Selçuklu kent mirasının tarihsel süreç içinde oluşum ve değişiminin incelenmesi üzerine bir araştırma: battalgazi (eski Malatya) örneği
Küçük Resim Yok
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İnönü Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Önemli bir Selçuklu dönemi Anadolu kenti olan Eski Malatya (Battalgazi) tarihi kent merkezi; kentle bütünleşmiş bir arkeolojik alan özelliği taşıması gibi özgün bir değere sahip olmasının yanı sıra barındırdığı tarihi ve kültürel zenginliği, yüzyıllar boyunca taşıdığı kent merkezi kimliği, kesintisiz yerleşimi, kozmopolit yapısı, tipik bir Selçuklu kenti olması, döneminde sahip olduğu stratejik konumu ve geçmişte taşıdığı önemi bugün yitirmiş olması sebebiyle çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Tez çalışmasının amacı, Battalgazi III. Derece Arkeolojik Sit ve Etkileşim Alanı Selçuklu kent mirasının mekânsal ve işlevsel boyutlarının tespit edilerek geleceğe yönelik koruma-geliştirme-canlandırma önerilerinin üretilmesidir. Bu doğrultuda alana yönelik planlanan kentsel tasarım/yenileme/iyileştirme uygulamaları için mekânsal çözümlemeler yapılmış ve alanın mekânsal altlığı ortaya konulmuştur. Kentin Selçuklu dönemi yerleşim modeline dair yeterli düzeyde veri bulunmaması doğrultusunda dönem kaynakları incelenmiş, bilimsel araştırmalar irdelenmiş, kimlik yönünden benzerlik taşıyan Selçuklu kentleri ile karşılaştırmalar yapılarak çalışma alanının Selçuklu dönemi kent planı ve mekânsal organizasyonu çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda dönemin kentsel ögelerini belirleyebilmek amacıyla çalışma alanına ait yükseklik verisinden üretilen arazi modelleri, hava fotoğrafları ve bilimsel çalışmalardaki Malatya kent planları kullanılarak tespitler yapılmıştır. Çalışma alanının tarihsel süreç içindeki değişimini saptayabilmek için tarihi ortofotolar ve mevcut uydu görüntüleri QGIS programı üzerinden sayısallaştırılarak değişim analizleri yapılmış haritalar oluşturulmuştur. Arazide yapılan yerinde tespit gözlemler doğrultusunda elde edilen veriler QGIS programı üzerinden sayısallaştırılarak çalışma alanının mevcut durum mekânsal analizleri gerçekleştirilmiş ve haritalar oluşturulmuştur.
The historical city center of Eski Malatya (Battalgazi), an important Seljuk period Anatolian city; In addition to having a unique value as an archaeological site integrated with the city, its historical and cultural richness, the identity of the city center it has carried for centuries, its uninterrupted settlement, cosmopolitan structure, being a typical Seljuk city, its strategic location in its period and its importance in the past are today It was determined as a study area due to the loss of. The aim of the thesis study, Battalgazi III. Degree Archaeological Site and Interaction Area is to determine the spatial and functional dimensions of the Seljuk urban heritage and to produce protection-development-revitalization proposals for the future. In this direction, spatial analyzes were made for the urban design/renewal/improvement applications planned for the area and the spatial base of the area was revealed. In line with the lack of sufficient data on the Seljuk period settlement model of the city, the sources of the period were examined, scientific researches were examined, and the Seljuk period city plan and spatial organization of the study area were tried to be analyzed by making comparisons with the Seljuk cities that have similar identity. In this context, in order to determine the urban elements of the period, determinations were made using land models produced from the height data of the study area, aerial photographs and Malatya city plans in scientific studies. In order to determine the change of the study area in the historical process, historical orthophotos and existing satellite images were digitized via the QGIS program and maps were created with change analysis. The data obtained in the direction of on-site observations made in the field were digitized through the QGIS program, and the current situation spatial analyzes of the study area were carried out and maps were created.
The historical city center of Eski Malatya (Battalgazi), an important Seljuk period Anatolian city; In addition to having a unique value as an archaeological site integrated with the city, its historical and cultural richness, the identity of the city center it has carried for centuries, its uninterrupted settlement, cosmopolitan structure, being a typical Seljuk city, its strategic location in its period and its importance in the past are today It was determined as a study area due to the loss of. The aim of the thesis study, Battalgazi III. Degree Archaeological Site and Interaction Area is to determine the spatial and functional dimensions of the Seljuk urban heritage and to produce protection-development-revitalization proposals for the future. In this direction, spatial analyzes were made for the urban design/renewal/improvement applications planned for the area and the spatial base of the area was revealed. In line with the lack of sufficient data on the Seljuk period settlement model of the city, the sources of the period were examined, scientific researches were examined, and the Seljuk period city plan and spatial organization of the study area were tried to be analyzed by making comparisons with the Seljuk cities that have similar identity. In this context, in order to determine the urban elements of the period, determinations were made using land models produced from the height data of the study area, aerial photographs and Malatya city plans in scientific studies. In order to determine the change of the study area in the historical process, historical orthophotos and existing satellite images were digitized via the QGIS program and maps were created with change analysis. The data obtained in the direction of on-site observations made in the field were digitized through the QGIS program, and the current situation spatial analyzes of the study area were carried out and maps were created.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
