Yazar "Karabey, Esma" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Alevi-Bektaşi klasiklerinden Erkânnâme 1 adlı eserdeki alevilik-Bektaşilik terimlerinin incelenmesi
    (İnönü Üniversitesi, 2019) Karabey, Esma
    İslam tarihinin ve sosyal bilimlerin özel bir çalışma alanı olan Alevilik, doğuş sürecinin ardından hem siyasi (Hz. Ali taraftarlığı anlamında Şiilik) hem de inanç kimliği açısından (özellikle Ehlibeyt sevgisi üzerinden) farklı etkilerle birçok coğrafyaya ulaşmıştır. Bu nedenle, hem mezhepler tarihi alanında hem de var ettiği tarihsel birikimle de diğer sosyal bilimlerin birçok disiplinine çalışma alanı olmuştur. Aleviliğin, belli bir nizam ve erkânca yaşatılıyor olması bu inancın sözlü ve yazılı hafızasının "kolektif bir bellekle" yaşatılıyor olmasıyla yakından ilişkilidir. Bu kolektif hafızanın ürünleri olan birçok eser kaleme alınmıştır. Alevilikte "Yol" olarak isimlendirilen inanç sisteminin/tarikat geleneğinin manevi işleyişi ve sorumluluklarına ilişkin erkân kitapları kaleme alınmıştır. Günümüzde yazın dünyasının değerlendirmesine sunulmuş birçok Erkânnâme örneği mevcuttur. Bu eserlerde mürşitlerle müritlerin karşılıklı sorumlulukları anlatılmaktadır. Erkân kitaplarında bu sorumlulukları ifade eden özel sözcükler yani terimler bulunmaktadır. İçerisindeki Alevilik-Bektaşilik terimlerinin tespitini yapacağımız eser, Erkânnâme 1'dir. Yapılan çalışma giriş, ana bölüm, sonuç ve kaynakçadan oluşmaktadır. Girişte Erkânnâme 1 ile ilgili bilgiler verilmiş, giriş kısmından sonra ise terim sözcüğünün açıklamasına ve terim yapma yollarına değinilmiştir. Sonrasında terimlerin sözlük anlamı ve Alevilik inancında taşıdıkları anlamlara ilişkin tasavvufi yönlerinin izahı yapılmış ve eserden de örneklendirmelere gidilmiştir. Eserin bağlamı ve sözlük manalarından hareketle terimlerin semantik ve fonetik incelenmesine yer verilmiştir. Sonuç bölümünde de genel bir değerlendirme yapılarak çalışma sonlandırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Alevilik, Erkânnâme, Ehlibeyt, Yol, terim.