Algılanan örgütsel dışlanmanın ihbarcılık davranışı üzerine etkisinde örgütsel adalet algısının aracılık rolü

Abstract

Bu çalışmada algılanan örgütsel dışlanmanın ihbarcılık davranışı üzerine etkisinde örgütsel adalet algısının aracılık rolü araştırılmıştır. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden biri olan anket tekniği yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Malatya ilindeki 1. Organize Sanayi bölgesinde 40 ve 2. Organize Sanayi Bölgesi'nde 64 olmak üzere toplam 104 tane faaliyette olan tekstil firmalarında çalışan mavi yakalıların toplamı oluşturmaktadır. Ancak söz konusu işletmelerdeki toplam mavi yakalı çalışan sayısına ilişkin resmi nitelikte kayıtlı bir bilgiye ulaşılamamıştır. Malatya 1. ve 2. Organize Sanayi Bölgesi'nin resmî web sitesinden firmaların adreslerine ulaşılarak iletişime geçilmesi sonucu 13 tekstil firması görüşmeyi kabul etmiş ve saha araştırması bu firmalarla yürütülmüştür. Kolayda örneklem yoluyla toplamda 600 adet anket dağıtılmış olup 402 adet geri dönüş gerçekleşmiştir. Yapılan analizler sonucunda katılımcıların, örgütsel adalet algısı ile eğitim durumları arasında anlamlı düzeyde bir ilişki; örgütsel adalet ve örgütsel dışlanma algıları ile çalışma süreleri arasında anlamı düzeyde bir ilişki; örgütsel adalet algıları ile toplam çalışma süreleri arasında anlamlı düzeyde bir ilişki saptanmıştır. Örgütsel adalet ile örgütsel dışlanma değişkenleri arasında negatif yönlü zayıf düzey bir ilişkinin; örgütsel dışlanma ile ihbarcılık değişkenleri arasında pozitif yönlü orta düzey bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Yapılan basit doğrusal regresyon analizleri sonucunda, örgütsel dışlanmanın, ihbarcılık davranışı üzerindeki etkisinin anlamlı; örgütsel dışlanmanın, dışsal ihbarcılık davranışı üzerindeki etkisinin anlamlı; örgütsel dışlanmanın, sessiz kalma davranışı üzerindeki etkisinin anlamlı ve örgütsel dışlanmanın, etkileşimsel adalet alt boyutu üzerindeki etkisinin anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Alt ve üst güven aralığı (GA) 0 (sıfır) değerini kapsadığından dolayı örgütsel adaletin, örgütsel dışlanma ve ihbarcılık arasındaki ilişkide aracılık rolü bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Örgütsel Dışlanma, İhbarcılık, Örgütsel Adalet.

In this study, the mediating role of organizational justice perception in the effect of perceived organizational exclusion on whistleblower behavior was investigated. In the study, survey technique method, which is one of the quantitative research methods, was used. The universe of the research in Malatya province 1. In the Organized Industrial Zone 40 and 2. It constitutes the sum of blue-collar workers working in textile companies operating in a total of 104 units, 64 of which are in the Organized Industrial Zone. However, no official registered information on the total number of blue-collar employees in these enterprises could be reached. Malatya 1st and 2nd Divisions As a result of contacting the addresses of the companies from the official website of the Organized Industrial Zone, 13 textile companies agreed to meet and the field research was carried out with these companies. A total of 600 questionnaires were distributed through the easy sampling and 402 returns were made. As a result of the analyzes, a significant relationship between the participants' perception of organizational justice and their educational status; a meaningful-level relationship between perceptions of organizational justice and organizational exclusion and working hours; A significant relationship was found between organizational justice perceptions and total working hours. A weak negative relationship between organizational justice and organizational exclusion variables; the existence of a positive moderate relationship between organizational exclusion and whistleblowing variables was determined. As a result of simple linear regression analyses, the effect of organizational exclusion on whistleblower behavior was significant; the impact of organizational exclusion on external whistleblower behavior is significant; The effect of organizational exclusion on silence behavior was found to be significant and the effect of organizational exclusion on the interactional justice sub-dimension was found to be significant. Since the lower and upper confidence interval (GA) covers the value of 0 (zero), it was concluded that organizational justice does not have a mediating role in the relationship between organizational exclusion and whistleblowing. Key Words: Organizational Exclusion, Whistleblowing, Organizational Justice.