AHMEDÎ’NİN İSKENDER-NÂME MESNEVİSİNDE BİR AŞK-NÂME: “IŞKIYYÂT-I İSKENDER”
| dc.contributor.author | Mum, Cafer | |
| dc.date.accessioned | 2021-08-19T11:47:32Z | |
| dc.date.available | 2021-08-19T11:47:32Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.department | İnönü Üniversitesi | en_US |
| dc.description.abstract | Öz: Mesnevi, kafiyenin her beyitte deği?mesi ve beyit sayısının da sınırlandırılmamı? olması özellikleri nedeniyle uzun manzum metinler için tercih edilen bir nazım ?ekli olmu?tur. Bu durum, tahkiyeye dayalı manzum metinlerde ?airlere büyük kolaylık sağlamı?tır. Leylâ vü Mecnûn, Hüsrev ü ?îrîn, Yûsuf u Züleyhâ gibi a?kı konu alan manzum hikâyeler hep bu nazım ?ekliyle yazılmı?, hatta mesnevi denilince çoğunlukla bu tür metinler akla gelir olmu?tur. Mesnevi nazım ?ekliyle yazılmı? manzum hikâyelerden biri de ?skender-nâme?dir. Türk edebiyatında ilk defa ?skender-nâme yazan ki?i 14. yüzyıl ?airlerinden Ahmedî?dir. Ahmedî?den önce Fars edebiyatında üç farklı ki?i ?skender-nâme yazmı?tır. Firdevsî ?eh-nâme adlı eserinin içinde bu konuya da yer vermi?, Nizâmî-i Gencevî ?eref-nâme ve ?kbâl-nâme?den olu?an ?skendernâme?de, Emir Hüsrev-i Dihlevî ise Âyîne-i ?skenderî adlı eserinde müstakil olarak bu konuyu i?lemi?tir. Bunların dı?ında aynı dönemde Fars edebiyatında bir de mensur ?skender-nâme yazılmı?tır. Bu makalenin konusu olan I?kiyyât-ı ?skender de Ahmedî?nin ?skender-nâme adlı mesnevisinde yer alan müstakil bir a?k hikâyesidir. Fakat bu müstakil a?k hikâyesi, daha önce yazılmı? olan eserlerin hiçbirinde yer almaması yönüyle orijinal bir nitelik gösterir. Hikâye, elçi kılığında Zâbilistân?a gittiğinde, orada hükümdarın kızı Gül?âh ile aralarında geçen a?kı konu almaktadır. Makalede, I?kiyyât-ı ?skender, metin kompozisyonu ve hikâyenin yapısını olu?turan unsurlar yönüyle incelenecek, daha sonra halk hikâyeleri ve masallar ile kimi ortak özelliklerini göstermek bağlamında epizotlar ve motifler yönüyle de değerlendirmeye tabi tutulacaktır. | en_US |
| dc.description.abstract | Abstract: Mathnawi is a poetic style that is prefered for long poetic texts since it has rhyme changes in each couplet and the number of couplets aren?t limited. This makes it convenient for poets regarding poetic texts based on narration. Such kind of poetic tales as Leyla and Mecnun, Husrev and Shirin, Yusuf and Zuleyha on love is written in this style and when it comes to mathnawis, what springs in our minds is such kinds of texts. And one of those tales written in Mathnawi style is Iskender-name. The first author who has written an Iskender-name for the first time is Ahmedi, a poet of 14. century. Before Ahmedi, there were three authors who had written Iskender-names. Firdevsi has spared room for this issue in his Shah-name, while Nizami-i Gencevi and Amir Husrev-i Dihlewi have studied the same issue individually, the former in his Iskender-name consisting of two parts as Sheref-name and Ikbal-name, and the latter in his work entitled as Ayine-i Iskenderi. Other than them, in the same era of the Persian literature, an another Iskender-name was written without any appeal to ryhming. And Ishkiyyat-i Iskender, which is the subject of this article, is a specific tale of love which is in the mathnawi of Ahmedi called Iskender-name. However, this individual tale of love distinguishes itself as qualitatively authentic since it is not involved in any other text ever written. The tale centers around the episodes that take place between him and the daughter of the ruler during his stay in Zabilistan, to where he goes disguised as an ambassador. In the article, Ishkiyyat-i Iskender will be examined regarding textual composition, and structure of the tale and will be evaluated with respect to showing the some shared characteristics of folk tales and legends on view of the episodes and patterns. | en_US |
| dc.identifier.citation | MUM C (2018). AHMEDÎ’NİN İSKENDER-NÂME MESNEVİSİNDE BİR AŞK-NÂME: “IŞKIYYÂT-I İSKENDER”. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(13), 318 - 342. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 342 | en_US |
| dc.identifier.issn | 2147-2610 | |
| dc.identifier.issue | 13 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 318 | en_US |
| dc.identifier.trdizinid | 316018 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11616/42216 | |
| dc.identifier.uri | https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/316018 | |
| dc.identifier.volume | 6 | en_US |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | en_US |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.relation.ispartof | Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.title | AHMEDÎ’NİN İSKENDER-NÂME MESNEVİSİNDE BİR AŞK-NÂME: “IŞKIYYÂT-I İSKENDER” | en_US |
| dc.title.alternative | AN ASHK-NAME IN AHMEDI’S ISKENDER-NAME MATHNAWI: “ISHKIYYAT-I ISKENDER” | en_US |
| dc.type | Article | en_US |
