Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası için yapısal kırılmaları dikkate alan alternatif bir para politika kuralı olarak: Parasal Durum Endeksi (MCI) tespiti

Abstract

Para politikası otoritesi olarak önemli bir görev üstlenen merkez bankaları, günümüzde, amaç yönünden olamasa da birçok merkez bankası, araç yönünden bağımsız durumdadır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da 2001 yılından bu yana "fiyat istikrarını sağlamak amacını" gerçekleştirebilmek için kullanacağı araçlar yönünden bağımsız durumdadır. Son zamanlarda merkez bankalarının para politikaları stratejileri ise, gizli politikalar yerine kamuoyu ile paylaşılan açık politikalar şeklinde gerçekleşmektedir. Böylece iktisadi birimler gerçekleşecek politikalara hazırlıklı olarak sürpriz şoklardan daha az etkilenmektedir. Bu açık stratejilerinde duruma göre politikalar değil de Taylor'un (1993) da bahsettiği gibi, politik kurallar şeklinde olması ekonomik performansı iyileştirmede daha etkin olduğu görüşü literatürdeki tartışma konularından birisidir. TCMB ise, 2001 yılında bu yana kısa vadeli faiz oranın temel politika aracı olduğu ve döviz kurunun daha çok piyasa mekanizmasına terk edildiği enflasyon hedeflemesi rejimini uygulamaktadır. Başarılı sonuçlar elde edilse dahi, Türkiye gibi gelişmekte olan ve döviz kurunun etkilerinin bulunduğu ülkeler farklı kurallar kullanması gerektiği görüşü tartışılmaktadır. Taylor kuralının genişletilmiş versiyonlarında döviz kurunu da içeren modeller var olmakla birlikte "Parasal durum Endeksi (MCI)" bu alanda önemli bir model olarak literatürde yer almaktadır. Parasal durum endeksi; faiz oranları yanında döviz kurunun da ayarlandığı kuralı ifade etmektedir. Çalışmada Türkiye için döviz kurlarının hala faiz oranları kadar önemli bir değişken olduğu ve Parasal Durum Endeksinin 2001-2016 dönemi için yapılan testler sonucunda Türkiye'de para politikası için kullanılabilir bir politik kural olduğu sonucuna varılmıştır.

Central banks, which have important tasks as monetary authorities, aren't independent in terms of targets, but many of them are independent in terms of tools. Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) has been independent since 2001 in terms of tools it uses in order to assure price stability. Monetary policies of central banks have recently been carried out as open to public instead of a secret policy. Thus, economic units will be less affected by shocks as they are ready for the policies. It is one of the matters of discussion in literature that these open strategies aren't directed according to the circumstances but they are more effective in enhancing economic performance if they are politic rules, as suggested by Taylor (1993). CBRT has used a inflation-targeting regime since 2001 in which short term interest rates are main policy tools and exchange rates are left to market mechanism. Even if the results are successful, it is argued that developing countries like Turkey which is under the influence of exchange rates should use different rules. In elaborated version of Taylor's rule, there are models which include exchange rates and "Monetary Condition Index (MCI)" is in literature as an important model. Monetary condition index defines the rule by which both interest rates and exchange rates are set. In the study, it is concluded that exchange rates are still as important a variable as interest rates for Turkey and Monetary Condition Index is an available rule for monetary policy in Turkey for 2001-2016 period.