Nazi Almanya'sı soykırımına maruz kalan yahudiler ve onları kurtarma mücadelesi veren Türk diplomatlar

Abstract

Birinci Dünya Savaşı sonucun da ortaya çıkmış olan yeni dünya düzeni müttefiklerin Almanya ile 28 Haziran 1919 tarihinde yaptığı "Versailles Anlaşması" ile kısa bir süre sessizliğe bürünse de, aslında bu durum fırtına öncesi sessizliğin diğer bir adı olmuş dolayısı ile bu sessizlik çok uzun sürmemiştir. Galip devletlerin adil olmayan paylaşımları, tutumları ve sömürge zihniyeti mağlup devletlerin rahatsızlıklarına neden olmuş ve onları militer bir yapıya sevk etmişti. Yenilen devletler bozulan siyasi, ekonomik ve askeri düzenlerini hızlıca tekrar yerine getirme çabası içine girerek II. Dünya Savaşının kapılarını aralamışlardır. Bu sebeple tarihin en önemli ve en büyük paylaşımlarının yaşandığı bu savaş tabii olarak beraberinde kan, gözyaşı ve büyük acılar getirmiştir. Dönemin galip ve aktör devletleri mevcut durumlarına güvenerek ikinci bir savaşın patlak verip birincisinden daha büyük ve korkunç felaketler yaşatacağını pek düşünmüyorlardı. Tarihe bakıldığında gelmiş geçmiş en büyük savaşlardan biri olarak görülen İkinci Dünya Savaşı, sadece ölen insanların sayısıyla değil, kullanılan teçhizatlar, silahlar, uçaklar ve ölümcül atom bombalarıyla da tarihin seyrini değiştirmiş ve tarihi belleklerde hep acı bir hatıra olarak kaydolmuştur. II. Dünya Savaşı esnasında Türk Devleti'nin dış politika hedefi, genel olarak savaşa dahil olmadan kendi toprak bütünlüğünü ve bağımsızlığını korumak oldu. Bu politikayı belirleyenler Atatürk döneminin politik çizgisini benimseyen aktör kişiler olup temel prensipleri; yabancı askeri unsurları Türkiye'nin bulunduğu coğrafyadan uzak tutarken, Türk askerlerinin de yabancı devletlerin sınırlarından uzakta tutmayı yeğlemiş bir tarafsızlık siyasetini gözetmek olmuştur. Kısacası Türkiye, mevcut coğrafyasından ne bir avuç toprak vermeyi, ne de başka bir yerden bir avuç daha toprak elde etmeyi düşünüyordu. Ülkeyi savaşa götürecek maceraperest bir siyaset yerine, "Müttefik'' veya "Mihver'' Devletlerin zaferine karşın ağırlıklı olarak Türkiye'nin güvenliğini sağlamak ve denge unsuru olmak ana hedef olmuştur. Savaşın geneline bakıldığında yaşanan acıların ve ölümlerin en büyüğüde Nazi Almanya'sının Yahudilere uyguladığı akıl almaz politikalardı. Bu vahşetin bitirilmesi ve insanların kurtarılması için Nazilerin karşısına çıkıp dur diyebilen; dil, din ve ırk ayrımına girmeksizin Türkiye, geçmişte de kendisine sığınan Yahudilere yine dost elini uzatmıştır. Farklı kimliklere sahip mültecilerin tarih boyunca kendisine güvenli bir sığınak ve liman olarak gördüğü Anadolu coğrafyası vefakarlığını yeniden ıspatlamış olmaktaydı. Holokost vakasında Yahudilere ve diğer esirlere yardım elini uzatan bir kısım kahraman Türk diplomatlar azınlıkta da olsalar adeta gözü dönmüş olan Nazilerin ellerinden bu tutsakları kurtarmış ve isimlerini tarihin sayfalarına altın harflerle yazdırmışlardır. Naziler tarafından uygulanan zulümler karşısında Türkiye, karşı tavır sergilemiş ve aynı zamanda savaşa girmemek için de uğraş vermiştir. Yahudilerin ayrımcılığa maruz bırakılmaya başlandıkları 1930'lu senelerde Türkiye, Nazilerin idaresinde bulunan Avusturya ve Almanya'dan kaçmayı başaran yüzü aşkın bilim adamı ve sanatkara da evini açmıştır. Bunların yanında Savaş esnasında bazı Avrupa ülkelerinde vazifeli olan Türk Diplomatları pek çok insanı ölüm kamplarına yollanmaktan kurtarma cesaret ve kahramanlığını da göstermiştir. Bu çalışmada II. Dünya Savaşı Türk dış politikası ve Yahudileri Nazi soykırımdan kurtaran"Türk Schindlerler"olarak tanınan diplomatlarımızın hayatları ile siyasi faaliyetleri ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: İkinci Dünya Savaşı, Naziler, Yahudi Soykırımı, Türk Diplomatlar.

Although the new World War II, which emerged in the after math of the First World War, quieted for a short while with the "Versailles Agreement", it did not last very long since it was another name for silence before the storm. The unfair sharing, attitudes and colonial mentality of the victorious states have caused the disturbances of the defeated states, and for this reason they have been struggling to structure militarism, regain their political, economic and military orders rapidly. They've got doors of world war. This war has been the greatest major war of wars in history, and it is also evident that it brings blood, tears, and great sorrows. The victorious actor states did not think that a second war would eruptand cause more catastrophes than first, relying on their current situation. World War II, seen as one of the greatest wars in history, has changed the course of history with the equipment, weapons, airplanes and deadly atom bombsused, not just the number of people who died, but it was always an event in historical memory. İn the course of World War II. Foreign policy aim of the Turkish state was generaly to maintain own independence and territorial integrity without intervening in to the war. Determining this policy is the people who adopt policy line of Ataturk era and their basic principle was to take on neutrality policy by keeping away not only foreign military existence near its border but keeping away Turkish Millitary Force from foreign countries borders. İn essence, Turkey was neither thinkink to grant it's territory nor loot a small piece of territory from its existing geography. İnstead of policy that draw country errantly in to the war, Turkey put forward its main purpose to ensure safety and stayed equilibrant despite ally and axis powers triumph. When taken a broad look at war, the greatest of living anguishes and deaths is the invisible politics that the Nazi Germany imposed on the Jews. Ending the violence and this can go against the Nazis put a stop to rescue people and language, which Turkey look to religious apartheid, still the Jews who took refuge in the past, he has extended his hand. Anatolian geography that was seen as a safe part and shelter by refugee having different identity during history, again approved itself faithful. In the Holocaust case there were Turkish diplomats, some of whom were heroic extended aid to the Jews and other members of the body. These heroes rescued these people from the hands of the Nazis, who were almost maddened in the minority, and printed their names on the pages of history in gold letters in that tıme. The face of these atrocities that the Nazis applied hand has struggleds to enter the war against Turkey standing. Jews in the years of the 1930s they began to be exposed to discrimination in Turkey, located in the Nazi administration has opened the door to hundreds of scientists and artists who managed to escape from Germany and Austria. İn addition to saved a considerable number of people from being sent to the death camps through Turkish diplomats, who had helped people and were prominent in some European countries exhibiting great courage and heroism. In this study, foreign policy of Turkish in World War II, our diplomats who saved the Jews from Nazis Genocide and known as the "Turkish Schindlers" and their lives and political activities were taken up. KeyWords: Second World War, Nazis, Jewish Holocaust, Turkish Diplomats.