Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişkide güç mesafesinin aracılık rolü
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Yürek, Uğur
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İnönü Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Araştırmanın amacı öğretmen algılarına göre okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynakları, örgütsel muhalefet ve güç mesafesi değişkenleri arasındaki ilişkilerin belirlenerek, yöneticilerin kullandıkları güç kaynakları ile örgütsel muhalefet arasındaki ilişkide güç mesafesinin aracılık rolünün olup olmadığını tespit etmektir. Araştırma nicel araştırma yöntemleri kullanılarak yapılmıştır. Araştırmada araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgiler Formu", "Okullarda Örgütsel Güç Ölçeği (Altınkurt ve Yılmaz, 2013)", "Güç Mesafesi Ölçeği (Gül, 2019)" ve Örgütsel Muhalefet Ölçeği (Dağlı, 2015)" kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi için SPSS ve AMOS programları kullanılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, mod, ortanca gibi betimsel istatistikler kullanılmıştır. Bunun yanında normallik testi yapılmış olup yapılan normallik testi sonucunda verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Bu istatiksel tekniklerin yanında yapısal eşitlik modellemesi (YEM) modellerinden biri olan yol (path) analizi ile aracı etki analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin en fazla uzmanlık gücünü (X?=4.15) en az zorlayıcı güç (X? = 2.07) türünü sergiledikleri, öğretmenlerin güç mesafesi algılarının orta düzeyde olduğu ve en fazla dikey muhalefet davranışında bulundukları belirlenmiştir. Aracılık etkisinin anlamlı olup olmadığının test edilmesi için yapılan bootstrap analizi sonucunda yasal güç, ödül gücü ve zorlayıcı gücün güç mesafesi aracılığıyla dikey muhalefet üzerindeki dolaylı etkisinin anlamlı olduğu, sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bu sonuçlara göre güç mesafesinin yasal güç, ödül gücü ve zorlayıcı güç ile dikey muhalefet arasındaki ilişkiye aracılık ettiği bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre yöneticilerin en fazla uzmanlık gücünü kullanmalarıyla birlikte zorlayıcı güç dışındaki güç kaynaklarına da yüksek düzeyde başvurdukları sonucuna ulaşılmıştır. Yöneticinin kullanmış olduğu güç türünün örgüt içerisinde güç mesafesini ve muhalefet etme biçimini etkilediği göz önüne alındığında yöneticilerin güç kaynaklarının farkında olmaları ve hangi durumlarda hangi güç kaynağına ne sıklıkta başvuracağını bilmeleri önemlidir.
The purpose of study is to determine the relationship between the power sources used by administrators working in preschool-primary, secondary, and high schools according to teacher views, organizational dissent, and power distance variables, and to determine whether power distance plays a mediating role in the relationship between the power sources used by administrators and organizational dissent. The research was conducted using quantitative research methods. The "Personal Information Form" prepared by the researcher, the "Organizational Power Scale in Schools (Altınkurt and Yılmaz, 2013)", the "Power Distance Scale (Gül, 2019)", and the "Organizational Dissent Scale (Dağlı, 2015)" were used in the research. SPSS and AMOS programs were used to analyze the data. Descriptive statistics such as arithmetic mean, standard deviation, mode, median, etc. were used to analyze the data. In addition, a normality test was performed, and it was determined that the data showed a normal distribution. In addition to these statistical techniques, path analysis, one of the structural equation modeling (SEM) models, was used to perform mediation analysis. As a result of the analyses, it was determined that according to teacher perceptions, school administrators exhibit the most expertise power (X?=4.15) and the least coercive power (X? = 2.07), teachers' perceptions of power distance are at a moderate level, and they exhibit the most upward dissent behavior. According to the bootstrap analysis conducted to test whether the mediating effect is significant, it was found that the indirect effect of legal power, reward power and coercive power on upward dissent through power distance is significant. Based on these results, it was concluded that power distance mediates the relationship between legal power, reward power, and coercive power and upward dissent. According to the findings of the study, it was concluded that although the administrators used expertise power the most, they also applied to power sources other than coercive power at a high level. Considering that the type of power used by the administrators affects the power distance and the way of opposition within the organisation, it is important for administrators to be aware of their power sources and to know which power source to use in which situations and how often.
The purpose of study is to determine the relationship between the power sources used by administrators working in preschool-primary, secondary, and high schools according to teacher views, organizational dissent, and power distance variables, and to determine whether power distance plays a mediating role in the relationship between the power sources used by administrators and organizational dissent. The research was conducted using quantitative research methods. The "Personal Information Form" prepared by the researcher, the "Organizational Power Scale in Schools (Altınkurt and Yılmaz, 2013)", the "Power Distance Scale (Gül, 2019)", and the "Organizational Dissent Scale (Dağlı, 2015)" were used in the research. SPSS and AMOS programs were used to analyze the data. Descriptive statistics such as arithmetic mean, standard deviation, mode, median, etc. were used to analyze the data. In addition, a normality test was performed, and it was determined that the data showed a normal distribution. In addition to these statistical techniques, path analysis, one of the structural equation modeling (SEM) models, was used to perform mediation analysis. As a result of the analyses, it was determined that according to teacher perceptions, school administrators exhibit the most expertise power (X?=4.15) and the least coercive power (X? = 2.07), teachers' perceptions of power distance are at a moderate level, and they exhibit the most upward dissent behavior. According to the bootstrap analysis conducted to test whether the mediating effect is significant, it was found that the indirect effect of legal power, reward power and coercive power on upward dissent through power distance is significant. Based on these results, it was concluded that power distance mediates the relationship between legal power, reward power, and coercive power and upward dissent. According to the findings of the study, it was concluded that although the administrators used expertise power the most, they also applied to power sources other than coercive power at a high level. Considering that the type of power used by the administrators affects the power distance and the way of opposition within the organisation, it is important for administrators to be aware of their power sources and to know which power source to use in which situations and how often.
Açıklama
Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler
Eğitim ve Öğretim, Education and Training
