Okul öncesi dönem çocuklarına yönelik okula hazırlık ölçeği öğretmen formu geliştirme çalışması

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İnönü Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitim alan çocukların okula hazırlık düzeylerini belirlemek amacıyla okula hazırlık ölçeğinin geliştirilmesidir. Geliştirilen okul öncesi dönem çocuklarına yönelik okula hazırlık ölçeğinin geçerliği ve güvenirliğini belirlemek amacıyla alt problemler belirlenmiştir. Ölçek geliştirme süreci aşamaları izlenmiştir. Taslak ölçek formunun hazırlamak amacıyla alanyazında taramalar yapılmış, 80 maddelik madde havuzu oluşturulmuştur. 80 maddelik ölçek formu 350 öğrenci için okul öncesi öğretmenleri tarafından doldurulmuştur. Maddeler arası korelasyon incelenmiş olup, sonuçları yüksek olan ve 2 alan uzmanı, 1 ölçme uzmanı ve 1 Türkçe dil uzmanı görüşleri doğrultusunda benzeşik olduğuna karar verilen 20 madde veri grubundan çıkarılmış olup, analiz çalışmalarına devam edilmiştir. Çıkarılan maddeler sonrası korelasyon değerlerinin 0,90'nın altında olduğu görülmüştür. Elde edilen verilerin açımlayıcı faktör analizine (AFA) uygunluğunu belirlemek amacıyla örneklemin yeterliliğinin incelenmesi için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve yapının faktörlenebilirliğini incelemek amacıyla Bartlett`s Küresellik (BS) Testi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda KMO değerinin 0.977 olduğu, BS değerinin ??²(3160) = 63365.78, p<.001 olması elde edilen verilerin AFA açısından uygun olduğu ve ölçeklenebilir bir yapı olduğunu göstermektedir. Yapı için geçerli olan katsayılar aralığında olan uyum indeksleri sonucunda bilişsel alan, sosyal-duygusal alan, fiziksel ve öz bakım alanı, dil alanı, güvenlik alanı boyutlarını kapsayan 47 madde ve 5 boyuttan oluşan "Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Yönelik Okula Hazırlık Ölçeği Öğretmen Formu" ölçek formu elde edilmiştir. Okul öncesi dönem çocuklarına yönelik geliştirilen ölçme aracının güvenirlik çalışmaları analiz edilirken yarılama güvenirliği, iç tutarlılık katsayıları, Guttman Lambda katsayısı hesaplanmıştır. Güvenirliğin belirlenmesi amacıyla yapılan analizlerde elde edilen en düşük değerin 0,90 olduğu görülmektedir. Guttman Lambda yöntemiyle yapılan güvenirlik analizlerinde ise 0,92 ile 0,98 arasında değer aldığı görülmektedir. Okul öncesi dönem çocuklarına yönelik okula hazırlık ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirliği analiz edilip elde edilen bulgular değerlendirildiğinde, geliştirilen ölçeğin çocukların okula hazır olma düzeyini belirlemede geçerli ve güvenilir bir veri toplama aracı olarak kullanılabileceği görülmüştür. Yapılan çalışmanın sonucunda geliştirilen ölçme aracının alan yazına katkı sağlayacağı, bundan sonraki çalışmalara katkı sağlayacağı söylenebilmektedir. Araştırmadan elde edilen bulgularla çocuğun yaşıyla okula hazır olma düzeyi arasında anlamlı farklılık olmadığı, toplam puanlarda çocuğun cinsiyetine göre farklılık olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda sosyo-ekonomik düzeyi arttıkça elde edilen puanların arttığı görülmüştür. Annenin eğitim durumu fiziksel ve öz bakım alanında anlamlı farklılık oluştururken, babanın eğitim durumu anlamlı bir farklılık oluşturmamaktadır. Demografik değişkenlerin çocuğun okula hazır olma durumlarına yönelik etkileri ölçeğin ülke genelinde uygulanmasıyla daha detaylı incelenebilir. Anahtar Sözcükler: okul öncesi eğitim, okula hazırlık, hazır bulunuşluk, ölçek geliştirme
The aim of this study was to develop a school readiness scale to determine the school readiness levels of preschool children. Sub-problems were identified to determine the validity and reliability of the developed school readiness scale for preschool children. The stages of the scale development process were followed. In order to prepare the draft scale form, a literature review was conducted and an item pool of 80 items was created. The 80-item scale form was completed by preschool teachers for 350 students. The correlation between the items was examined, and 20 items with high correlation results, which were decided to be similar in line with the opinions of 2 field experts, 1 measurement expert and 1 Turkish language expert, were removed from the data group and the analysis studies continued. It was seen that the correlation values were below 0.90 after the removed items. In order to determine the suitability of the obtained data for exploratory factor analysis (EFA), Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) test was conducted to examine the adequacy of the sample and Bartlett`s Sphericity (BS) test was conducted to examine the factorability of the structure. As a result of the analysis, the KMO value was 0.977 and the BS value was ??²(3160) = 63365.78, p<.001, indicating that the data obtained were suitable for EFA and that the construct was scalable. As a result of the fit indices within the range of coefficients valid for the construct, a scale form consisting of 47 items and 5 dimensions including cognitive domain, social-emotional domain, physical and self-care domain, language domain, and safety domain was obtained. Reliability analyses for the measurement tool developed for preschool children included calculations of split-half reliability, internal consistency coefficients, and Guttman Lambda coefficients. The lowest obtained reliability value in the reliability analyses was found to be 0.90. Guttman Lambda coefficients ranged from 0.92 to 0.98, indicating high reliability. Evaluation of the validity and reliability of the preschool children's school readiness scale suggests that the developed scale can serve as a valid and reliable data collection instrument for assessing children's readiness for school. The findings of the study indicate that the developed measurement tool will contribute to the literature and future research. Significant differences were not observed between children's age and their level of school readiness; however, differences were noted in total scores based on children's gender. Additionally, as the socioeconomic level increased, the obtained scores also increased. While the mother's educational status made a significant difference in the physical and self-care domains, the father's educational status did not make a significant difference. The effects of demographic variables on children's readiness for school could be further examined in detail through nationwide application of the scale. Keywords: Preschool education, school readiness, readiness, scale development

Açıklama

Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Ana Bilim Dalı, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı

Anahtar Kelimeler

Eğitim ve Öğretim, Education and Training

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye