Azerbaycan, Osmanlı Devleti ve İran Üçgeninde Doktor Karabekof (1869-1953) ve İran’a Bakışı
Küçük Resim Yok
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Doktor Karabek Karabekof Azerbaycan, Osmanlı ve İran üçgeninde yürüttüğü siyasi mücadele ile bilinmektedir. Rusya Müslümanlarının ilk kurultayına katılan İttifaku’l-Müslimin Teşkilatı üyesi ve Difai Cemiyeti’nin liderlerinden olan Karabekof, I. Dünya Savaşı’nın sonlarında İttihâd-ı İslam-Rusya’da Müslümanlık Partisi’nin lideri olarak Azerbaycan tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Rus ve İngiliz karşıtı olan ve Türkiye yanlısı bir siyasi politika yürüten Karabekof, siyasi rakipleri tarafından Rus casusu olduğu ithamlarına maruz kalsa da bu iddiaların asılsız olduğu yapılan tahkikatle ortaya çıkmıştır. İran’la ilgili siyasi faaliyetleriyle ön plana çıkan Karabekof, Bakü’de kurulan “Tahlis-i İran” Cemiyeti’ne girmiş ve İran’ın Rus boyunduruğundan kurtarılması için mücadele vermiştir. Bu mücadelesinden dolayı Rusya’nın takibatına uğrayan Karabekof, önce Avrupa ve daha sonra İstanbul’da faaliyetlerini sürdürmüştür. İstanbul’da İran’a dair uluslararası bir konferans düzenleyen Karabekof, ayrıca “İttihâd-ı İslam Cemiyeti” adlı bir derneğin kuruluşuna öncülük etmiştir. Bu cemiyet adına İstanbul’da Hikmet Gazetesi neşredilmiştir. Osmanlı Devleti’nin İran’a duyarsız kalmaması gerektiğini savunan Karabekof, bu hususta İttihat ve Terakki liderlerini de ikna ederek onların desteği ile İran’da çeşitli faaliyetlerde bulunmuştur. Meşrutiyet taraftarı olan Karabekof, İran için yegâne çarenin İslam’ın asli unsurları olan hürriyet, adalet ve müsavata dönüş olduğunu savunmuştur.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
İran Çalışmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
6
Sayı
2
