Adorno'da yeni müziğin felsefesi

Abstract

Theodor W. Adorno'nun Yeni Müziğin Felsefesi çalışması, Aydınlanmanın Diyalektiği'nin genişletilmiş bir ek arasözü olarak anlaşılabilir. Bu arasöz, çalışmanın oluşturduğu alanlardan birisidir. Bu tezde, Adorno'nun yeni müzik anlayışı, kültür endüstrisi bağlamında incelenmiştir. Bu çerçevede, metafizik arka plan olarak kültür endüstrisinin sanatla olan ilişkisi üzerinde durulmuştur. Kültür endüstrisi, geç kapitalizmde düzenekler kullanan kültürün bir durumudur. Kültür endüstrisinin kavramları statükonun kavramlarıdır. Bu kavramlar insanlar tarafından analiz edilmeden kabul edilir. Kültür endüstrisinin düzenekleri sayesinde bilinç uyumu kanıksar. Sanat, Aydınlanma aklı tarafından etki altına alınır. Sanat, sistem altındaki kültür endüstrisinin konformist baskısına maruz kalır. Bu baskı altında sanat eserleri, kültür endüstrisinin meta ürünleri olarak üretilirler. Yeni müziğin bestecilerinden Schönberg'in kompozisyonu statükoya karşı müziği rasyonelleştirir. Bu anlayış, toplumun kültür endüstrisi yapısına boyun eğmesine karşı çıkar. Buna karşın Stravinsky'nin müziği konformisttir. Bu müziği devrimci diye nitelemek zordur. Daha ziyade bu müzik yapıcıdır. Adorno yeni müzikte rasyoneliteyi savunur. Müzik kendi biçimsel yasalarına göre toplumsal antinomileri temsil etmelidir. Bu tezde, Adorno'nun yeni müziğe yaklaşımı ve yeni müziği nasıl anlamamız gerektiği çözümlenmeye çalışılmıştır.

Theodor W. Adorno's study titled Philosophy of New Music can be understood as expanded excursus of Dialectics of Enlightenment. This excursus is one of the part of these study. In this thesis, Adorno's new music understanding is examined in context of culture industry. In this framework, it's discoursed culture industry's relation with art as metaphysics background. Culture industry is a situation of culture which used machanisms of the late period of capitalism. Concepts of culture industry are concepts of status quo. These concepts are approved without analyzing by humans. By means of mechanisms of culture industry, consciousness is integrated with conformity. Art influenced reason system of Enlightenment. Reason of Enlightenment has an effect upon art. In this period art is exposed to conformist press of enlightenment's culture industry system. Under this impress art, objects are produced as commodities of culture industry. Unlike to status quo Schoenberg, who is composer of new music, rationalise music. This understanding reject to comply with culture industry. Conversely Stravinsky's music is conformist. It's hard to say that this music is revolutionist. Rather than this music is constructive. Adorno defends to rationality in new music. According to him, music should represent social antinomies in accordance with formal laws. In this thesis we tried to analyze Adorno's new music understanding and how be should understand new music.