İktisadi gelişmeler bağlamında zekâta tabi mallar ve zekât oranları
| dc.contributor.author | Demirel, Muhsin | |
| dc.date.accessioned | 2020-11-05T12:56:21Z | |
| dc.date.available | 2020-11-05T12:56:21Z | |
| dc.date.issued | 2020 | |
| dc.department | Enstitüler, | en_US |
| dc.description.abstract | Zekât, İslâm'ın temel rükünlerinden biri olup malî bir mükellefiyettir. Temel amacı muhtaç insanların geçimini finanse ederek, refahı toplumun tüm bireylerine yaymak, yoksulluktan kaynaklanan hırsızlık ve benzeri olayları önlemek suretiyle sosyal ve iktisadî dengeyi sağlamaktır. Zekâtın farziyetine delalet eden âyetlerin hepsi umumi lafızlarla varit olup tüm malların zekâta tabi olduğunu göstermektedir. Zekâtla ilgili hadislerin bir kısmı, bir takım malların zekâta tabi oluşunu ve zekât oranlarını beyan ederken, diğer kısmı da umumi manada zekâtın gerekli dinî bir emir olduğunu ifade etmektedir. Bir malda zekâtın vacip olması için birtakım şartlar gereklidir. Zekâtla ilgili nassların genelinden ve zekâtın vücup sebebinden nisaba ulaşıp nâmi/geliri olan her türlü malın zekâta tabi olduğu anlaşılmaktadır. Hz. Peygamber döneminde bulunup geliri olan malların büyük bir kısmının zekâta tabi oluşu ve zekât oranları sünnetle sabittir. O dönemde mevcut olup Sanayi dönemine paralel olarak iktisadî değeri, kemiyet ve keyfiyeti değişen gayrimenkuller, meyve ve sebze gibi zirai ürünler, ticarî amaçlı beslenen at, tavuk ve benzeri kanatlı hayvanlar, nâmi mallar vasfını kazandığından maksadı, felsefesi ve vücup sebebi açısından zekâta tabi olması gerekir. Hz. Peygamber döneminde mevcut olmayıp Sanayi devrimi sonrasında ortaya çıkan, teknolojinin gelişmesine paralel olarak daima büyüyen, gelişen ve yaygınlaşan sanayi tesisleri, gemi, uçak, otobüs, kamyon gibi nakliye ve ulaşım araçları ile iş makinelari ve benzeri vasıtalar, ticarî amaçlı olduğu takdirde zekâta tabi varlıklar kapsamına girmektedir. Bu tür varlıklar ticarî amaçlı olmayıp sahibinin işlerini ve ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olduğu takdirde "havâic-i asliye" kapsamına girdiğinden zekâttan muaftır. Hz. Peygamber döneminde bulunmayıp Sanayi devrimi sonrasında ortaya çıkan malların zekât nispetleri, zekât oranları sünnetle belirlenmiş mallara kıyas edilerek tespit edilebilir. Bu mallardan sanayi tesisleri gayrimenkul olması hasebiyle Sünnet ile zekâta tabi olduğu belirlenen mallar arasında ziraî araziye daha fazla benzerlik arz ettiğinden toprak mahsullerine kıyasla sâfi gelirinin 1/10 nispetinde zekâta tabi olduğunu söylemek, daha makul, daha isabetli gözükmektedir. Gemi, uçak, kamyon, otobüs gibi nakliye ve ulaşım vasıtaları ile iş araçlarının bal arısına kıyasla sâfi gelirinden 1/10 nispetinde zekâtının verilmesi zekât hukuku açısından daha mantıklı gözükmektedir. Sanayi devrimi öncesinde çoğunlukla ev ihtiyacına yönelik beslenen, ancak Sanayi inkılabı sonrasında ticarî amaçla beslenip üretilen kanatlı hayvanlar, ticarî maksatla deniz, göl veya akarsu kaynaklarında üretilen balıklar ve benzeri varlıklar, ticarî servet hükmüne tabi olup geliri ana sermayesine ilave edilerek toplamından 1/40 oranında zekâtı verilir. Fazla emek harcanmadan deniz, göl, baraj veya akarsulardan ticarî amaçlı avlanan balıkların sâfi gelirinin 1/10 nispetinde zekâta tabi olduğu söylenebilir. | en_US |
| dc.description.abstract | Zakat is the third pillar of Islam in terms of importance and it is an important financial obligation. Its main purpose is to finance the livelihood of people in need, to spread prosperity to all of society, and to achieve a social and economic balance by preventing theft and similar events stemming from poverty. All of the verses that signify the assumption of zakat are varitic with common words and show that all goods are subject to intelligence. Some of the hadiths related to zakat declare that some of the goods are subject to zakat and the ratio of zakat, while the other part states that zakat is a necessary religious command in the common sense. Some conditions are necessary for the zakat of a commodity. It is understood that all kinds of goods with income / income reaching the quota due to the body of the nass and the reason of the zakat are subject to zakat. Hz. The fact that most of the goods that were found during the Prophet's period and were subject to income were subject to zakat and their zakat rates were indicated in the hadith narrations. It should be subject to intelligence in terms of its purpose, philosophy and body reason, since it gained the characteristics of real estate such as fruits and vegetables, horses, chickens and similar poultry animals, which were fed for commercial purposes, commercial properties such as fruits and vegetables, and whose economic value, kemiyet and arbitrariness changed in parallel with the Industrial revolution. . Hz. Industrial facilities that emerged after the Industrial Revolution and were always growing, developing and becoming widespread in parallel with the development of technology, transportation and transportation vehicles such as ships, airplanes, buses, trucks, and construction machinery and similar vehicles were not included in the period of Prophet Muhammad. It enters. Such assets are exempt from zakat as they fall within the scope of â airborne original "if they are not intended for commercial purposes and are intended to meet the owner's work and needs. Hz. The proportions of the zakat of the goods that were not found in the period of the Prophet after the Industrial Revolution were determined by comparing the zakat rates in the hadiths to the mentioned goods. Since the industrial facilities of these goods are more similar to the agricultural land between the Sunnah and the goods that are determined to be subject to intelligence, it seems more reasonable and more accurate to say that their natural income is subject to a ratio of 1/10 compared to the land crops. It seems more logical in terms of zakat law that the zakat is given as 1/10 of its own income compared to the honey bee of transportation and transportation vehicles such as ships, aircraft, trucks, buses. Prior to the industrial revolution, poultry, which were mostly fed to household needs, but were fed and produced for the market economy after the industrial revolution, fish produced for commercial purposes in sea, lake or river sources and similar assets, are subject to the provision of commercial wealth and the income is added to the main capital by 1/40. zakat is given. It can be said that the real income of the fish caught commercially from sea, lakes, dams or rivers without much effort is subject to 1/10 of zakat. | en_US |
| dc.identifier.citation | Demirel, Muhsin (2020). İktisadi gelişmeler bağlamında zekâta tabi mallar ve zekât oranları. Yayımlanmış Doktora tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.1-194 ss. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 194 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11616/18633 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | İnönü Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Din | en_US |
| dc.subject | Religion | en_US |
| dc.title | İktisadi gelişmeler bağlamında zekâta tabi mallar ve zekât oranları | en_US |
| dc.title.alternative | Goods subject to zakat and zakat rates regardi̇ng to financial development | en_US |
| dc.type | Doctoral Thesis | en_US |
