Öğrenen okul oluşturmada okul müdürlerinin öğrenen liderlik rolü

Abstract

Bu araştırmada, öğrenen örgüt oluşturmada okul müdürlerinin öğrenen liderlik rollerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, öğrenen örgütün yapısı, işlevleri, özellikleri ve örgütsel öğrenme açıklanmış; öğrenen örgüt yaklaşımının eğitimdeki yansıması olan öğrenen okulun özellikleri ve öğrenen okulda müdürün öğrenen liderlik rolleri ayrıntılı olarak irdelenmiştir. Yerli ve yabancı alan yazın taranarak var olan durum olduğu gibi ortaya konmaya çalışıldığı için bu araştırma betimsel bir çalışmadır. Araştırmada ulaşılan bulgular öz olarak şunlardır: Öğrenen örgüt lideri, örgüt vizyonunu örgüt üyeleriyle birlikte belirler; yeniliklere açıktır, eleştirilerinde yapıcıdır ve her türlü eleştiriyi de önyargısız değerlendirir; sürekli öğrenmeye devam eder ve bu özelliğiyle model olur; sistem düşünüşüne sahiptir, eylemler arası ilişkileri görür, insanları suçlamaz sistemi sorumlu tutar. Okulun öğrenen örgüte dönüşmesinde ön koşullardan biri öğrenen okul kültürüdür. Günümüzde okuldan ?öğreten okul?dan çok ?öğrenen okul? rolü beklenmektedir. Öğrenen okul, öğretmenlere mesleki uygulamaları paylaşmak için gerekli zamanı sağlar; öğrencilerin öğrenmelerini ister, onlara bir şey öğretmeye çalışmaz. Öğrenen lider, öğrenmek isteyen işgörenlerine güven verir ve destek sağlar; öğrenen okulu başlatmanın anahtarıdır. Öğrenen okul hazır bir yapı değildir ve bir gecede ortaya çıkmaz; bir yönetim anlayışıdır ve aşama aşama geliştirilir. Öğrenen liderin yeni adı CLO (Chief Learning Officer: En Üst Öğrenici)'dur. Öğrenen lider vizyoner, değişim ajanı, eğitimsel lider, model alınan lider ve yönetici rollerine sahiptir. Uygulayıcılar için öneriler öz olarak şunlardır: Okul müdürleri, işgörenlerindeki gizil gücü ortaya çıkarmalı ve geliştirmeli; başarısızlıkları fırsat olarak algılamalı ve değerlendirmeli; okullarında bir öğrenme kültürü yaratmalıdırlar. Okul müdürleri, yeni düşünceleri teşvik etmeli risk almayı özendirmelidir. Araştırmacılar için öneriler öz olarak şunlardır: MEB, Milli Eğitim Müdürlükleri ve öğretmenlerin öğrenen örgüt oluşturmadaki rolleri araştırılabilir. Mevcut okul müdürlerinin öğrenen lider rolünü ne derece gerçekleştirebildikleri araştırılabilir.

The main objective of this study is to determine the learning leadership roles of principals in building a learning organization. With this in mind, the structure, functions, characteristics of a learning organization and organizational learning were explained; the specifications of a learning school which is a reflection of a learning organization in education and the roles of principals in a learning school were examined in detail. Tried to reveal the present situation as it is by searching thoroughly Turkish and other literature, this is a descriptive study. In a nutshell, the findings of the study are: The learning organization leader establishes the vision of the organization together with the members of the organization; is open to innovation, positive in his criticism and evaluates any criticism unprejudicedly; is a continuous learner and becomes a model for members of his organization; has system thinking; realizes the relationships between actions and doesn?t find fault in humans but accuses the system itself. One of the prerequisites of turning a school into a learning organization is the learning school culture. Today, the school needs to be a ?learning school? rather than a ?teaching school?. The learning school provides the teachers with necessary time to share professional applications; desires its students to learn and does not try to teach them. The learning leader guarantees trust and support for his employees longing for learning; is the starter key to learning school. The learning school is not a ready-made structure and does not appear overnight; it is a management approach and can be gradually realized. The new title of a learning leader at school is ?CLO?, Chief learning Officer. The learning leader has roles such as visionary, change agent, educational leader, modeler and administrator. Some suggestions to practitioners: Principals must reveal and develop the ?hidden power? of his employees; take failures as chances and make use of them; create a learning culture in their schools. Principals must encourage new thoughts and support taking risk. Some suggestions to researchers: The roles of National Ministry of Education, the city educational directorship and teachers in building a learning school can be studied. Also, it can be studied to what extent principals on duty can fulfill the roles of a learning leader.