Sarıyar Baraj Gölü ve gölü besleyen akarsularda kirliliğin balıklara etkileri
| dc.contributor.author | Ekmekçı, F. Güler | |
| dc.contributor.author | Yerli, Sedat V. | |
| dc.contributor.author | Özmen, Murat | |
| dc.contributor.author | Ayaş, Zafer | |
| dc.date.accessioned | 2024-08-04T19:54:56Z | |
| dc.date.available | 2024-08-04T19:54:56Z | |
| dc.date.issued | 2000 | |
| dc.department | İnönü Üniversitesi | en_US |
| dc.description | 01.08.2000 00:00 | en_US |
| dc.description.abstract | Sarıyar Baraj Gölü, önemli bir balıkçılık potansiyeline sahip iken, göl ve göle dökülen akarsular, özellikle yoğun tarımsal ve endüstriyel aktivitelerin bulunduğu alanlardan geçerek göle ulaşan Sakarya Nehri nedeniyle önemli bir kirlilik tehditi altındadır. Sarıyar Baraj Gölü ve gölü besleyen akarsularda yaşayan balıklar üzerine çevresel kirleticilerin etkileri, bu araştırma kapsamında incelenmiştir. Farklı beslenme ve habitat özelliğine sahip üç balık türünde; sazan (Cyprinus carpio), yayın balığı (Silurus glanis) ve çay balığı (Capoeta tinca) biyokimyasal ve histolojik belirteçler ile biyometrik analizler yapılmıştır. Temel amaç, su kalitesinin mevsimsel ve alansal değişimini ve yukarıda belirtilen hayvanlar üzerine kirleticilerin etkilerini belirlemektir. Bu nedenle, suyun kalitesi ve organoklorlu pestisitler ve ağır metaller gibi kirleticilerin sedimentteki kalıntıları araştırılmıştır. Su, sediment ve balıklardaki analiz sonuçlarına göre sazan ve yayın balıklarının karaciğer ve böbrek dokularında mononükleer hücre infıltrasyonu, kongesyon, akut nefrit, fokal nekrosiz gibi hasarlar gözlenmiştir. Patolojik bulgular uzun süreli temas sonucu ortaya çıkarken, biomarker enzimlerin anlık etki ile indüklenebilmektedir. Beyin asetilkolin esteraz, karaciğer glutatyon S-transferaz, spesifik olmayan esteraz ve bazı cyt-450 monooksijenazlar toksisite ve detoksisifıkasyon belirteci olarak kullanılmıştır. Sarıyar Baraj Gölü'nde kirliliğin balık populasyonları üzerindeki etkilerini belirlemek üzere, kalıntı analizleri, histopatolojik ve biyokimyasal analizlerin yanısıra, sazan ve in balığı (Capoeta tinca) nın büyüme parametreleri ele alınmıştır. Biyometrik analizlerden elde edilen sonuçlar balık populasyonlarında büyüme açısından herhangi bir olumsuz etkinin olduğunu kesinleştirmemektedir. Bununla birlikte, suyun bazı fızikokimyasal özellikleri, histolojik ve biyokimyasal sonuçlar sucul yaşamın su kirliliğinin tehditi altında olduğunu ortaya koymaktadır. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 252 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
| dc.identifier.trdizinid | 604525 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/604525 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11616/90321 | |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | en_US |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Proje - Ulusal | en_US |
| dc.relation.tubitak | info:eu-repo/grantAgreement/TUBITAK/TOGTAG/TARP-1846 | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.title | Sarıyar Baraj Gölü ve gölü besleyen akarsularda kirliliğin balıklara etkileri | en_US |
| dc.type | Proje | en_US |
