Basel II temel düzenlemeleri ve uygulamalarının KOBİ'ler üzerindeki etkileri

Abstract

Yirminci yüzyılda, küreselleşmenin bir sonucu olarak, finans piyasalarında birbiri ardına ve etkileri uzun süren finansal krizler yaşanmıştır. Yapılan araştırmalar, bu krizlerin meydana gelmesinin büyük ölçüde risk yönetimindeki yetersizliklerden kaynaklandığını ortaya koymuştur. Bu durum, risk yönetimi konusunda uluslararası standartların oluşturulmasını ve denetim mekanizmalarının etkinliğini artırılmasını gerekli kılmıştır. Finansal sistem içerisinde yer alan bankaların risk yönetim kalitesinin artırılmasının finansal piyasalarda da istikrarı sağlayacağı düşüncesiyle, bankacılık sektörüne yönelik sermaye yeterliliği düzenlemeleri oluşturulmuştur. Bu düzenlemelerden ilki Basel I olup, ardından da bu düzenlemenin yetersizliklerini ortadan kaldırmak amacıyla Besel II Sermaye Yeterliliği Düzenlemeleri getirilmiştir. Besel II'nin getirdiği standartlarla bankacılık sektörünün yanı sıra, KOBİ'leri de dolaylı olarak etkileyeceği beklenmektedir. Bu çalışmada, Basel II düzenlemesi kapsamındaki kriterlerin Türkiye'deki KOBİ'ler üzerindeki etkileri incelenmiş ve Kırşehir ilinde faaliyet gösteren 33 KOBİ üzerinde anket araştırması yapılarak, Basel II ye uyum sürecinde teşvikler-yatırım indirimleri-sermaye-finans-istihdam-pazarlama-yönetim politikaları ve faaliyet alanları çerçevesinde karşılaşılabilecekleri muhtemel problemler araştırılmıştır. Türkiye ekonomisi içerisinde KOBİ'lerin payının oldukça büyük olmasına rağmen, büyük birçoğu aile işletmesi olmasından dolayı kurumsal yapıdan uzak bir şekilde, kayıt dışı faaliyet göstermekte ve mali tabloların düzenlenmesinde şeffaflık ilkesi göz ardı edilmektedir. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda, Basel II ile birlikte bu işletmelerin bankalardan kredi sağlamaları aşamasında güçlüklerle karşılaşmaları kaçınılmazdır. Son dönemlerde uluslararası finansal piyasalarda yaşanan sebepleri ve etkileri derin ve belirsiz gelişmeler ışığında Basel II uzlaşısında eksiklikler tespit edilip 2009'da yürürlüğe girmesi ertelenmiştir. Bu süreç zarfında KOBİ'ler eksikliklerini ve zayıf yönlerini ortaya koyup Basel II'nin getirdiği standartlara uyum sağlayarak diğer işletmelere göre rekabet avantajı sağlayacaklardır. Anahtar kelimeler: Basel II, KOBİ, Sermaye Yeterliliği, Derecelendirme

As a result of globalisation in the 21st century, a string of long lasting financial crises were experienced in the financial market. Research shows that, this was mosty due to the inadequacies in the risk management. This situation warrented the establishment of international standards and increasing the effectivity of the auditing mechanisms. With the suggestion that improvement in the risk management quality of the banks in the financial system would aid the stability in the financial markets, so as a result some regulations over capital adequacy in the banking sector were introduced. First of these regulation was the Basel I, followed by the Basel II capital inadequacy., regulation to remedy the shortfalls in the regulation. With the standards introduced by Basel II, it is expected that SME?s as well as the banking sector will be effected indirectly. This is the study of the effects of Basel II criterias on the Turkiye?s SME?s. A survey is carried out on 33 SME?s in Kırşehir to demonstrate the shortfalls and weaknesses in the adjustment period to Basel II Although SME?s have quite big share in Turkish economy, many of the SME?s are far from being and institutional organisation. because of their family based structure. In addition to this, they lack showing their financial charts, incomes and their financial deficits. As a result of this issues it?s inevitable for these SME?s to face with certain difficulties when they apply for bank credits. The ups and downs in the financial markets and because of its sharp unmeasurable effects the Basel II is postponed for the year 2009. In the upcoming year the SME?s will try to compensate their deficiencies and their weaknesses and evantually they will meet the Basel II?s standards and they will most likely have better competition advantages compared to other SME?s . Key words: Basel II, SME, capital, adequacy, grading.