Yapılan araştırmanın amacı; ekonomik faaliyetlere ekolojik sınırlar sorunu ile yaklaşan ekolojik iktisat çerçevesinde çevre sorunsalını, mikro düzeyde Türkiye düzey–2 bölgeleri kapsamında yer alan 26 alt bölge örneklem kümesi ele alınarak 2007–2014 zaman dilimi içerisinde incelemektir. Amaç doğrultusunda sera gazı salınımları ile gelir, nüfus yoğunluğu, otomobil sayısı, elektrik tüketimi, dış ticaret ve yükseköğretim öğrenci sayısı parametreleri arasındaki olası ilişkilerin sınanması için statik panel veri yöntemi kullanılmıştır. Sınama sonuçlarına göre; sera gazı salınımları üzerinde nüfus yoğunluğu, otomobil sayısı, elektrik tüketimi ve dış ticaret değişkenlerinin etkileri istatistiki olarak anlamlı; gelir ve yükseköğretim öğrenci sayısı değişkenlerinin etkileri ise anlamsız bulunmuştur. Bu bağlamda ampirik kanıtlar; nüfus yoğunluğunun, otomobil sayısının ve elektrik tüketiminin sera gazı salınımlarını artırdığı, dış ticaretin ise sera gazı salınımlarını azalttığı bilgisini sunmuştur. Ulaşılan sonuçlar doğrultusunda çevre kalitesini iyileştirmek için temel politika çıkarsamaları olarak: (1) Yenilenemeyen enerji kaynaklarından, alternatif enerji kaynaklarına doğru hızlı bir geçiş sürecinin benimsenmesi, (2) nüfus politikaları planlamalarında özellikle niteliksel değerlerin dikkate alınması, bu kapsamda nüfusun eğitim düzeyinin geliştirilmesi ve nüfus yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde fiziksel altyapı iyileştirmelerinin yapılması, (3) bütçe içerisindeki çevresel harcamaların payının artırılması, (4) çoğunlukla enerji vergileri, çevresel etki değerlendirmeleri ve kirlilik cezaları ile sınırlı olan çevre politikası araçlarının ek kirlilik vergileri, emisyon ticareti ve izinleri, bitki verimliliğinin artırılması, düşük enerji yoğunluklarına yönelik azaltma yatırımları gibi politika önlemlerinin diğer şekillerini de kapsayacak biçimde genişletilmesi, (5) sosyo–ekonomik politikalarda çevresel faktörlere ağırlık veren stratejilerin geliştirilmesi salık verilmiştir.
The purpose of this research is to analyze the environment problematic within the framework of the ecological economics approaches to the economic activities by the ecological borders by reviewing 26 sub–zone sample set within the 2nd level regions of Turkey from 2007 to 2014. The statics panel data method is used to test the relations between the greenhouse gas emission and the parameters of income, population density, number of automobiles, electric consumption, foreign trade, and number of higher education students. It is found with reference to the research results that the effects of the variables of population density, number of automobiles, electric consumption, and foreign trade on the greenhouse gas emissions are statistically significant. On the other hand, the effects of the variables of income, and number of higher education students on the greenhouse gas emissions are insignificant. In this regard, the empirical evidences report that the population density, number of automobiles, and electric consumption increase the greenhouse gas emissions while the foreign trade decreases this emission mentioned. Following points are recommended in line with the results obtained: (1) A rapid transition process from the nonrenewable energy sources from the renewable ones should be adopted to improve the environmental quality, (2) The educational level of the population and the physical infrastructure should be developed in densely populated regions by considering the qualitative values in population policy planning, (3) The share of the environmental expenses should be increased, (4) The environmental policy instruments that are limited to energy taxes, environmental impact taxes and pollution penalties should be extended so as to include the other types of policy measures such as additional pollution taxes, emission trade and permissions, increasing the plant productivity, reduction investments towards low energy density, (5) The strategies work on the environmental factors in socio–economic policies need to developed.
