Okul öncesi dönem çocuklarının bağımsız öğrenme davranışları ve rekabet stillerinin erken okuryazarlık becerileri ile ilişkisinin incelenmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorŞahin,? Seda
dc.contributor.authorParlak, Ayşegül
dc.date.accessioned2025-01-18T18:54:57Z
dc.date.available2025-01-18T18:54:57Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEnstitüler, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
dc.descriptionEğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Ana Bilim Dalı, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
dc.description.abstractBu araştırmanın temel amacı, okul öncesi dönem çocuklarının bağımsız öğrenme davranışları ve rekabet stillerinin erken okuryazarlık becerileri ile ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim öğretim yılında Elazığ il merkezlerindeki Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi bağımsız anaokulları ile ilkokula ve ortaokula bağlı ana sınıflarındaki 5 yaş grubu çocukları oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise anasınıfına devam eden 58 kız ve 49 erkek olmak üzere toplam 107 çocuk oluşturmaktadır. Örneklem; seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden olan amaçlı örneklem yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. Araştırmada araştırmacı tarafından geliştirilen "Kişisel Bilgi Formu", çocukların erken okuryazarlık becerilerini değerlendirmek amacıyla "Anasınıfı Çocuklarına Yönelik Erken Okuryazarlık Testi (EROT)", bağımsız öğrenme davranışlarını değerlendirmek amacıyla "Bağımsız Öğrenme Davranışları Ölçeği (3-5 Yaş)" ile rekabet stillerinin belirlenmesinde "Okul Öncesi Rekabet Ölçeği" kullanılmıştır. Veriler, paket program kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; cinsiyetin, annelerin ve babaların eğitim durumunun, aile yapısının ve algılanan aile gelir düzeyinin bağımsız öğrenme davranışı üzerinde etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında cinsiyet, kardeş sayısı, anne eğitim ve çalışma durumu, baba eğitim ve çalışma durumu, aile yapısı ve ailenin algılanan gelir düzeyi değişkenlerine göre rekabet stilleri alt boyutlarında anlamlı bir farklılığın olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca erken okuryazarlık becerileri alt testleri ile cinsiyet, kardeş sayısı, anne eğitim ve çalışma durumu, baba eğitim ve çalışma durumu, aile yapısı ve aile gelir düzeylerinin ilişkili olduğu görülmüştür. Araştırma bulgularına göre alıcı ve ifade edici sözcük bilgisi ile bağımsız öğrenme davranışları, göreve yönelik rekabet, baskınlığın korunumu hiyerarşisinin pozitif yönlü ilişkisi olduğu, ancak başkalarına odaklı rekabetin ifade edici dilde sözcük bilgisi ile ilişkili olduğu bulunurken alıcı dilde sözcük bilgisi ile ilişkisinin anlamlı olmadığı bulunmuştur. Genel isimlendirme becerisi ile bağımsız öğrenme davranışlarının ilişkili olduğu bunun yanında rekabet stillerinin bu beceriler ile ilişkisi istatiksel olarak anlamlı olmadığı bulunmuştur. Bunun yanı sıra işlev bilgisi, harf bilgisi ve sesbilgisel farkındalık bilgisi becerileri ile bağımsız öğrenme davranışları, göreve yönelik rekabet, baskınlığın korunumu hiyerarşisi ilişkili bulunurken; başkalarına odaklı rekabet ile bu becerilerin ilişkili olmadığı bulunmuştur. Son olarak dinlediğini anlama becerisi ile bağımsız öğrenme davranışları ve tüm rekabet stillerinin ilişkili olduğu bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Erken Okuryazarlık, Rekabet Stilleri, Bağımsız Öğrenme Davranışı
dc.description.abstractThe main purpose of this study is to examine the relationship between preschool children's independent learning behaviors and competition styles and early literacy skills. The population of the study consisted of 5-year-old children attending official independent kindergartens affiliated to the Ministry of National Education and kindergarten classes affiliated to primary and secondary schools in Elazığ provincial centers in the 2023-2024 academic year. The sample of the study consisted of 107 children, 58 girls and 49 boys, attending kindergarten. The sample was formed by using the purposive sampling method, which is one of the non-random sampling methods. In the study, "Personal Information Form" developed by the researcher, "Early Literacy Test for Preschool Children (EROT)" to assess children's early literacy skills, "Independent Learning Behaviors Scale (3-5 Years)" to assess independent learning behaviors, and "Preschool Competition Scale" to determine competition styles were used. The data were analyzed using the package program. According to the results of the study, it was concluded that gender, mothers' and fathers' education level, family structure and perceived family income level had an effect on independent learning behaviors. In addition, it was found that there was a significant difference in the sub-dimensions of competition styles according to gender, number of siblings, mother's education and employment status, father's education and employment status, family structure and perceived family income level. In addition, gender, number of siblings, mother's education and employment status, father's education and employment status, family structure and family income levels were found to be related to early literacy skills subtests. According to the findings of the study, it was found that there was a positive relationship between receptive and expressive vocabulary knowledge and independent learning behaviors, task-oriented competition, and dominance maintenance hierarchy, but competition focused on others was found to be related to expressive vocabulary knowledge, while the relationship with receptive vocabulary knowledge was not significant. It was found that independent learning behaviors were related to general naming skills, but the relationship between competition styles and these skills was not statistically significant. In addition, it was found that independent learning behaviors, task-oriented competition, and dominance maintenance hierarchy were related to function knowledge, letter knowledge, and phonological awareness knowledge skills, whereas these skills were not related to others-oriented competition. Finally, independent learning behaviors and all competition styles were found to be related to listening comprehension skills. Keywords: Preschool Education, Early Literacy, Competition Styles, Independent Learning Behavior
dc.identifier.endpage161
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=LY6e5xGA7WWUpEdrBmEPLvSDxZ3oCy0ZcQnTlD-RP_8n9u6ZKynzO-w_t-WfRsw7
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11616/106013
dc.identifier.yoktezid909717
dc.language.isotr
dc.publisherİnönü Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20250118
dc.subjectEğitim ve Öğretim
dc.subjectEducation and Training
dc.titleOkul öncesi dönem çocuklarının bağımsız öğrenme davranışları ve rekabet stillerinin erken okuryazarlık becerileri ile ilişkisinin incelenmesi
dc.title.alternativeExamination of the relationship between preschool children's independent learning behaviors and competitive styles with early literacy skills
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Eğitim Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksyionu