Tip 2 diyabet hastalarında sağlığı geliştirme modeline göre verilen eğitimin sağlık okuryazarlık düzeyine ve diyabet sağlığı geliştirme davranışına etkisi
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İnönü Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Bu çalışmada tip 2 diyabet hastalarında sağlığı geliştirme modeline göre verilen eğitimin sağlık okuryazarlık düzeyine ve sağlığı geliştirme davranışlarına etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Materyal Metot: Araştırma ön test son test kontrol gruplu deneme modeli kullanılarak tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini Malatya Turgut Özal Tıp Merkezi Endokrinoloji polikliniğine başvuran tip 2 diyabet tanılı hastalar oluşturmaktadır. Araştırmaya 64 kişi katılmıştır. Verilerin toplanmasında sosyodemografik veri toplama formu, sağlık okuryazarlık ölçeği, Tip – 2 diyabet sağlığı geliştirme ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ortalama, sayı, yüzde, bağımlı gruplarda paired t-test, bağısız gruplarda student t-test kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %31.25'i 65 yaş üzeridir. Deney grubundaki katılımcıların HbA1c değeri ortalaması 7.9±0.6'dir eğitimden sonra 7.1±0.5'e düşmüştür, gözlenen düşüş istatiksel olarak önemlidir. (p=0.001). Deney grubundaki katılımcıların girişim öncesi 80.3±11.1 olan sağlık okuryazarlık ölçeği puanları girişim sonrası 88.3±10.2'ye anlamlı yükseliş göstererek önemli bir fark bulunmuştur (p=0.001). Deney grubundaki bireylere sağlığı geliştirme modeline göre uygulanan eğitim sonrası; Diyabet sağlığı geliştirme ölçeği ön test puan ortalaması 87.5±10.8 iken, son test puan ortalaması 95.7±10.8'ye yükselmiştir gözlenen artış istatiksel olarak önemlidir (p=0.001). Katılımcıların sağlığı geliştirme davranışları toplam puanları ile sağlık okuryazarlık toplam puanları arasında pozitif yönde ve önemli bir ilişki vardır (r=0.659 p=0.001). Sonuç: Sağlığı geliştirme modeline göre uygulanan eğitim diyabetli bireylerde metabolik değişkenlerin düşürülmesinde, sağlık okuryazarlık düzeyinin ve sağlığı geliştirme davranışlarının artmasında etkili olmuştur. Deney grubu katılımcıların sağlık okuryazarlık düzeyi arttıkça daha fazla sağlığı geliştirme davranışları sergiledikleri izlenmiştir. Tip 2 diyabet tanısı alan bireylere sağlığı geliştirme modeline göre hazırlanan eğitim programlarının uygulanması önerilebilir. Anahtar Kelimeler: Tip-2 Diyabet, Sağlığı geliştirme modeli, diyabet sağlık okuryazarlık, diyabet sağlığı geliştirme davranışları.
Aim: The aim of this study is to determine the effect of education given according to the health promotion model on the health literacy level, health promotion behaviors of type 2 diabetes patients. Material and Method: The research was designed pre-test post-test control group trial model. The population of the research consists of patients diagnosed with type 2 diabetes who applied to the Endocrinology clinic of Malatya Turgut Ozal Medical Center, 64 people participated in the research. Sociodemographic data form, health literacy scale, and Type – 2 diabetes health promotion scale were used. In the evaluation of the data, mean, number, percentage, paired t-test was used in dependent groups, and student t-test was used in independent groups. Results: 31.25% of the participants are over 65 years old. The average HbA1c value of the participants in the experimental group was 7.9±0.6, and after the training it decreased to 7.1±0.5, and the observed decrease is statistically significant. (p=0.001). A significant difference was found in the health literacy scale scores of the participants in the experimental group, which were 80.3±11.1 before the intervention, with a significant increase to 88.3±10.2 after the intervention (p=0.001). After the training applied to the individuals in the experimental group according to the health promotion model; While the diabetes health promotion scale pre-test mean score was 87.5±10.8, the post-test mean score increased to 95.7±10.8. The observed increase is statistically significant (p=0.001). There is a positive and significant relationship between the participants' health promotion behavior total scores and health literacy total scores (r=0.659 p=0.001). Conclusion: The training prepared and implemented according to the health promotion model was effective in reducing metabolic variables, increasing the level of health literacy, health promotion behaviors in individuals with diabetes. Health literacy level and health promotion behaviors are positively related to each other. Health promotion training is recommended for type 2diabetes patients. Keywords: Type 2 Diabetus Mellitus, Health literacy, health promotion behaviors in individuals with diabetes, health promotion model
Aim: The aim of this study is to determine the effect of education given according to the health promotion model on the health literacy level, health promotion behaviors of type 2 diabetes patients. Material and Method: The research was designed pre-test post-test control group trial model. The population of the research consists of patients diagnosed with type 2 diabetes who applied to the Endocrinology clinic of Malatya Turgut Ozal Medical Center, 64 people participated in the research. Sociodemographic data form, health literacy scale, and Type – 2 diabetes health promotion scale were used. In the evaluation of the data, mean, number, percentage, paired t-test was used in dependent groups, and student t-test was used in independent groups. Results: 31.25% of the participants are over 65 years old. The average HbA1c value of the participants in the experimental group was 7.9±0.6, and after the training it decreased to 7.1±0.5, and the observed decrease is statistically significant. (p=0.001). A significant difference was found in the health literacy scale scores of the participants in the experimental group, which were 80.3±11.1 before the intervention, with a significant increase to 88.3±10.2 after the intervention (p=0.001). After the training applied to the individuals in the experimental group according to the health promotion model; While the diabetes health promotion scale pre-test mean score was 87.5±10.8, the post-test mean score increased to 95.7±10.8. The observed increase is statistically significant (p=0.001). There is a positive and significant relationship between the participants' health promotion behavior total scores and health literacy total scores (r=0.659 p=0.001). Conclusion: The training prepared and implemented according to the health promotion model was effective in reducing metabolic variables, increasing the level of health literacy, health promotion behaviors in individuals with diabetes. Health literacy level and health promotion behaviors are positively related to each other. Health promotion training is recommended for type 2diabetes patients. Keywords: Type 2 Diabetus Mellitus, Health literacy, health promotion behaviors in individuals with diabetes, health promotion model
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Halk Sağlığı, Public Health
