Kiral Fosfinit Ligandları Içeren Yeni Rutenyum(II) Komplekslerinin Sentezi ve Ketonların Asimetrik Transfer Hidrojenasyon Reaksiyonundaki Katalitik Aktivitelerinin Arastırılması
Küçük Resim Yok
Tarih
2015
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Etkin kiral fosfor ligandların özellikle kiral iskelet yapısına sahip olanların geliştirilmesine yönelik çalışmalar asimetrik katalizin en öncelikli konuları arasında yeralmaktadır. Gu?nu?mu?ze kadar, fosfin ve metal-fosfin komplekslerinin sentezine yönelik çok çaba harcanmış olmasına rağmen, benzer yapıdaki bis(fosfinitler) yeterince araştırılmamıştır. Fosfin ligandları metal katalizli asimetrik dönu?şu?mlerde oldukça yaygın uygulama alanları bulmuştur. Ancak, fosfinitler fosfinlerle kıyaslandığında farklı kimyasal, elektronik ve yapısal özelliklere sahip olmaları bu ligandları daha da ilgi çekici kılmaktadır. Örneğin, fosfinitlerdeki metal fosfor bağı fosfinlerdeki bağ ile kıyaslandığında, elektron çekici P-OR grubundan dolayı daha gu?çlu?du?r. Ayrıca, fosfinitlerdeki P(OR)R2 boş ?* orbitalinin varlığı, fosfiniti daha iyi bir alıcı konumuna getirerek kararlı duruma getirebilmektedir. Ancak, fosfinitlerin analogları olan fosfinlere göre en bu?yu?k avantajı hazırlanmalarındaki kolaylıktır. İlgili ketonların indirgenmesi sonucu elde edilen kiral sekonder alkoller, ticari açıdan önemli birçok farmasötikler, zirai maddeler, parfu?mler, tatlandırıcılar ve özel materyaller için anahtar konumundaki madde görevi u?stlenir. Asimetrik sentez genellikle çok bu?yu?k miktarlarda nispeten du?şu?k maliyetli kiral u?ru?nler sağlama avantajı nedeniyle en çok dikkat çeken yöntem olarak kabul edilir. Ketonların ilgili kiral alkollere asimetrik dönu?şu?mu? için kullanılan en bilinen yöntemler hidrosililasyon, hidroborasyon, biyoindirgeme ve katalitik (transfer) hidrojenasyon olarak sayılabilir. Bu yöntemde karbonil bileşiklerini ilgili alkollere dönu?ştu?rmek için hidrojen kaynağı olarak sekonder alkoller (2- propanol v.b.) kullanılır. Böylece, moleku?ler hidrojen kullanılması nedeniyle ortaya çıkabilecek patlama riski ortadan kaldırılır. Üstelik bu reaksiyonda kullanılan 2-propanol’ u?n oldukça kararlı, çalışılması kolay, anti-toksik ve ucuz olması da metodun diğer avantajlarındandır. Bu projede; ilk olarak birbirinden farklı kiral bileşiklerden yola çıkılarak regioseçici epoksit halka açılması yöntemiyle kiral amino alkoller hazırlanmıştır. Sonraki basamakta ise kiral aminoalkoller PPh2Cl etkileştirilerek kiral fosfinit tu?revleri sentezlenmiştir. Hazırlanan yeni kiral fosfinit bileşikleri Ru[(?6-p-simen)Cl2]2 ve Ru[(?6-benzen)Cl2]2 ile etkileştirilerek yeni Ru(II) geçiş metal kompleksleri sentezlenmiş ve bu komplekslerin yapıları NMR, IR, LC- ESI-IT-TOF MS ve element analizi ile aydınlatılmıştır. Son olarak elde edilen komplekslerin, ketonların asimetrik transfer hidrojenasyon reaksiyonlarında kiral katalizör olarak kullanımları araştırılmıştır.
Açıklama
01.11.2015 00:00
