Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okul yöneticilerinin iletişim yeterlikleri ile örgütsel çatışma arasındaki ilişkiyi öğretmen algılarına göre araştırmaktır. Araştırmanın evrenini Malatya şehir merkezindeki 86 ilköğretim okulunda görevli 2935 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma örneklemi tabakalı oranlı örnekleme yöntemiyle belirlenen toplam 615 öğretmenden oluşmuştur. Araştırmanın veri toplama aracı üç bölümden oluşmaktadır. Ölçeğin birinci bölümü öğretmenlerin kişisel bilgilerine ilişkin soruları kapsamaktadır. Ölçeğin ikinci bölümü Wiemann (1977) tarafından geliştirilen ?İletişim Yeterlikleri Ölçeği? ve üçüncü bölümü Rahim (1983) tarafından geliştirilen ?Örgütsel Çatışma Ölçeği? den oluşmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; öğretmenlerin tüm bağımsız değişkenler açısından okul müdürlerinin iletişim yeterliklerini (empati yeterliği, sosyal rahatlık yeterliği, destekleme yeterliği) çoğu zaman düzeyinde yeterli gördükleri saptanmıştır. Okul müdürlerinin yaşı ve branşı değişkenlerin açısından ise okul müdürlerinin iletişim yeterliğine ilişkin öğretmen algılarının anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği saptanmıştır. Okul ortamında var olan örgütsel çatışma düzeyine ilişkin öğretmen algıları öğretmenlerin cinsiyet ve öğrenim düzeyine göre farklılık göstermektedir. Örgütsel çatışma düzeyine ilişkin kadın öğretmenlerin algıları erkek öğretmenlerin algılarından düşük bulunmuştur. Öğrenim düzeyi lisansüstü-doktora olan öğretmenlerin örgütsel çatışma düzeyine ilişkin algıları bazen düzeyinde ve lisans öğrenim düzeyine sahip öğretmenlerden düşük bulunmuştur. Kişisel çatışma düzeyine ilişkin öğretmen algıları ise öğretmenlerin branşı ve hizmet yılı değişkenleri açısından farklılık göstermektedir. Rehberlik, yabancı dil ve Türkçe branşında olan öğretmenler diğer branşlarda olan öğretmenlerden daha az kişisel çatışma yaşamaktadırlar. Hizmet yılı 11-20 yıl olan öğretmenler hizmet yılı 2-5 yıl, 6-10 yıl ve 21 yıl ve üzeri olan öğretmenlerden daha az grup içi çatışma yaşamaktadırlar. Hizmet yılı 11?20 yıl olan öğretmenler 2-5 yıl hizmet süresine sahip öğretmenlere göre daha yüksek düzeyde gruplar arası çatışma yaşamaktadırlar. Örgütsel çatışmaya ilişkin öğretmen algıları okul müdürünün yaşı değişkeni açısından farklılık göstermemektedir. Kişisel çatışma alt boyutunda ve çatışma toplam puan boyutunda örgütsel çatışmaya ilişkin öğretmen algıları okul müdürünün branşı değişkeni açısından anlamlı farklılık göstermektedir. Okul müdürlerinin branşını matematik, din kültürü ve diğer olarak belirten öğretmenlerin kişisel çatışmaya ilişkin algıları en düşük düzeyde çıkmıştır. Örgütsel çatışma toplam puan boyutunda okul müdürünün branşı matematik olan öğretmenlerin algılarının en düşük düzeyde olduğu; okul müdürünün branşı görsel sanatlar olan öğretmenlerin algılarının ise en yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. Okul müdürünün iletişim yeterliği ile örgütsel çatışma arasındaki ilişki düzeyi .042 çıkmıştır. Okul müdürünün iletişim yeterliği ile örgütsel çatışma alt boyutlarından kişisel çatışma arasındaki ilişki düzeyi .17, grup içi çatışma arasındaki ilişki düzeyi -.235, ve gruplar arası çatışma arasındaki ilişki düzeyi .39 olarak bulunmuştur. Bu araştırmada okul müdürünün iletişim yeterliği ile örgütsel çatışma arasındaki ilişki düzeyi düşük bulunmuştur. Okul müdürlerinin iletişim yeterliklerine (yüksek, orta düzey ve düşük iletişim yeterliğine) ilişkin öğretmen algılarının grup içi çatışma, gruplar arası çatışma alt boyutlarında ve örgütsel çatışma toplam puan boyutunda anlamlı şekilde farklılaştığı saptanmıştır. Kişisel çatışma alt boyutunda ise okul müdürlerinin iletişim yeterliklerine (yüksek, orta düzey ve düşük iletişim yeterliğine) ilişkin öğretmen algılarında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Okul müdürünün iletişim yeterliğini yüksek iletişim yeterliği olarak algılayan öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim yeterliğini orta düzey iletişim yeterliği ve düşük iletişim yeterliği olarak algılayan öğretmenlere göre grup içi çatışma düzeyini daha düşük düzeyde algıladıkları bulunmuştur. Okul müdürünün iletişim yeterliğini yüksek iletişim yeterliği olarak algılayan öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim yeterliğini orta düzey iletişim yeterliği ve düşük iletişim yeterliği olarak algılayan öğretmenlere göre gruplar arası çatışmayı daha yüksek düzeyde algıladıkları ve okul müdürünün iletişim yeterliğini orta düzey iletişim yeterliği olarak algılayan öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim yeterliğini düşük iletişim yeterliği ve yüksek iletişim yeterliği olarak algılayan öğretmenlere göre çatışma toplam puanını daha yüksek algıladıkları saptanmıştır.
