İcareteynli ve Mukataalı Vakıfların Tasfiyesi
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Vakıflar, Türk-İslam tarihinde hukuki, dini ve siyasi birtakım sebeplerle büyük bir gelişim göstermiştir. Osmanlı Devleti’nde de oldukça gelişmiş bir vakıf kültürü var olmuştur. Bugün kamu hizmeti olarak vasıflandırılan birçok faaliyet, Osmanlı Devleti’nde vakıflar aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Böylelikle devletin yükünü bir nevi hafifletmiş olan bu müessese devlet otoritesi tarafından da desteklenmiştir. Osmanlı Devleti’nde kurulan vakıflar çeşitli açılardan tasnife tabi tutulmuştur. Bu tasniflerde vakfın amaçları, vakfa tahsis edilen malların nitelikleri, vakfa tahsis edilen mallar üzerindeki tasarruf hakkı ve vakfın idare şekilleri temel alınmaktadır. Bu cihetle vakfa gelir sağlayan malların tabi bulunduğu statüye göre vakıflar icare-i vahideli (tek kiralı), icareteynli (iki kiralı) ve mukataalı vakıflar olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Esasen icareteynli ve mukataalı vakıflar zaruret sebebiyle kurulmuştur. Çeşitli sebeplerle (zamanla tahrip olma, sel, yangın, deprem vb.) tahrip olan vakıf mallarının vakfın tabii gelirleriyle tamir ya da ihya edilmemesi halinde, bu malların tasarruf şeklinde değişikliğe gidilmiş ve böylece icareteynli ve mukataalı vakıflar ortaya çıkmıştır. Öyle ki bu vakıflarda söz konusu olan tasarruf şekilleri zamanla mülkiyet hakkına yaklaşmış ve bu tasarruf haklarının intikali noktasında şer’i miras hukukundan ayrı bir örfi miras hukuku tatbik edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra ise eski hukukun birer kalıntısı olarak görülen bu vakıflar 2762 sayılı Vakıflar Kanunu ile tasfiye edilmiştir. Bu tasfiye neticesinde etkileri günümüze kadar gelen bazı hukuki problemler meydana gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, icareteynli ve mukataalı vakıfların tasfiye süreci hakkında değerlendirme yapmak suretiyle hukuki sorunları incelemektir. Bu çerçevede öncelikle Osmanlı Devleti’nin vakıf sistemi ile icareteynli ve mukataalı vakıfların niteliği üzerinde durulacaktır. Akabinde ise Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte bu vakıfların tasfiye süreci ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Antalya Bilim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
11
Sayı
22
