PARA KRİZLERİNİN YAPAY ZEKA YÖNTEMLERİ İLE TAHMİNİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Öz: Finansal krizler, yaşandıkları ülkelerde son derece yüksek maliyetlere neden olabilmektedir. Ek olarak bu krizler genellikle, çeşitli kanallar üzerinden yayılarak diğer ülkelerin kriz konusundaki kırılganlığını artırmaktadır. Finansal krizlerin önceden tahmin edilebilmesi de ekonomide ortaya çıkardığı sorunların ve yüklediği maliyetlerin azaltılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yaşanan para krizlerinin öngörülebilirliğini yapay zeka yöntemlerinden Yapay Sinir Ağları (YSA) ve Adaptif Ağ Tabanlı Bulanık Çıkarım Sistemi (ANFIS) yöntemlerini kullanarak araştırmak ve Türkiye’de yaşanan para krizlerini etkileyen değişkenleri belirlemektir. Çalışma sonucunda, Türkiye için para krizi tahmininde kullanılan YSA yönteminin oldukça iyi sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir. En iyi performansa sahip YSA modelinin sonuçları dikkate alınarak bağımsız değişkenlerin ağırlıklı değerleri incelendiğinde ise Türkiye’de meydana gelen para krizlerini en fazla etkileyen üç değişkenin sırasıyla reel efektif döviz kuru (REDK), mevduat faiz oranları (MFAIZ) ve ihracat birim değeri (XUV) değişkenleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar YSA yönteminin para krizleri tahmininde oldukça başarılı olduğunu göstermektedir.
Abstract: Financial crises can cause extremely huge expenditure in taken place countries. In addition to, those crises usually spread various channels and this situation increase the fragility about crises of other countries. Ability to previous estimating of the financial crises have an important role in problems in economy and decreasing the occured expenditure. The aim of this study is to research the predictability of the currency crises in Turkey by using Artificial Neural Networks (ANN) and Adaptive Neuro Fuzzy Inference System (ANFIS) methods which are the artificial intelligence methods; and to identify the variables that effect the currency crises in Turkey. Consequences of this paper, it is observed that Artificial Neural Networks methods used for estimating of currency crises in Turkey gives quite good results. When the weighted values of the independent variables are analyzed by the results of the ANN, which has the best performance, it has been found out that three variables that mostly affects the currency crises occurred in Turkey are respectively real effective exchange rate (REER), interest rates on deposits (IROD) and export unit value (XUV). These results indicate that ANN method is quite successful in predicting currency crises.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynak

Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

18. EYİ Özel Sayısı

Künye

SÖYLER H,KIZILKAYA O (2018). PARA KRİZLERİNİN YAPAY ZEKA YÖNTEMLERİ İLE TAHMİNİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 0(18. EYİ Özel Sayısı), 649 - 666. Doi: 10.18092/ulikidince.347202