Abstract:
Özet
İslam hukukunda insanların su ihtiyacının karşılanmasına özel bir önem
verilmektedir. İslamiyetin doğuşundan sonra İslam hukuku kaynaklarının oluştuğu ilk
dönemlerde şirb hakkı içerisinde görülen su içme hakkı daha sonraki yüzyıllarda şefe
hakkı olarak isimlendirildiği görülmektedir. Şefe hakkı, en dar anlamda insanın
susuzluğunu gidermesi için gerekli su ihtiyacını sağlama hakkı olarak ifade edilmektedir.
Geniş anlamda insanın günlük hayatında ihtiyaç duyduğu suyu temin etme hakkı olarak
karşımıza çıkmaktadır. Bu hakkın sularda kullanılmasında suyun genel ve özel su olması
önem arz etmektedir. Genel sularda şefe hakkının kullanımında serbestlik bulunmaktadır.
Muhrez sular hariç olmak üzere özel sularda da serbestlik kabul edilmektedir. Muhrez
sularda şefe hakkının varlığı kabul edilmemektedir. Bu sularda şefe hakkının
kullanılabilmesi zaruret durumunun olması veya malikinin izni gereklidir. Zaruret halinde
bulunan kişinin muhrez suyu kullanması durumunda bunu tazmini gerekir. Şefe hakkı ile
yakın ilgisi bulunan suların satışında şefe hakkı kapsamındaki suların satışına cevaz
verenler olmakla beraber daha çok bunun ücretsiz olması gerektiği yönünde görüş
belirtenler bulunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Hak, hukuk, şefe hakkı, su