The purpose of this study is to investigate the association between primary school administrators? communication skills and organizational conflict based on the teacher perceptions. The population of the study comprises 2935 teachers working in 86 primary schools in Malatya city center. The sample of the study is 615 teachers selected using proportional stratified sampling method. The instrument used to collect data consists of three parts. In the first part of the scale, there are questions about teachers? personal information. The second part is the ?Communication Competence Scale? which was developed by Wiemann (1977), and last part is devoted to ?Organizational Conflict Inventory? developed by Rahim (1983). The findings from the study revealed that teachers generally find the principals? communication skills (empathy, social relaxation, and affiliation/support) as adequate in terms of such variables as gender, educational background, and seniority. Also it was found that the perceptions of the teachers about the principals? communication competence significantly differ by the subject fields of the teachers, and principals? age and subject field. The perceptions of the teachers about the level of organizational conflict in school setting differ in terms of gender and educational background of the teachers. The perceptions of the female teachers about the level of organizational conflict were found to be lower than those of male teachers. The perceptions of the teachers with a degree (MA or PhD) about the level of organizational conflict were found to be ?sometimes? and significantly lower than those of teachers with an undergraduate degree. The perceptions of the teachers about the level of personal conflict differed in terms of teachers? subject field and seniority variables. Guidance and Counseling, ELT, and Turkish teachers were found to experience less personal conflict than the teachers in other subject fields. Those teachers with 11-20 year seniority were found to experience less intra-group conflict than teachers with 2-5 year, 6-10 year, and 21 year and more seniority. Teachers with 11-20 year seniority were found to experience more inter-group conflict than teachers with 2-5 year seniority. Teachers? perceptions about organization conflict do not differ according to the age of the principal. The perceptions of the teachers about organizational conflict at personal conflict subscale and in overall scale were found to differ in terms of subject field of the principal. The perceptions of the teachers whose principals? subject field is mathematics, religion and culture, or other about personal conflict were found to be at the lowest level. In terms of total score from organization conflict inventory, perceptions of the teachers whose principals? subject field is mathematics were found to be at the lowest level, and finally the perceptions of the teachers whose principals? subject field is visual arts were at the highest level. The correlation between the communication competence of the principal and organizational conflict was found .042. The correlations between the communication competence of the principal and the each conflict subscale are respectively .17 for personal conflict, -.235 for intra-group conflict, and .39 for inter-group conflict. The correlation between communication competence of the principal and organizational conflict was found low in this study. It was also observed that the perceptions of the teachers about the communication competence of the principal (high, moderate and low communication competence) differed significantly in intra-group conflict subscale, inter-group subscale and in total organizational conflict score. No significant difference, however, was observed in the perceptions of the teachers about the communication competence of the principals (high, moderate and low communication competence) at personal conflict subscale. It was also found that the teachers perceiving the principals? communication competence as high perceive the level of intra-group organizational conflict as lower than those teachers perceiving the principals? communication competence as moderate and low. Moreover it was found that the teachers perceiving the principals? communication competence as high perceive the level of inter-group organizational conflict as higher than those teachers perceiving the principals? communication competence as moderate and low, and the teachers perceiving the principals? communication competence as moderate perceive the level of total organizational conflict as higher than those teachers perceiving the principals? communication competence as low and high.
