Bu çalışmanın amacı, 2005 -2021 yılları arasında Türkiye'de ortaokul matematik dersi öğretim programı cebir öğrenme alanında yapılmış tez ve makale araştırmalarının analizini yapmak ve eğilimlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışma, alan yazında bulunan araştırmaların tespit edilerek, toplanan verilerin incelenmesine dayanan bir sistematik derleme çalışmasıdır. Çalışmanın kapsamını Google Akademik, TÜBİTAK Ulakbim ve Yöktez veri tabanları kullanılarak ulaşılan 110 tez ve 101 makale oluşturmaktadır. Araştırmalar; tür, yayın yılı, üniversite/yayın yapan dergi, cebirin alt öğrenme alanı, amaç, ölçülen özellik, kullanılan araştırma yöntemi, kullanılan araştırma deseni, örneklem türü, örneklem büyüklüğü, veri toplama aracı ve veri analiz yöntemi başlıklarında ayrı ayrı incelenmiştir. Çalışmaya dâhil edilen araştırmalar genel olarak incelendiğinde; tür olarak tezlerin makalelerden, yüksek lisans tezlerinin ise doktora tezlerinden sayıca fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. En fazla tezin 2019, makalenin 2020 yılında, en az ise 2005 yılında yapıldığı ve özellikle son 5 yılda araştırma sayılarının artış gösterdiği belirlenmiştir. Konuyla ilgili en çok lisansüstü tezin Atatürk ve Uludağ Üniversitelerinde yapıldığı, ikinci sırada ise Gazi ve Kastamonu Üniversitelerinin yer aldığı tespit edilmiştir. En fazla makalenin Kastamonu Eğitim Dergisinde yayınlandığı, ikinci sırada ise İlköğretim Online ve Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergilerinin bulunduğu belirlenmiştir. Araştırmaların büyük kısmı cebirsel ifadeler öğrenme alanında ve tezlerde belirli bir yöntemin etkisini ortaya koymak, makalelerde ise öğrencilerin bilgi ve beceri oluşturma süreçlerinin incelenmesi amacına yönelik olarak yapılmıştır. Araştırmada ölçülen özellikler dikkate alındığında, en çok üzerinde durulan özelliğin öğrenci başarısı olduğu, matematiğe karşı tutum, cebirsel düşünme becerisi/düzeyi, kavram yanılgıları, hatalar ve güçlüklerin tespiti konularının da sık ölçülen diğer özellikler olduğu görülmüştür. Ortaokul matematik dersi cebir öğrenme alanına yönelik yapılan araştırmalarda, çoğunlukla nicel araştırma yöntemi kullanılmış olup, tezlerde en fazla nicel araştırma desenlerinden deneysel-yarı deneysel desen, makalelerde ise nitel araştırma desenlerinden durum çalışması tercih edilmiştir. Tarama çalışmaları da sık kullanılan araştırma desenlerindendir. Araştırmalarda, genellikle 7.sınıf öğrencileri ile çalışılmış ve çalışmalar çoğunlukla 31-100 öğrenci arasında değişen katılımcı sayısıyla yürütülmüştür. Çalışmalarda veri toplama aracı olarak en çok başarı testleri tercih edilmiş olup, bilgi, beceri, kavram, cebir, problem testlerinden oluşan alternatif test grubunun da sıkça kullanılan veri toplama araçlarından olduğu belirlenmiştir. Son olarak ortaokul matematik dersi cebir öğrenme alanında yapılan araştırmalarda genellikle nicel veri analiz yöntemlerinden tezlerde t-testinin, makalelerde ise betimsel istatistiğinin kullanıldığı tespit edilmiştir. İkinci sırada ise tez ve makalelerde nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi yer almıştır. Nicel veri analiz yöntemlerinden non-parametrik testlerin ve nitel veri analiz yöntemlerinden betimsel analizin de sık kullanılan yöntemlerden olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, farklı yöntem ya da tekniklerin kullanıldığı, katılımcı sayısı daha fazla olan araştırmaların yapılması önerilmektedir. Anahtar Sözcükler: Matematik eğitimi, cebir öğretimi, cebir öğrenme alanı, makale incelemesi, derleme.
The aim of this study is to analyze and determine the tendencies of thesis and article researches made in the field of learning algebra in the secondary school mathematics curriculum in Turkey between 2005 and 2021. The study conducted for this purpose is a systematic compilation study based on the analysis of the collected data by identifying the studies in the literature. The scope of the study consists of 110 theses and 101 articles reached by using Google Academic, TÜBİTAK Ulakbim and Yöktez databases. Researches were examined in genre, publication year, university/publishing journal, sub-learning domain of algebra, purpose, measured feature, research method used, research design used, sample type, sample size, data collection tool and data analysis method. When the researches included in the study are examined in general; As a type, it has been concluded that theses are more than articles and master's theses are more than doctoral theses. It has been determined that the most thesis was done in 2019, the article in 2020, and the least in 2005, and the number of researches has increased especially in the last 5 years. It was determined that the most postgraduate theses on the subject were made at Atatürk and Uludağ Universities, while Gazi and Kastamonu Universities took the second place. It was determined that the highest number of articles were published in Kastamonu Education Journal, while Primary Education Online and Turkish Computer and Mathematics Education Journals ranked second. Most of the research was conducted to reveal the effect of a certain method in the field of learning algebraic expressions and in theses, and to examine the knowledge and skill formation processes of the students in the articles. Considering the features measured in the study, it was seen that the most emphasized feature was student achievement, while attitudes towards mathematics, algebraic thinking skills/level, misconceptions, detection of errors and difficulties were other frequently measured features. Quantitative research method was mostly used in the studies on the algebra learning field of the secondary school mathematics course, and the experimental-semi-experimental design, which is one of the quantitative research designs, was preferred the most in the theses, and the case study, one of the qualitative research designs, was preferred in the articles. Screening studies are also among the frequently used research designs. In the studies, generally 7th grade students were studied and the studies were mostly carried out with the number of participants ranging from 31-100 students. Achievement tests were the most preferred data collection tool in the studies, and it was determined that the alternative test group consisting of knowledge, skill, concept, algebra and problem tests was one of the frequently used data collection tools. Finally, it has been determined that in the studies conducted in the field of learning algebra in secondary school mathematics, t-test is generally used in quantitative data analysis methods in theses and descriptive statistics in articles. In the second place, content analysis, one of the qualitative data analysis methods in theses and articles, takes place. It was concluded that non-parametric tests from quantitative data analysis methods and descriptive analysis from qualitative data analysis methods are among the frequently used methods. According to the results obtained, it is recommended to conduct researches using different methods or techniques and having more participants. Key Words: Math education, algebra teaching, algebra learning area, article review, compilation.
