El-Beyzâvî tefsirinde kıraatlerin tefsire etkisi: Bakara ve En'âm Sûreleri örneği

Abstract

Yüce Rabbimiz, insanlara cenneti kazandıracak rehber kitap olarak Kur'ân-ı Kerim'i göndermiştir. Kur'ân-ı Kerim'i insanlara zorluk olarak göndermediğini, aksine sakınanlar için bir öğüt olarak indirdiğini ilahi kelamında bizlere açıklamıştır. Kullar da bu ilahi kelamı anlamak, daha iyi kavramak ve insanlara daha iyi anlatıp hidayeti daha kolay bulmalarını sağlamak amacıyla birçok eserler kaleme almışlardır. Bu eserlerin bazıları Kur'ân-ı Kerim'i daha iyi anlamaya yönelik olan Tefsir eserleri, bazıları Kur'ân-ı Kerim'i daha iyi okuyabilmek için kıraat ve tecvit eserleri gibi Kur'ân-ı Kerim'in ışığında birçok ilim dalı ortaya çıkmıştır. Bu ilim dallarının birbirine etkileri oldukça fazladır. Birbirini tamamlayan ilimlerdir. İlk dönemlerden itibaren ayrı ilim dalları olarak değerlendirilen tefsir ve kıraat ilimleri aslında birbirleriyle iç içedirler. İlk dönem tefsir eserlerine bakıldığında bu açıkça görülebilmektedir. Birbiriyle bu kadar bağlantılı olan bu iki ilim birbirine anlam bakımından yardımcı konumundadır. Kur'ân'ın, çağlar ötesi mesajlarının kullara doğru bir şekilde ulaşması, onun doğru okunması ve anlamının doğru açıklanması yani tefsir edilmesi ile mümkün olmaktadır. Bu mesajların anlaşılıp, açıklanması konusunda kıraat ilminin payı da pek büyüktür. Geçmişten beri insanlar Kur'ân-ı Kerim'i anlamanın yanında onun okunuş ve mûsikî alanına ilgi göstermişlerdir. Bu alan da genel çerçeve de kıraat ilmiyle alakalı olmaktadır. Bu araştırmada Hicrî 7.asrın büyük âlimlerinden olan büyük müfessir Beyzâvî (ö. 685/1286)'nin tefsiri olan Envârü't-Tenzîl ve Esrârü't-Te'vîl'de Bakara ve En'âm Sûreleri özelinde kıraatlerin tefsire etkisi incelenmiştir.

Our Almighty Lord has sent the Qur'an as the guide book that will bring people to Paradise. And he has explained to us in his divine word that he did not send the Qur'an as a challenge to people, but rather as an advice for the pious. The servants also wrote many works in order to understand this divine word, to understand it better, to explain it better to people and to help them find guidance more easily. Many branches of science have emerged in the light of the Qur'an, such as Tafsir works, some of which are aimed at better understanding the Qur'an, and some of them, such as recitation and tajvid works in order to be able to read the Qur'an better. out. These branches of science have a lot of influence on each other. These are sciences that complement each other. The sciences of tafsir and recitation, which have been considered as separate branches of science since the early periods, are actually intertwined with each other. This can be clearly seen when looking at the first period exegetical works. These two sciences, which are so related to each other, are in the position of helping each other in terms of meaning. The correct transmission of the messages of the Qur'an beyond the ages to the servants is possible by reading it correctly and explaining its meaning correctly, that is, by interpreting it. The share of the science of recitation in understanding and explaining these messages is also great. Since the past, people have shown interest in its recitation and music, as well as understanding the Qur'an. Both this field and the general framework are related to the science of recitation. In this research, the effect of recitations on tafsir in the Surahs of Baqara and En'am in Envârü't-Tenzîl and Esrârü't-Te'vîl, which are the interpretations of the great commentator Beyzâvî (d.685/1286)