde hazırlanmış basit, orta ve ileri düzey ezgi okuma performans düzeylerine ilişkin son test puanlarının ön test puanlarından daha yüksek olduğu ve son test lehine anlamlı bir farklılık oluşturduğu görülmüştür. Yapılan görüşmeler neticesinde ise mikrotonal fonksiyonlu elektronik org ile makam seslendirme eğitiminin öğrencilere fayda sağladığı tespit edilmiştir. Bu noktadan hareketlede Türk Müziği makam dizilerinin öğretiminde kullanılan mikrotonal fonksiyonlu elektronik orgun, öğrencilerin makamsal okuma (makamsal dizi ve makamsal ezgi okuma) performans düzeyleri üzerinde olumlu yönde etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Sözcükler: Türk Müziği, Makam, Müziksel İşitme Okuma ve Yazma, Mikrotonal Fonksiyonlu Elektronik Org, Mikrotonal

This research was carried out to investigate the effect of using microtonal function workstation keyboard in the teaching of Turkish music maqam series on students' level of reading performance. The study groups of the research consist of all 2nd and 3rd undergraduates taking the MHRW lesson at Division of Music Teachin, Department of Fine Arts Education, Kazım Karabekir Faculty of Education, Atatürk University in the spring term of 2018-2019 academic year. In this context, the research was conducted with a total of 58 students, including 22 sophomores and 36 juniors. In the research, within the framework of Hüseyni and Karcığar, which are the majors of the 2nd grade in MHRW lesson, and Hüzzam and Saba for the 3rd grade in MHRW lesson, the study programs were prepared separately for the students for 10 hours a week for two weeks for the teaching of modal practice applications with the microtonal function Workstation Keyboard, and it was analyzed whether there is a significant difference between the pre-test and post-test scores of the students before and after the application. Mixed method research design was used in the research since it consists of two dimensions as quantitative and qualitative. Since the qualitative method was used as a supportive and the quantitative method was in a dominant state, the research was conducted within the framework of the "embedded design", one of the mixed method patterns. In the quantitative dimension of the research, it was analyzed whether there is a significant difference between the pretest-posttest scores of the students using the one-group pretest-posttest design, and in the qualitative dimension, a semi-structured interview protocol was applied to the students and their opinions about the experimental process applied with the microtonal function workstation keyboard were determined within the framework of Case study. In the research, the "General Information Protocol", which was prepared by the researcher by examining the relevant literature and taking expert opinions, was used to obtain information about the demographic characteristics of the students, "Scale and Tune Reading Performance Rating Forms for Hüseyni, Karcığar, Hüzzam and Saba Maqams" to measure the effects of the experimental process, and "Student Interview Form for Maqam Studies with Microtonal Function Workstation Keyboard" to get the opinions of students about the experimental process. In the analysis of the data, firstly, "Shapiro-Wilks" and "Kolmogorow-Smirnov" normality tests were done and the values of "Skewness" and "Kurtosis" were examined in order to determine whether the scores obtained from the study groups' pretest and posttest scores show a normal distribution, and after determining that the data showed normal distribution, the data were analyzed with SPSS 22.0 software by using "Dependent Sample t-Test", which is one of the parametric tests, to compare the pretest-posttest scores. The qualitative data obtained as a result of the interviews with the students were analyzed using the "Descriptive analysis" and "Content analysis" method. When the quantitative and qualitative findings obtained at the end of the research are examined together, as a result of the experimental process, and it was seen that the use of microtonal-function workstation keyboard is effective in the teaching of Hüseyni, Karcığar, Hüzzam and Saba maqams, the posttest scores of students related to simple, intermediate and advanced mode series reading prepared in these maqam series are higher than pretest scores, and there is a significant difference in favor of posttest. As a result of the interviews, it was also determined that the vocal training with the microtonal-function workstation keyboard provided benefits to the students. Based on this point, it has been concluded that the microtonal-function workstation keyboard used in teaching Turkish music scales has a positive effect on students' makam reading (makam series and reading mode series) performances. Keywords: Turkish Music, Maqam, Musical Hearing Reading and Writing, Microtonal-Functioned Workstation Keyboard, Mikrotonal