Türkiye'de büyükşehir belediye yönetimi: Kayseri örnek olayı ekonomik, yönetimsel ve siyasal açılardan bir araştırma

Abstract

Araştırmanın birinci bölümünde araştırma hakkında bilgiler sunulmuştur. Konunun önemi, araştırmanın amacı, araştırmanın denencesi, yöntemi ve sunuş sırası bu bölümde yer almıştır. Dünyada yerelleşmeye doğru eğilimler giderek yaygınlaşmaktadır. Kimi ülkeler yerel yönetim kuruluşlarına daha çok özerklik tanıma zorunluluğu duymaya başlamıştır. İngiltere ve Fransa bunun örnekleridir. Çağdaş dünyada, artan kentsel nüfus sonucu gittikçe büyüyen kentsel sorunları çözmek için kentlerin yönetiminde geleneksel merkeziyetçi yapının dışında daha demokratik, daha katılımcı, daha etkin hizmet sunmayı amaçlayan kent yönetim modelleri uygulanmaya çalışılmaktadır. Türkiye'de de 1950'lerden başlayarak devam eden hızlı bir kentleşme süreci yaşanmaktadır. Bu süreç sonunda hızla kalabalıklaşan kentlerde ekonomik, toplumsal ve yönetsel sorunların boyutu da hızla büyümüştür. Artan sorunlara çözüm bulma çabalan içine girilmiş, bu çabalar sonucu görece belli bir büyüklüğe ulaşmış kentlerde büyükşehir belediye yönetimi uygulamaya konulmuştur. İlk olarak 1984 yılında İstanbul, Ankara ve İzmir'de uygulanan bu kent yönetimi biçimi, daha sonra işletilmiştir. Bugün Türkiye'de 15 büyükşehir belediyesi bulunmaktadır. Kayseri de bu süreçte 1988 yılı sonunda Büyükşehir belediyesi kurulan illerden biridir. Bu araştırmada Kayser Büyükşehir Belediyesi, ekonomik, yönetimsel ve siyasal açılardan incelenmeye çalışılmıştır. Araştırma boyunca şu ana denece sınanmaya çalışılmıştır:Türkiye2de büyükşehir belediyesi uygulamalarının ekonomik, yönetimsel ve siyasal açılardan başarılı olamaması yasal düzenlemelerin yetersizliğinden kaynaklanmaktadır, hatta "bölge kent" büyüklüğüne erişmiş bazı kentsel alanlar için bu model bile artık dar gelmektedir. Araştırma sırasında elde ettiğimiz bulgular, Kayseri için bu ana denencemizin tam anlamıyla doğrulanmamıştır. Çünkü Kayseri en uygun kent büyüklüğü sınırında bir kenttir. Ancak bugünkü koşullarda büyümeyi sürdürürse yakın bir gelecekte bu modelin Kayseri için de yetersiz kalacağı ortaya konmuştur. İstanbul, Ankara, İzmir ve Kocaeli gibi sanayi özeği durumundaki kentler için bu modelin yetersiz kaldığı daha önce yapılan kimi araştırmalarda ortaya konmuştur. Araştırmada, bugünkü büyükşehir belediye yönetimi uygulamasında yasalardan kaynaklanan sorunlar incelenmiş, araştırma boyunca elde dilen bulgulara dayanılarak, sorunların çözümüne ilişkin öneriler ortaya konmuştur.