Hisse senedi getirilerinin panel veri analizi ile tahmini: İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında bir inceleme

Abstract

Ülke ekonomisinde önemli bir yere sahip olan menkul kıymet borsaları şirketlerin fon ihtiyaçlarını karşılamanın yanı sıra yatırımcıların tasarrufları için getiri sağlama işlevlerine de sahiptir. Menkul kıymet borsalarının önemli bir yatırım aracı ise hisse senetleridir. Yatırımcılar hisse senedi getiri analizi yapmak için birçok yöntem kullansa da temel olarak iki yöntemden bahsedilebilir: Temel analiz ve teknik analiz. Temel analiz şirketin finansal oranlarını ve makroekonomik değişkenleri kullanarak hisse senedi fiyatlarını tahmin eder. Bununla birlikte, teknik analiz ise sadece hisse senedinin geçmiş fiyat verilerini kullanarak gelecekteki fiyatını tahmin eder. Bu çalışmada hem temel analizin hem de teknik analizin esasını teşkil eden değişkenler; yani finansal oranlar, makroekonomik değişkenler ve hisse senedi geçmiş fiyat verileri kullanılarak sanayi, mali ve hizmet sektöründeki şirketlerin hisse senedi fiyatları tahmin edilmiştir. Bu amaçla, tek ve iki yönlü sabit etkiler panel veri ve Arellano-Bond ile Arellano-Bover dinamik panel veri regresyon modelleri kullanılmıştır. Kurulan panel veri regresyon modelleri sonucunda sanayi sektörü için hisse senedi fiyatlarını belirleyen önemli değişkenler olarak piyasa değeri/defter değeri oranı, enflasyon oranı, faiz oranı ve döviz kuru; mali sektör için piyasa değeri/defter değeri, hisse başına kazanç oranları ve bütün makroekonomik değişkenler ve hizmet sektörü için ise piyasa değeri/defter değeri oranı, dönen varlık devir hızı, enflasyon oranı ve faiz oranı tespit edilmiştir.

In addition to providing funds for firms, security exchanges which have a significant place in the country?s economy have the function of getting returns for the savings of investors. One of the important investment instruments of the security exchanges is the stocks. Although investors use various methods in order to get the highest return, basically there are two methods: Fundamental analysis and technical analysis. Fundamental analysis estimates the stock prices by using financial ratios and macroeconomic variables. However, technical analysis estimates the stock prices by using only the past prices of stocks. In this study, the stock prices of the firms in industrial, financial and services sectors are forecasted by using the variables constituting the basis of both fundamental and technical analyses, namely financial ratios, macroeconomic variables and the past prices of stocks. For this aim, one-way and two-way fixed effects, Arellano-Bond and Arellano-Bover dynamic panel data regression models are used. From the panel data regression models, for the industrial sector: book-to-market ratio, inflation rate, interest rate and foreign exchange rate; for the financial sector: book-to-market ratio, earnings pers hare and all macroeconomic variables and for the services sector: book-to-market ratio, current asset turnover, inflation rate and interest rate are found the significant variables that determine the stock prices.