Tuz kristallenmesinin bazı mermerlerde yüzey kalitesine etkilerinin araştırılması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İnönü Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmada ülkemizde mermer olarak kullanılan bazı kayaçların yüzey kalitesi üzerinde değişik atmosferik kirleticilerin neden olduğu olumsuz etkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında Doğu Anadolu Bölgesinde (Malatya, Elazığ) üretilen ve yaygın şekilde yurt içinde ve dışında kullanılan dört mermer biriminden (Elazığ Vişne, Hazar Bej, Malatya Kayısı, Petrol Yeşili) bir yüzeyi parlatılmış örnekler derlenmiştir. Derlenen örneklerin mineralojik bileşimleri XRD analizi ve ince kesit analizi ile kimyasal bileşimleri XRF analizi ile belirlenmiştir. Mermerlerin ana bileşen olarak kalsit ve serpantin minerali içerdiği belirlenmiştir. Derlenen örneklerin bazı fiziksel özellikleri porozite, kuru ağırlık, birim hacim ağırlığı, Mohs sertliği, TS 699, TS 6809, ISRM tarafından önerilen yöntemlerle belirlenmiştir. Deneylere başlamadan önce mermer örneklerinin yüzey parlıklık değerleri, yüzey pürüzlülük değerleri, renk parametreleri (L, a, b) belirlenmiştir. Örnekler üzerinde TS EN 12370 standardında tanımlanan yönteme göre dört farklı tuz Na2SO4 .10H2O, MgSO4, BaCl2 ve NaClO kullanılarak tuz kristallenmesi deneyleri 30 döngü olacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Her beş döngü sonunda kuru ağırlıkları, yüzey pürüzlülükleri, yüzey parlaklıkları ve renk parametreleri (L, a, b) ölçülmüştür. Döngüler süresince gerçekleşen değişimler döngülerin başlangıcı ile sonu arasında meydana gelen değişimler belirlenmiş ve örneklerde meydana gelen tuz kristalizasyonları SEM-EDX analizi ile açıklanmaya çalışılmıştır. Döngülerin sonucunda, mermer örneklerinin tümünde ağırlık kayıpları, parlaklık ve renk değişiklikleri meydana gelmiştir. Su emme ve porozite tuz kristalizasyonundan etkilenmede en önemli fiziksel parametrelerdir. Ayrıca bünyesinde önemli miktarda serpantin bulunan örneklerin tuz kristalizasyonundan daha çok etkilendikleri görülmüştür. Anahtar kelimeler: Tuz kristallenmesi, yüzey parlaklığı, yüzey pürüzlülüğü, renk, mermer.
In this study, it is aimed to determine the negative effects caused by various salt effects in some rocks used in our country. Polished surface samples were collected from marble proccessing plants in eastern part of Turkey (Malatya-Elazığ) and they are (Rosso Levanto, Verde Antico, Hazar Beige, Malatya Apricot) widely used domestically and abroad. The mineralogical structures were determined by XRD and thin section analysis and chemical composition was determined by XRF analysis. The physical properties (Moh's hardness, unit weight, dry weight loss, porosity, water absorbtion) were determined suggested by TSE and ISRM methods. Gloss and colour measurements were performed on polished surface of samples. Salt crystallisation tests were performed according to TS EN 12370 standart during 30 cycles. Four different salt (Na2SO4 .10H2O, MgSO4, BaCl2, NaClO) were used in salt crystallization tests, at the and of the every five cycles weight, gloss, colour measurement ere recorded and changes were evaluated salt crystallizions in sample are explained by SEM-EDX analysis. As a result of the cycles weight loss, gloss and colour changes were observed in all of the samples. Porosity and water absorbtion capasity are the most important in salt crystallization. In addition samples which contain significant amount serpantine were affected more salt crystallization. Keywords: Salt crystallisation, surface glossiness, surface roughness colour, marble.
In this study, it is aimed to determine the negative effects caused by various salt effects in some rocks used in our country. Polished surface samples were collected from marble proccessing plants in eastern part of Turkey (Malatya-Elazığ) and they are (Rosso Levanto, Verde Antico, Hazar Beige, Malatya Apricot) widely used domestically and abroad. The mineralogical structures were determined by XRD and thin section analysis and chemical composition was determined by XRF analysis. The physical properties (Moh's hardness, unit weight, dry weight loss, porosity, water absorbtion) were determined suggested by TSE and ISRM methods. Gloss and colour measurements were performed on polished surface of samples. Salt crystallisation tests were performed according to TS EN 12370 standart during 30 cycles. Four different salt (Na2SO4 .10H2O, MgSO4, BaCl2, NaClO) were used in salt crystallization tests, at the and of the every five cycles weight, gloss, colour measurement ere recorded and changes were evaluated salt crystallizions in sample are explained by SEM-EDX analysis. As a result of the cycles weight loss, gloss and colour changes were observed in all of the samples. Porosity and water absorbtion capasity are the most important in salt crystallization. In addition samples which contain significant amount serpantine were affected more salt crystallization. Keywords: Salt crystallisation, surface glossiness, surface roughness colour, marble.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Polat Güzel, F. (2019). Tuz kristallenmesinin bazı mermerlerde yüzey kalitesine etkilerinin araştırılması. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi.
